IX Ka 669/22 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Toruniu z 2023-06-09
UZASADNIENIE |
|||
Formularz UK 2 |
Sygnatura akt |
IX Ka 669/22 |
|
Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników: |
0 |
||
CZĘŚĆ WSTĘPNA |
1.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji |
Wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 14 lipca 2022 r., sygn. akt (...) |
1.2. Podmiot wnoszący apelację |
☒ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ oskarżyciel posiłkowy |
☐ oskarżyciel prywatny |
☐ obrońca |
☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego |
☐ inny |
1.3. Granice zaskarżenia |
1.1.1. Kierunek i zakres zaskarżenia |
||||
☐ na korzyść ☒ na niekorzyść |
☒ w całości |
|||
☐ w części |
☐ |
co do winy |
||
☐ |
co do kary |
|||
☐ |
co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia |
|||
1.1.2. Podniesione zarzuty |
||||
Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji |
||||
☐ |
art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu |
|||
☐ |
art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany |
|||
☐ |
art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia |
|||
☒ |
art. 438 pkt 3 k.p.k.
– błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, |
|||
☐ |
art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka |
|||
☐ |
||||
☐ |
brak zarzutów |
1.4. Wnioski |
☐ |
uchylenie |
☒ |
zmiana |
Ustalenie faktów w związku z dowodami |
1.5. Ustalenie faktów |
1.1.3. Fakty uznane za udowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.1.1. |
R. Z. |
niekaralność oskarżonego |
karta karna |
197 |
1.1.4. Fakty uznane za nieudowodnione |
||||
Lp. |
Oskarżony |
Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi |
Dowód |
Numer karty |
2.1.2.1. |
1.6. Ocena dowodów |
1.1.5. Dowody będące podstawą ustalenia faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 |
Dowód |
Zwięźle o powodach uznania dowodu |
2.1.1.1 |
Karta karna |
Dokument wystawiony przez uprawniony podmiot. |
1.1.6.
Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów |
||
Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2 |
Dowód |
Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu |
STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków |
||
Lp. |
Zarzut |
|
3.1. |
Błąd w ustaleniach faktycznych, który miał wpływ na treść wyroku, poprzez przyjęcie, że oskarżony nie zbiegł z miejsca zdarzenia drogowego, zaś jego zachowanie było spowodowane stresem oraz szokiem powypadkowym, podczas gdy prawidłowa analiza zgromadzonego materiału dowodowego przy uwzględnieniu wskazań wiedzy, logiki i doświadczenia życiowego jednoznacznie wskazuje, że oskarżony zbiegł z miejsca wypadku drogowego w celu uniknięcia odpowiedzialności karnej. |
☒ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny |
||
Apelacja prokuratora była w pełni zasadna. Oskarżyciel publiczny słusznie zanegował przyjęcie przez Sąd I instancji, iż oskarżony R. Z. nie zbiegł z miejsca zdarzenia, co stało się podstawą wyeliminowania z kwalifikacji prawnej czynu art. 178 § 1 kk. Prawdą jest, że rozpatrywane zachowanie oskarżonego R. Z. nie wpisywało się w klasycznie występujące „zbiegnięcie z miejsca zdarzenia”. Oskarżony bowiem udzielił pomocy pokrzywdzonej udając się z nią do szpitala. Jest jednak trafne stanowisko prokuratora, że okoliczności zdarzenia (kolejno omówione poniżej) mogą być tak właśnie interpretowane; wpisywały się bowiem w sytuację polegającą na umyślnym zmierzaniu do uniknięcia odpowiedzialności karnej przez R. Z.. Sąd Okręgowy podziela negatywną ocenę skarżącego co do zapatrywania Sądu meriti, wedle którego oskarżony działał pod wpływem stresu i szoku. Oczywiście sytuacja, jak zaistniała niewątpliwie generowała u oskarżonego takie emocje, ale to nie usprawiedliwiało jego postępowania, albowiem R. Z. mimo tego stresu i szoku wiedział, że nieodzowne jest udzielenie pomocy medycznej pokrzywdzonej (dlatego odwiózł ją to szpitala), w czasie trasy prowadził z nią konwersację (celem utrzymania kontaktu), przekazał jej środki w kwocie 200 zł. Przy tym zważyć należało, że R. Z. w inkryminowanym czasie nie posiadał uprawnień do kierowania pojazdami, czego świadomość niewątpliwie generowała u niego dodatkowy stres i motywowała do postępowania w sposób odbiegający od zasad ustalonych w przepisach prawa. Skarżący trafnie wychwycił, że oskarżony po zdarzeniu nie wyszedł z samochodu, ale nakazał pokrzywdzonej wejść do auta i następnie zawiózł ją do szpitala. Pośpiech jaki temu towarzyszył spowodował, iż na miejscu zdarzenia pozostały zniszczone okulary J. P.. Kolejno, oskarżony wręczył przez szpitalem pokrzywdzonej kwotę 200 zł. I tu pojawia się rozbieżność, albowiem pokrzywdzona w swoich relacjach wskazała: „Mówił, że to na moje leczenie, bo będzie kosztowne” (k. 23v). Oskarżony natomiast w toku procesu wyjaśniał, że przekazał jej środki na powrót do domu (k. 51), a także „bo miała kurtkę ochlapaną”(k. 58). W tej konfrontacji jako wiarygodne jawią się twierdzenia pokrzywdzonej, albowiem po pierwsze była to kwota, która znacznie przekraczała koszty dojazdu do domu (nawet przyjmując, że pokrzywdzona była spoza T.), a po drugie oskarżony jadąc z pokrzywdzoną do szpitala mówił jej, by skontaktowała się z rodzicami i to ona przy nim uczyniła, a zatem mógł domniemywać, że odbierze ją ze szpitala rodzic. Dalej, rażącą okolicznością jest to, że zanim rodzice pokrzywdzonej przybyli do szpitala oskarżony pozostawił ją samą, bez opieki, mając przecież świadomość, że jest ona osobą niepełnoletnią. Z relacji J. P. wprost wynika, że R. Z. powiedział jej, że musi iść do samochodu po dokumenty, po czym już nie wrócił. Takiemu stanowi rzeczy nie przeczy sam oskarżony. Tłumaczył on jednak, że takie jego zachowanie było spowodowane tym, że miał w tym dniu mieć zabieg. Rzecz w tym, że nie pojechał on na tenże zabieg. Wyjaśnienia te absolutnie nie usprawiedliwiają więc postępowania oskarżonego. Mówiąc wprost, oszukał on pokrzywdzoną, że tylko na chwilę oddala się on z miejsca oczekiwania na wejście do szpitala. W zaistniałych realiach prokurator ma rację wywodząc, że rozpatrywane zachowanie R. Z. nie wskazywało, aby jego działania były motywowane stresem i szokiem powypadkowym, lecz że były przemyślane i ukierunkowane na chęć uniknięcia odpowiedzialności karnej oraz uniemożliwienia organom ścigania ustalenia okoliczności wypadku. Sąd Rejonowy w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia błędnie wskazał, że R. Z. polecił J. P. poinformować rodziców o zdarzeniu udzielając jej swojego telefonu, a tym samym można było ustalić jego numer telefonu. Ustalenie to nie znajduje jednak oparcia ani w wyjaśnieniach oskarżonego, ani w zeznaniach pokrzywdzonej. Oskarżony owszem polecił pokrzywdzonej zadzwonić do rodziców i poinformować ich o zdarzeniu, ale uczyniła to ona korzystając z własnego telefonu (k. 165). R. Z. natomiast swojego numeru jej nie podał. Godzi się zaznaczyć, że tożsamość sprawcy wypadku została ustalona w ramach czynności prowadzonych w sprawie przez funkcjonariuszy Policji, sprowadzających się do pozyskania danych z zapisu monitoringów miejsc, w obrębie których – według relacji pokrzywdzonej – przemieszczał się swoim pojazdem oskarżony. To zapis monitoringu pozwolił na ustalenie numeru tablic rejestracyjnych pojazdu, z udziałem którego doszło do zdarzenia, dokonano jego sprawdzenia w systemach informacyjnych, a następnie funkcjonariusze policji udali się do miejsca zamieszkania R. Z.. Prokurator ma rację akcentując znaczenie zachowania oskarżonego polegającego na nieprzekazaniu pokrzywdzonej swoich danych osobowych, w tym imienia, nazwiska, adresu bądź numeru telefonu. Jego tłumaczenie w tym zakresie było wykrętne i nie zasługiwało na uwzględnienie. Pokrzywdzona była na tyle świadoma i dojrzała, że była stanie zapamiętać choć część danych. Jeżeli chodzi natomiast o brak papieru i długopisu, to przecież oskarżony wiedział, że pokrzywdzona jest w posiadaniu telefonu komórkowego i mógł on jej podyktować swoje dane, by przykładowo wysłała je SMS-em do rodzica. Słusznie też skarżący akcentuje, że R. Z. po przedmiotowym zajściu nie zgłosił się na Policję i nie ujawnił popełnionego czynu. Tak jak to już zostało zaakcentowane powyżej i co także skarżący w apelacji trafnie zaznacza, takie postępowanie miało związek także z tym, że oskarżony w inkryminowanym czasie nie posiadał uprawnień do kierowania pojazdami mechanicznymi. Zresztą w swoich wyjaśnieniach (k. 58) oskarżony wprost przyznał : „ja nie zgłosiłem się na Policję, bo nie miałem prawa jazdy i myślałem, że może nic się nie stało, tak to teraz odczuwam.” Wobec wyżej przytoczonych względów zasadne jest twierdzenie autora apelacji, iż zbiegnięcie z miejsca zdarzenia przez R. Z. było jego świadomym działaniem nastawionym na chęć uniknięcia odpowiedzialności karnej. Racją jest, że jego zachowanie nie było jednostkowym działaniem, podjętym natychmiast po zdarzeniu, lecz wieloczynowym i rozłożonym w czasie. |
||
Wniosek |
||
☐ zasadny ☐ częściowo zasadny ☐ niezasadny |
||
Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny. |
||
OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU |
|
4.1. |
|
Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności |
|
ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO |
|
1.7. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.1.1. |
Przedmiot utrzymania w mocy |
Wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 14 lipca 2022 r., sygn. akt (...) – punkt I co do kary, II, IV, V, VI |
|
Zwięźle o powodach utrzymania w mocy |
|
Niekwestionowana przez prokuratora była wymierzona oskarżonemu kara 6 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie Sąd Rejonowy warunkowo zawiesił na okres 2 lat tytułem próby. Kara ta nie cechowała się rażącą surowością w rozumieniu art. 438 pkt 4 kpk. Adekwatna była ona do zawinienia oskarżonego i stopnia społecznej szkodliwości jego czynu, ocenianego przy uwzględnieniu rodzaju naruszonych nieumyślnie reguł ostrożności oraz rozmiaru skutków, a także należycie uwzględniała zarówno okoliczności dotyczące jego osoby (niekarany, ustabilizowany tryb życia), jak i samego zdarzenia (zignorowanie podstawowych zasad ruchu drogowego i doprowadzenie wskutek tego do dotkliwych obrażeń u pokrzywdzonej), także przy uwzględnieniu faktu zbiegnięcia oskarżonego z miejsca zdarzenia.. Przestępne zachowanie oskarżonego spowodowało u pokrzywdzonej krzywdę, stąd słusznie Sąd Rejonowy, na podstawie art. 46 § 1 kk – orzekł wobec R. Z. częściowe zadośćuczynienie na rzecz małoletniej pokrzywdzonej J. P. w wysokości 10 000 zł. |
|
1.8. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji |
|
5.2.1. |
Przedmiot i zakres zmiany |
Wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 14 lipca 2022 r., sygn. akt (...) – w zakresie opisu czynu przypisanego oskarżonemu i jego kwalifikacji prawnej, a także w zakresie rozstrzygnięcia o środku karnym zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych |
|
Zwięźle o powodach zmiany |
|
Sąd Okręgowy na podstawie art. 105 § 1 i 2 kpk sprostował oczywistą omyłkę pisarską zawartą w punkcie IV zaskarżonego wyroku w ten sposób, że nazwisko (...) zastąpił nazwiskiem (...). Wobec uwzględnienia apelacji prokuratora i stosownie do argumentacji zawartej w punkcie 3.1. niniejszego uzasadnienia Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób że: 1. uzupełnił opis czynu przypisanego oskarżonemu o ustalenie, że zbiegł on z miejsca zdarzenia, 2. za podstawę prawną skazania i wymiaru kary oskarżonemu przyjął przepisy art. 177 § 1 kk w zw. z art. 178 § 1 kk, 3. za podstawę prawną orzeczenia zawartego w punkcie III przyjął przepis art. 42 § 2 kk i podwyższył orzeczony wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych do 3 lat. Wobec ustalenia, że J. Z. zbiegł z miejsca zdarzenia określonego w art. 177 kk wynikła konieczność zastosowania art. 42 § 2 kk, w myśl którego sąd orzeka zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów albo pojazdów określonego rodzaju na okres nie krótszy niż 3 lata. Oskarżony swoim zachowaniem wykazał, że zagraża bezpieczeństwu w ruchu drogowym, a przy tym zakaz został orzeczony przez Sąd Okręgowy w minimalnym przewidzianym przez ustawodawcę wymiarze. Sąd odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, dlatego też – poza zmianami wskazanymi powyżej – został on utrzymany w mocy. |
1.9. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji |
|||
1.1.7. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia |
|||
5.3.1.1.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.2.1. |
Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości |
||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
5.3.1.3.1. |
Konieczność umorzenia postępowania |
||
Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia |
|||
5.3.1.4.1. |
|||
Zwięźle o powodach uchylenia |
|||
1.1.8. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania |
|||
1.10. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku |
|||
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
||
Koszty Procesu |
Punkt rozstrzygnięcia z wyroku |
Przytoczyć okoliczności |
IV. V. |
Na podstawie art. 627 kpk i art. 616 § 1 pkt 2 kpk w zw. z art. 635 kpk oraz § 11 ust. 2 pkt 4 i ust. 7, § 15 ust. 1 i § 16 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (t.j.Dz.U.2018.265 ze zm.) Sąd Okręgowy zasądził od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego G. P. kwotę 840 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym Na podstawie 627 kpk w zw. z art. 635 kpk, a także § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (t.j.Dz.U.2013.663) oraz § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie opłat za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego (Dz.U.2014.861 ze zm.), sąd odwoławczy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w T.) kwotę 50 złotych tytułem wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym (30 zł za informację z Krajowego Rejestru Karnego + 20 zł za doręczenia). |
PODPIS |
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Jarosław Sobierajski
Data wytworzenia informacji: