IX Ka 675/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Toruniu z 2024-06-07
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IX Ka 675/23 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
0 |
||
CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 20 czerwca 2023 r., sygn. akt (...) |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☒ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☒ na korzyść ☐ na niekorzyść |
☐ w całości |
|||
☒ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☒ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.1.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☒ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☐ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☒ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
1.5. Ustalenie faktów |
1.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
J. G. |
niekaralność oskarżonego |
karta karna |
75 |
2.1.1.2. |
J. G. |
społeczna działalność oskarżonego |
dokumenty |
81-84 |
2.1.1.3. |
J. G. |
stan punktów karnych oskarżonego (7) |
wydruk z aplikacji mObywatel |
85 |
1.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
1.6. Ocena dowodów |
1.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
2.1.1.1 |
Karta karna |
Dokument wystawiony przez uprawniony podmiot. |
2.1.1.2 |
Dokumenty |
Autentyczność dokumentów przedłożonych przez obrońcę oskarżonego nie budziła zastrzeżeń Sądu Okręgowego. |
2.1.1.3 |
Wydruk z aplikacji mObywatel |
Sąd Okręgowy przyjął za prawdziwe zapewnienia obrońcy oskarżonego, że wydruk z aplikacji mObywatel niezawierający danych użytkownika dotyczy oskarżonego J. G.. |
1.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
3.1. |
Apelacja obrońcy oskarżonego 1. Obraza prawa materialnego art. 67 § 3 kk i art. 39 pkt 3 kk poprzez orzeczenie wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres jednego roku w sytuacji gdy orzeczenie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych jest środkiem o charakterze fakultatywnym, a w niniejszej sprawie brak było podstaw do zasądzenia tego typu środka karnego. 2. Naruszenie prawa materialnego poprzez niezastosowanie art. 26 § 3 kk, a błąd sądu polegał na niezastosowaniu tej instytucji w sytuacji gdy oskarżony wiedząc o istniejącym zakazie nie wiedział o możliwej odpowiedzialności karnej prowadził samochód w celu utrzymania zlecenia i uchronienia się od ewentualnych kar umownych. |
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☒ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się niezasadna. Pismem oznaczonym datą 27 czerwca 2023 r. (k. 53 akt) obrońca oskarżonego wniósł o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku Sądu Rejonowego w zakresie punktu III. wyroku. Na rozprawie apelacyjnej w dniu 7 czerwca 2024 r. (k. 86v akt) przewodniczący poinformował, że zarzuty apelacji dotyczące kwestii innych niż związane z punktem trzecim zaskarżonego wyroku – w związku z zakresem wniosku o uzasadnienie – są niedopuszczalne i nie będą przedmiotem rozpoznania przez Sąd odwoławczy. Sąd Okręgowy kierował się wyrażonym w orzecznictwie zapatrywaniem, że w sytuacji gdy wniosek o sporządzenie pisemnych motywów wyroku dotyczy tylko niektórych oskarżonych lub co do niektórych zarzucanych im czynów bądź tylko rozstrzygnięcia o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu (zob. art. 422 § 2), to wówczas za niedopuszczalne i niepodlegające rozpoznaniu uznać należy zarzuty apelacji skierowane przeciwko rozstrzygnięciom pozostającym poza zakresem wniosku o uzasadnienie (postanowienie SN z 13.06.2017 r., V KK 480/16, OSNKW 2017/9, poz. 55). Sąd Okręgowy nie podzielił zapatrywania autora apelacji, by orzeczony wobec J. G. zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres roku został zastosowany niesłusznie. Zgodzić należało się ze skarżącym, że orzeczenie zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych jest środkiem o charakterze fakultatywnym, tym niemniej nie miał on racji wywodząc, że w niniejszej sprawie brak było podstaw do orzeczenia tego środka. Orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów wymaga spełnienia przesłanek szczególnych upoważniających do zastosowania tego środka, wymienionych w art. 42 k.k., tj. gdy sprawca, będąc uczestnikiem ruchu, popełnił przestępstwo przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. Orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów przy warunkowym umorzeniu postępowania ma zawsze charakter fakultatywny. Przepis art. 67 § 3 k.k. stanowi bowiem, że sąd może go orzec, a jest to przepis o charakterze szczególnym w stosunku do postanowień art. 42 k.k. (zob. A. Marek, Kodeks..., 2010, s. 223, oraz wyroki SN: z 6.02.2014 r., III KK 481/13, LEX nr 1427472; z 8.01.2019 r., III KK 776/18, LEX nr 2604684, i z 21.09.2021 r., V KK 285/21, LEX nr 3412913). Okres, na jaki sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów, jest znacznie krótszy, niż gdyby skazywał sprawcę, ponieważ przy warunkowym umorzeniu postępowania może wynosić maksymalnie 2 lata. Z uwagi na to, że środki karne orzeka się w latach, wymiar tego środka może wynosić albo rok, albo 2 lata (por. art. 43 § 1 k.k.). (zob. V. Konarska-Wrzosek [w:] A. Lach, J. Lachowski, T. Oczkowski, I. Zgoliński, A. Ziółkowska, V. Konarska-Wrzosek, Kodeks karny. Komentarz, wyd. IV, Warszawa 2023, art. 67.) J. G. jest sprawcą przestępstwa przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji. Dopuścił się on zachowania polegającego na kierowaniu pojazdem mechanicznym nie stosując się do decyzji o cofnięciu uprawnień do kierowania pojazdami kat. B wydanej przez Starostę (...). W ocenie Sądu Okręgowego zaistniałe w sprawie realia dawały podstawy do stwierdzenia, że J. G. stwarza zagrożenie dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym i zasadnym jest orzeczenie względem niego zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres roku. Dnia 18 stycznia 2023 r. Starosta (...) wydał decyzję o cofnięciu J. G. uprawnień do kierowania pojazdami kat. B. W motywach orzeczenia wskazano, że J. G. w dniu 17 stycznia 2023 r. przystąpił do egzaminu kontrolnego sprawdzającego kwalifikacje i uzyskał negatywny wynik z egzaminu praktycznego w zakresie kategorii B prawa jazdy. J. G. przestępstwa stanowiącego przedmiot niniejszego procesu dopuścił się w dniu 4 lutego 2023 r. Po pierwsze, J. G. przedmiotowego czynu zabronionego dopuścił się w bardzo krótkim czasie od uzyskania informacji o wydaniu decyzji o cofnięciu uprawnień. Po drugie, cofnięcie uprawnień do kierowania pojazdami kategorii B względem niego na mocy rzeczonej decyzji było wynikiem uzyskania przez niego negatywnego wyniku z egzaminu praktycznego na prawo jazdy. Powyższe świadczy niezbicie o niefrasobliwym, a wręcz lekceważącym podejściu oskarżonego J. G. do obowiązującego porządku prawnego i konieczności ścisłego przestrzegania zasad obowiązujących każdą osobę, która kieruje pojazdem mechanicznym, to jest konieczności posiadania uprawnień, co wymaga pozytywnego wyniku na egzaminie mającym charakter państwowy. Jednocześnie świadczy to o zagrożeniu ze strony oskarżonego dla bezpieczeństwa ruchu drogowego. Oskarżony wyjaśniając w toku postępowania przygotowawczego ukazał ten stosunek poprzez stwierdzenie, iż nie sądził, że popełnia on przestępstwo, a jedynie wykroczenie. Taki stan rzeczy daje podstawy do stwierdzenia, że J. G. w sposób ewidentny bagatelizuje konieczność posiadania wymaganych prawem uprawnień, a przez to umniejsza standardy bezpieczeństwa w zakresie ruchu drogowego. Okoliczność, że J. G. uzyskał wynik negatywny z egzaminu praktycznego, wobec czego zostały na mocy ww. decyzji odebrane mu uprawnienia, świadczy dobitnie o tym, że stworzył on realne zagrożenie dla bezpieczeństwa w ruchu drogowym i jako nieodzowne jawi się jego wyeliminowanie z tego ruchu jako kierowcy na okres wskazany przez Sąd I instancji. Z akt sprawy wynika, że kierujący pojazdem przewoził w trakcie kontroli dziecko (k. 2v akt). Ta okoliczność ukazuje także nieodpowiedzialne podejście oskarżonego do bezpieczeństwa dzieci. Nie miał on w inkryminowanym czasie uprawnień do kierowania pojazdami, a w sposób bezrefleksyjny i niemający zasadnej motywacji zdecydował o przewiezieniu dziecka, które przecież nie zdawało sobie sprawy z tego, że wiozący je kierowca nie ma zweryfikowanych pozytywnie kompetencji. Oskarżony poruszał się ul. (...) w T., a zatem trasą, na której w trakcie dnia występuje istotne natężenie ruchu drogowego, co generuje konieczność ścisłego przestrzegania zasad bezpieczeństwa. Godzi się także odnotować, że wymieniony zakaz Sąd Rejonowy mógł orzec na okres lar 2. Zatem orzeczenie przez Sąd meriti tegoż zakazu na okres roku jest wyrazem uwzględnienia okoliczności łagodzących, na które w apelacji powołuje się obrońca. Obrońca podniósł, że oskarżony ma jedynie 7 punktów karnych. Rzeczywiście nie jest to liczba znacząca, tym niemniej ukazuje, że J. G. dopuszczał się dotychczas przewinień drogowych, za które właśnie takie punkty karne uzyskał, co wskazuje, że jest on kierowcą, który winien zweryfikować swoją postawę względem zasad ruchu drogowego, a ku temu niezaprzeczalnie przyczyni się orzeczony zakaz prowadzenia pojazdów. Sąd Okręgowy dostrzega wymowę podniesionych przez obrońcę okoliczności związanych z osobą oskarżonego oraz ułatwienia mu funkcjonowania w życiu zawodowym w związku z posiadaniem prawa jazdy. Notabene z akt sprawy nie wynika, by przedmiotowy zakaz uniemożliwił oskarżonemu wykonywanie pracy zarobkowej, a jedynie spowodował niedogodności związanie z koniecznością organizacji innej formy transportu. Orzeczenie zakazu prowadzenia pojazdów jest bardzo dużą dolegliwością, ale to wynika z istoty tego środka. W ocenie Sądu Okręgowego ta dolegliwość dla oskarżonego, niemająca jednak charakteru rażącej niewspółmierności, zabezpieczy uczestników ruchu drogowego przed niebezpieczeństwem grożącym ze strony oskarżonego i wzbudzi w nim refleksje o konieczności respektowania przepisów dotyczących bezpieczeństwa w ruchu drogowym. |
||
Wniosek |
||
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
1.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 20 czerwca 2023 r., sygn. akt (...) |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Racje wskazane powyżej zadecydowały o uznaniu wywiedzionej w sprawie apelacji za bezzasadną. Sąd odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, dlatego też – jako słuszny – został on utrzymany w mocy. |
|
1.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Zwięźle o powodach zmiany |
|
1.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
1.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
5.3.1.4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
1.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
1.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
II. |
Na podstawie art. 636 § 1 kpk oraz art. 11 w zw. z art. 12 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j.Dz.U.2023.123), § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (t.j.Dz.U.2013.663) oraz § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie opłat za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego (Dz.U.2014.861 ze zm.), sąd odwoławczy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w T.) kwotę 30 zł tytułem opłaty za drugą instancję oraz obciążył go wydatkami postępowania odwoławczego w wysokości 50 złotych (30 zł za informację z Krajowego Rejestru Karnego + 20 zł za doręczenia). |
PODPIS |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację: sędzia Jarosław Sobierajski
Data wytworzenia informacji: