Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Toruniu

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 753/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

0

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 29 września 2022 r., sygn. akt (...)

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

S. K.

Dotychczasowa karalność oskarżonego.

Karta karna

274-275

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

Karta karna

Dokument wystawiony przez uprawniony podmiot.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Apelacja prokuratora

Błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na jego treść, a polegający na uznaniu, że oskarżony S. K. nie wprowadził w błąd pokrzywdzonego K. L. tak przy zawieraniu umowy, jak i w trakcie spotkania w październiku 2019 r. i później co do możliwości zamiaru wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania zapłaty czynszu, podczas gdy wnikliwa i rzetelna ocena dowodów zgromadzonych w przedmiotowej sprawie, w szczególności zeznania pokrzywdzonego oraz treść zawartej pomiędzy stronami umowy najmu mieszkania (k. 5-9) prowadzi do przeciwnego wniosku.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja prokuratora, zmierzająca do zanegowania uniewinnienia przez Sąd Rejonowy S. K. od popełnienia zarzuconego mu czynu, okazała się niezasadna.

W wywiedzionym środku odwoławczym oskarżyciel publiczny akcentował okoliczności, które choć rzeczywiście wynikają z akt sprawy wcale nie przemawiają za tym, iż S. K. swoim zachowaniem wypełnił znamiona zarzuconego mu przestępstwa, ale wskazują, iż między stronami występuje spór o charakterze cywilnoprawnym, a tego nie negował Sąd Rejonowy (a wręcz zaakcentował w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia), a także nie neguje Sąd Okręgowy.

Motywy zaprezentowane w apelacji prokuratora wychodzą poza rzeczowe, logiczne i słuszne wnioski wyprowadzone przez Sąd meriti co do okoliczności sprawy relewantnych dla oceny kwestii odpowiedzialności karnej S. K. za zarzucone mu przestępstwo. Podnoszone przez autora środka odwoławczego argumenty w istocie nie potwierdzają lansowanej przez niego tezy o wyczerpaniu przez S. K. znamion występku oszustwa.

Podnoszone przez skarżącego zarzuty były niezasadne z następujących względów.

Odnotować wypada, że Sąd Okręgowy w pełni zaaprobował przywołane w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia względy, które Sąd Rejonowy przedstawił jako podstawę uznania, iż ze strony S. K. nie doszło do wyczerpania znamion przestępstwa oszustwa.

Prokurator zaznaczył, że pomiędzy oskarżonym S. K. a pokrzywdzonym K. L. doszło do podpisania umowy najmu lokalu mieszkalnego w dniu 21 maja 2019 r. na czas określony od dnia 15 czerwca 2019 r. do 31 sierpnia 2020 r. (k. 5-9). Zgodnie zaś z treścią tejże umowy (par. 8 pkt 4) każda ze stron mogła wypowiedzieć umowę w trybie natychmiastowym z zachowaniem formy pisemnej, ale tylko w określonych przypadkach. Okoliczności te nie były kwestionowane. Owszem S. K. nie wypowiedział umowy zgodnie z zapisami rzeczonej umowy, ale ocena tegoż stanowi domenę prawa cywilnego. To jakie znaczenie i jakie konsekwencje mogło pociągać za sobą oświadczenie skierowane do wynajmującego dotyczące braku chęci dalszego zamieszkiwania w wynajętym lokalu, oceniać należy na gruncie cywilnoprawnym. Dla karnoprawnej oceny zachowania S. K. miało natomiast znaczenie by odkodować, czy na etapie zawierania wyżej wskazanej umowy miał on zamiar oszukać K. L. (wprowadzić w błąd) i doprowadzić go do niekorzystnego rozporządzenia mieniem. Temu przeczy natomiast całokształt zgromadzonych w sprawie dowodów, które w sposób nie budzący żadnych wątpliwości ukazują, iż oskarżony takiego zamiaru nie miał, zaś zaistniały na gruncie przedmiotowego najmu spór ma li tylko charakter cywilnoprawny. Tyczy się to przede wszystkim oceny tego, czy nastąpiło rozwiązanie umowy w czasie ustnych porozumień między stronami. Prokurator akcentuje, że S. K. swoim zachowaniem uniemożliwił pokrzywdzonemu korzystanie z przedmiotowego lokalu, w tym dalsze jego wynajęcie. Trzeba jednak zaznaczyć, że z zeznań K. L. złożonych przed Sądem wynika, iż mimo sygnałów od oskarżonego, iż nie zamierza on już dłużej mieszkać w przedmiotowym lokalu tenże zamiast zdecydować o rozwiązaniu umowy podkreślał okoliczności uniemożliwiające przeprowadzenie tegoż zabiegu w zasugerowanym przez oskarżonego czasie.

Skarżący podniósł, że pokrzywdzony poniósł również koszty związane z wyremontowaniem mieszkania, gdyż oskarżony zgłosił taki wymóg. Jest to kwestia umowna stron, która dla oceny zachowania S. K. na gruncie prawnokarnym pozostaje irrelewantna. Skarżący stracił natomiast z pola widzenia to, że S. K. częściowo to mieszkanie umeblował, co wespół z zeznaniami M. G., iż „mieliśmy dalekosiężne plany w związku z tym mieszkaniem” (k. 225) ukazuje, iż intencją oskarżonego nie było oszukanie pokrzywdzonego. To, że oskarżony płacił czynsz ze zwłoką wynikało z okoliczności, iż został on pozbawiony wolności. Część należności, do której S. K. wobec zajmowania mieszkania własnymi rzeczami się poczuwał została uregulowana i całkowicie bez znaczenia pozostaje to, w jaki sposób nastąpiło przekazanie środków pieniężnych na konto pokrzywdzonego. Znaczenie ma to, że środki pieniężne zostały pokrzywdzonemu przekazane i to na skutek aktywności oskarżonego . Wymowny pozostaje fakt, iż będąc w izolacji penitencjarnej oskarżony zaangażował syna w przekazanie środków K. L.. Skarżący podniósł, że problemy ze spłatą czynszu potwierdza świadek I. K., ale przecież okoliczność iż czynsz ten - od momentu słownego oświadczenia oskarżonego złożonego pokrzywdzonemu oraz wyniesienia mebli z lokalu – nie był opłacany nie jest kwestionowane przez żadną ze stron. Przyznaje to także S. K.. Pokrzywdzony w swoich zeznaniach wskazywał (k. 110v): „od samego początku chciał wyłudzić ten najem i chciał sobie za darmo pomieszkać”. Sęk jednak w tym, że na początku oskarżony uiszczał na jego rzecz należności z tytułu najmu. Dopiero po ustnym wskazaniu, iż chciałby zrezygnować z najmu zaprzestał płacenia i opuścił lokal. Owszem kontakt pokrzywdzonego z oskarżonym był utrudniony, ale miał on sygnały ku temu, by stwierdzić, że ze strony oskarżonego doszło do rozwiązania umowy. Na spotkaniu na którym S. K. zasugerował mu takie stanowisko winien on – zamiast podnosić iż rozwiązanie tejże umowy będzie trudne do przeprowadzenia – zweryfikować jakie zamiary ma S. K. względem mieszkania i co zamierza uczynić w tej kwestii. Niemniej są to kwestie do rozstrzygnięcia w sprawie cywilnej. Warto odnotować, że I. K. w swoich zeznaniach wskazała, iż de facto po dzień dzisiejszy nie ma wypowiedzenia umowy najmu zawartej między S. K. oraz K. L., a to w istocie potwierdza, iż S. K. po rozmowie, jaką przeprowadził z pokrzywdzonym, uznał, iż nastąpiło rozwiązanie umowy najmu i opuścił lokal.

Sąd meriti trafnie wskazał okoliczności, które przemawiały za tym, iż nie sposób przyjąć, że oskarżony nie miał możliwości wywiązania się z zaciągniętego zobowiązania zapłaty czynszu i wprowadził K. L. w błąd w tym zakresie. Skarżący w tej kwestii przywołał treści zeznań J. K., którą Sąd Rejonowy uznał za wiarygodną, podnosząc że Sąd I instancji dał wiarę zeznaniom świadka w tym zakresie, chociaż w żaden sposób nie zostały te okoliczności udokumentowane umowami bądź informacjami z banku czy też z Urzędu Skarbowego odnośnie osiągniętych przez oskarżonego dochodach w tym okresie. W toku postępowania jednak oskarżyciel publiczny o przeprowadzenie dowodów z takich dokumentów nie wnosił. Zeznania świadka natomiast słusznie zostały uznane za wiarygodne, albowiem były szczere, spontaniczne i spójne. Skarżący w istocie nie przedstawił żadnych okoliczności, które dezawuowałyby wartość dowodową omawianych relacji, a nie czyni tego wskazanie, iż zeznania świadka J. K. nie zostały udokumentowane. Trzeba natomiast wskazać, ze relacje te przystawały do realiów niniejszej sprawy. Po pierwsze przed rozmową z października 2019 r. były uregulowane wszystkie należności z tytułu najmu w tym kaucja. Poza tym jak wynika z zeznań I. K. oskarżony w biurze pośrednictwa nieruchomości, w którym ona pracowała był uważany za tak zwanego klienta premium, który wielokrotnie korzystał z usług tegoż biura i dotychczas problemy na gruncie regulowania należności na rzecz wynajmujących nie występowały. Świadek podała że wśród pracowników biura oskarżony był znany jako osoba majętna. Oskarżyciel przywołuje, iż z informacji nadesłanej przez ZUS wynika, że w okresie zawarcia umowy brak jest informacji o zatrudnieniu S. K. w firmie (...) z siedzibą we W., czy też firmie (...). Kwestia ta pozostaje jednak poza przedmiotem sprawy, wszak niezgłoszenie do ZUSu jakkolwiek stanowi sytuację naganną, to jednak nie wyklucza iż zatrudnienie miało miejsce i były w inkryminowanym czasie przez oskarżonego uzyskiwane dochody. Zgromadzone w sprawie dowody dają – wbrew twierdzeniom apelacji – podstawy do uznania, iż oskarżony miał środki i możliwości zapłaty czynszu zgodnie z zawartą umową, tym bardzie, ze opłacał czynsz najmu tak długo, jak faktycznie z niego korzystał. Prokurator wytknął, że z zeznań syna oskarżonego - E. K. wynikało, że jego ojciec przez dłuższy czas "miał komornika" (k. 96). Jest to jednak kwestia marginalna i nie wykazana w żaden obiektywny sposób. Oskarżyciel publiczny akcentuje jednak okoliczność, która nie została potwierdzona żadnym dokumentem (a tego prokurator domagał się odnośnie faktów wynikających z zeznań J. K.). Kolejno, trzeba stwierdzić, że E. K. tak naprawdę nie miał szczegółowych informacji w tym zakresie. Ani w jakim okresie to miało dokładnie miejsce, ani w jak długo, ani też o jakie wierzytelności chodziło i w jakiej wysokości. Brak jest precyzyjnych informacji w tym zakresie, które zniweczyłyby słuszność wniosków wyprowadzonych w tym względzie przez Sąd meriti.

Sąd I instancji słusznie nie dał wiary zeznaniom pokrzywdzonego w zakresie w jakim twierdził, że nie wiedział czy po spotkaniu w październiku 2019 r. S. K. nadal mieszkał w wynajmowanym lokalu. Pokrzywdzony miał wyraźne podstawy by przyjąć, iż oskarżony w jego mieszkaniu już nie mieszka. Wobec rozmowy przeprowadzonej z oskarżonym miał sygnał co do jego zamiarów, a obiektywnym potwierdzeniem tejże okoliczności były wiadomości od sąsiadów o wywózce mebli z mieszkania. Oczywiście można przyjąć tok myślenia prokuratora, że sam fakt wywiezienia mebli nie dawał pewności, że S. K. nie korzysta nadal z wynajętego mieszkania, ale to było do zweryfikowania przez K. L. zwłaszcza w świetle tego, jaka była między stronami prowadzona rozmowa. Zgadza się, ze pokrzywdzony mógł odczuwać pewien stan niepewności jako wynajmujący jakiego rodzaju czynności może on podjąć, ale to nie świadczy o tym, że zachowanie oskarżonego wyczerpało znamiona przestępstwa oszustwa. Tak jak stwierdził Sąd meriti – pokrzywdzony winien dochodzić swoich roszczeń w drodze procesu cywilnego. Jeżeli zaś chodzi o wskazanie przez prokuratora, że klucze do mieszkania i pilot nie zostały zwrócone pokrzywdzonemu, to warto odnotować, iż w aktach sprawy brak jest dowodu na to, iż K. L. do zwrotu tychże przedmiotów oskarżonego wzywał. Zresztą sama ta okoliczność, w świetle opuszczenia i opróżnienia mieszkania nie stanowi żadnego dowodu winy oskarżonego i jego zamiaru oszukania K. L.. Kwestia, że umowa na gruncie prawa cywilnego trwa, a S. K. nie uiszcza należności z tytułu najmu – jeszcze raz trzeba stwierdzić – jest do oceny w postępowaniu cywilnym, a nie karnym. W niniejszym procesie karnym stwierdzono natomiast, iż S. K. w chwili zawarcia umowy nie miał zamiaru oszukać K. L. i to doprowadziło do jego słusznego uniewinnienia.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 29 września 2022 r., sygn. akt (...)

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Racje wskazane powyżej zadecydowały o uznaniu wywiedzionej przez prokuratora apelacji za bezzasadną.

Sąd odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, dlatego też – jako słuszny – został on utrzymany w mocy.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Wobec nieuwzględnienia apelacji wywiedzionej wyłącznie przez oskarżyciela publicznego Sąd Okręgowy – na podstawie art. 636 § 1 kpk - kosztami procesu za postępowanie odwoławcze obciążył Skarb Państwa.

PODPIS