Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Toruniu

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 504/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

0

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 18 kwietnia 2023 r., sygn. akt (...)

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

M. K.

karalność oskarżonego

karta karna

670

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

Karta karna

Dokument wystawiony przez uprawniony podmiot.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Apelacja obrońcy oskarżonego

1. Obraza przepisów prawa materialnego, tj. art. 77 § 1 kk poprzez błędne uznanie, iż oskarżony dopuścił się zachowania polegającego na tym, że pełniąc funkcję dyrektora operacyjnego, w ramach którego zakresu obowiązków pozostawało zajmowanie się sprawami gospodarczymi, w tym finansowymi podmiotu (...) Sp. z o.o., podjął decyzję o niewpłaceniu w terminie do (...) w B. (1) zaliczek należnych za miesiąc styczeń 2016 oraz miesiąc luty 2016 roku, w sytuacji gdy oskarżony mógł realizować płatności (zlecać przelewy) w imieniu spółki, nie mógł jednak podejmować decyzji w zakresie przeznaczenia środków, którymi spółka dysponowała, zaś kompetencje w tym zakresie miały wyłącznie osoby zarządzające, tj. członkowie zarządu, względnie dyrektor generalny,

2. Obraza przepisów postępowania, tj. art. 4 kpk w zw. z art. 410 kpk poprzez nierozważenie wszystkich okoliczności sprawy, a w szczególności tych, które przemawiały na korzyść oskarżonego, w tym w szczególności faktycznego zakresu obowiązków obejmujących obszar controllingu, rozliczenie produkcji, nadzór nad przestrzeganiem polityki rachunkowości oraz międzynarodowych standardów polityki rachunkowości,

3. Obraza przepisów postępowania, tj. art. 7 kpk, która miała wpływ na treść kwestionowanego orzeczenia, wyrażająca się w dowolnej ocenie dowodów, tendencyjnie niekorzystnej dla oskarżonego, skutkująca odmową wiarygodności wyjaśnieniom oskarżonego w zakresie w jakim negował okoliczność osobistego podejmowania decyzji w zakresie polityki płatności w spółce (...) Sp. z o.o. , podczas gdy oskarżony mógł realizować płatności (zlecać przelewy) w imieniu spółki, jednak nie mógł podejmować decyzji w zakresie przeznaczenia środków, którymi spółka dysponuje, zaś kompetencje w tym zakresie miały wyłącznie osoby zarządzające - członkowie zarządu, względnie dyrektor generalny,

4. Obraza przepisów postępowania, tj. art. 5 § 1 kpk w zw. z art. 7 kpk, która miała wpływ na treść kwestionowanego orzeczenia, polegająca na ocenie zebranego materiału dowodowego bez poszanowania zasady swobodnej oceny dowodów, z pominięciem zasad prawidłowego rozumowania w zakresie,

- błędnego ustalenia, że oskarżony M. K. pełnił funkcję dyrektora operacyjnego, w ramach którego zakresu obowiązków pozostawało zajmowanie się sprawami gospodarczymi, w tym finansowymi, podczas gdy do zakresu jego obowiązków należał wyłącznie nadzór nad działami finansów, nie zaś wpłacanie zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych do (...) w B. (1),

- błędne ustalenie, że oskarżony M. K. pełnił funkcję dyrektora operacyjnego, w ramach którego zakresu jego obowiązków należał wyłącznie nadzór nad działami finansów, nie zaś wpłacanie zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych do (...) w B. (1),

- błędne ustalenie, że oskarżony posiadał umocowanie do pełnienia funkcji inkasenta.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się niezasadna.

Analiza wywiedzionego środka odwoławczego oraz akt sprawy nie potwierdziła stanowiska skarżącego, by sprawie zaistniały uchybienia procesowe bądź naruszenie przepisów prawa materialnego, a w konsekwencji by wystąpiły podstawy do zmiany zaskarżonego wyroku w kierunku postulowanym przez obrońcę oskarżonego.

Skarżący stracił z pola widzenia treść art. 9 § 3 kks, zawartego w kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonemu czynu zabronionego, który wskazuje, że warunkiem odpowiedzialności osoby fizycznej jak za sprawstwo przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego jest „zajmowanie się sprawami gospodarczymi, w szczególności zaś finansowymi, osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, której odrębne przepisy przyznają zdolność prawną” na podstawie jednego z taksatywnie wskazanych w art. 9 § 3 k.k.s. źródeł, tj. „na podstawie przepisu prawa, decyzji właściwego organu, umowy lub faktycznego wykonywania”. (P. Kardas [w:] G. Łabuda, T. Razowski, P. Kardas, Kodeks karny skarbowy. Komentarz, wyd. III, Warszawa 2017, art. 9.)

Zajmowanie się sprawami gospodarczymi, w tym w szczególności finansowymi – o których mowa w art. 9 § 3 k.k.s. – oznacza podejmowanie wszelkiego rodzaju czynności o charakterze faktycznym i prawnym, związanych z wymianą dóbr i usług oraz obrotem środkami finansowymi, w tym również prowadzenie ksiąg rachunkowych, doradztwo podatkowe czy rozliczanie się ze zobowiązań podatkowych wobec Skarbu Państwa, jednostek samorządu terytorialnego lub Unii Europejskiej (por. P. Tatarczak, J. Tatarczak, Odpowiedzialność podatkowa doradców podatkowych i księgowych, MoPod 2002/1, s. 24).

Specyficzna podstawa „zajmowania się sprawami gospodarczymi, w szczególności finansowymi” określona w art. 9 § 3 k.k.s. identycznie jak w art. 308 k.k. poprzez zwrot „faktycznego wykonywania” obejmuje wszelkie sytuacje, w których określona osoba zajmuje się sprawami gospodarczymi innego podmiotu bez żadnego tytułu prawnego. Sformułowanie użyte w treści art. 9 § 3 k.k.s. nawiązuje do znanej polskiemu prawu cywilnemu konstrukcji prowadzenia cudzych spraw bez zlecenia [por. J. Majewski (w:) Kodeks karny..., t. III, 2008, s. 798; J. Raglewski, glosa do wyroku SN z dnia 2 lipca 2002 r., IV KK 164/02..., s. 50].

Termin "zajmuje się" (art. 9 § 3 k.k.s.) obejmuje wszelkie zachowania polegające na rozstrzyganiu w sprawach gospodarczych, w szczególności zaś finansowych, lub współdziałaniu w rozstrzyganiu w tych sprawach albo też wpływaniu na rozstrzygnięcia. Zachowanie polegające na "zajmowaniu się" sprawami gospodarczymi charakteryzować się musi pewną dozą samodzielności, osoba ta musi posiadać uprawnienia do samodzielnego podejmowania decyzji i ich realizacji (zob. wyrok SA w Gdańsku z 5.02.2020 r., II AKa 119/19, LEX nr 3222109).

Obrońca w apelacji powołał się na treść umowy z dnia 22 czerwca 2015 r. na mocy której oskarżony zobowiązał się do świadczenia na rzecz (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O. usług doradczych w zakresie związanym z zarządzaniem finansami, polityka rachunkowości i jej zgodności z ustawą o rachunkowości i (...) ( (...)).

Wprawdzie przywołana przez autora apelacji umowa nie stanowiła o zajmowaniu się przez M. K. sprawami gospodarczymi (...) Sp. z o.o. z siedzibą w O., tym niemniej sytuacja ta miała swe źródło w faktycznym wykonywaniu tymi sprawami, o czym relacjonowali świadkowie, których zeznania zostały prawidłowo przyjęte za podstawę ustaleń stanu faktycznego sprawy.

Sąd I instancji słusznie za wiarygodne uznał zeznania A. C., M. O., M. R., R. H. i K. D.. Były one spontaniczne, rzeczowe i spójne. Odnotować trzeba, że ocena wskazanych relacji dokonana przez Sąd I instancji zyskała pełną aprobatę Sądu odwoławczego. Obrońca w apelacji nie przedstawił żadnych okoliczności deprecjonujących wartość dowodową rzeczonych relacji. Ich zeznania były koherentne w zakresie twierdzeń odnoszących się do kwestii zakresu działania M. K. w spółce i jego kompetencji, a w tym osobistego podejmowania przez oskarżonego decyzji w zakresie wpłat zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych po terminie, co było spowodowane brakiem płynności finansowej w spółce.

A. C. (k. 252 – 256 akt) „Myślę, że jeżeli chodzi o opóźnienia w płatnościach, w tym PIT – 4, mógł decydować dyrektor finansowy czyli Pan K.. To do niego należała ostateczna decyzja czy i kiedy pójdzie przelew. To on nadawał kolejność wykonywanych przelewów.” (k. 622 akt) „W B. (2) przelewy były zatwierdzane dwuetapowo. Pracownicy finansowi je wprowadzali do systemu, a zatwierdzał je pan K.. Pan K. zatwierdzał przelewy podatkowe. (…) Nie wiem nic aby pan K. konsultował z innymi osobami kwestię wykonywania przelewów.(…) Były problemy z płynnością finansową i nie wszystkie przelewy szły. To pan K. o tym decydował”.

M. O. (k. 488 akt) „M. K. był dyrektorem finansowym i to on wskazywał, co ma być zapłacone. Nie wszystko było płacone w terminie i on wybierał, co ma być zapłacone w pierwszej kolejności. On był bezpośrednim przełożonym osób z działu księgowości i on nadzorował ten pion.”

R. H. (k. 622 i 622v) „M. miał zadania dyrektora finansowego (…). Od strony technicznej płatność podatków i innych świadczeń publicznych podlegało pod M.. To on wiedział co jest do zapłaty i on decydował co i kiedy zapłacić. (…) Nie przypominam sobie, aby M. konsultował ze mną czy ma zapłacić coś czy nie. VAT i PIT-4 płaci się w pierwszej kolejności pod odpowiedzialnością karną. O tych przelewach decydował tylko i wyłącznie M.. (…) Przelew autoryzował M., był upoważniony w banku.”

K. D. (prezes zarządu) (k. 633 – 633v) „Dokonywanie przelewów było z pewnością w zakresie kompetencji oskarżonego. (…) Pan K. nie musiał konsultować ze mną kolejności przelewów, bo dobrze wiedział, że dla mnie najważniejsze są wypłaty wynagrodzeń, potem należności Skarbu Państwa.”

Przedstawiony materiał dowodowy świadczy niezbicie o trafności oceny Sądu Rejonowego wyjaśnień oskarżonego w zakresie, w jakim negował on okoliczność osobistego podejmowania decyzji w zakresie polityki płatności w spółce (...) Sp. z o.o. Stanowczo zatem stwierdzić należy, że nie ma cienia wątpliwości co do tego, że oskarżony był osobą decyzyjną w zakresie tego, czy dany przelew ma być wykonany i na rzecz jakiego podmiotu. Zatem w sferze jego obowiązków leżało także wpłacanie zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych do (...) w B. (1).

Wobec powyższego nie ulega wątpliwości, że oskarżony mógł realizować płatności (zlecać przelewy) w imieniu spółki i podejmował w tym zakresie decyzje rozstrzygające w zakresie przeznaczenia środków, którymi spółka dysponowała poprzez wskazywanie kolejności wpłat. W zakresie obowiązków oskarżonego pozostawały obszar controllingu, rozliczenie produkcji, nadzór nad przestrzeganiem polityki rachunkowości oraz międzynarodowych standardów polityki rachunkowości, ale także to, co wynikało z zeznań ww. świadków, a co finalnie doprowadziło do stwierdzenia jego sprawstwa.

Reasumując, zgromadzony w sprawie materiał dowodowy pozwolił ponad wszelką wątpliwość stwierdzić, że oskarżony M. K. popełnił zarzucony mu czyn zabroniony. M. K. poprzez faktyczne wykonywanie zajmował się sprawami gospodarczymi (finansowymi) (...) Sp. z o.o., co dyktowało jego odpowiedzialność za czyn z art. 77 kks na podstawie art. 9 § 3 kks.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w T. z dnia 18 kwietnia 2023 r., sygn. akt (...)

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Sąd Odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, dlatego też – jako trafny – został on utrzymany w mocy.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Wobec nieuwzględnienia apelacji wywiedzionej przez obrońcę oskarżonego Sąd Okręgowy, na zasadzie art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 113 § 1 kks, obciążył oskarżonego kosztami procesu za postępowanie odwoławcze, w tym wydatkami poniesionymi w postępowaniu odwoławczym w kwocie 50 złotych (§ 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2003 r. w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym (t.j. Dz.U.2013.663) oraz § 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2014 r. w sprawie opłat za wydanie informacji z Krajowego Rejestru Karnego (Dz.U.2014.861 ze zm.).

PODPIS