Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Toruniu

UZASADNIENIE

R. K. został obwiniony o to, że w dniu 11 lipca 2022 r. w miejscowości Z., gm. G., teren (...), na działce nr (...), której jest właścicielem, dokonał naruszenia zakazu obowiązującego w parkach krajobrazowych dotyczącego wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu poprzez prace ziemne polegające na głębokich wykopach, wywożenie ziemi oraz formowanie podwyższenia istniejącej naturalnej skarpy, co spowodowało obniżenie terenu, zmianę istniejącej rzeźby terenu i naruszenie stabilności skarpy, mogące skutkować zagrożeniem dla niżej położonego budynku mieszkalnego,

tj. o wykroczenie z art. 127 pkt 1 lit. c ustawy o ochronie przyrody.

Wyrokiem z dnia 6 lutego 2023 r. Sąd Rejonowy w G. uznał obwinionego winnym popełnienia zarzuconego mu czynu stanowiącego wykroczenie z art. 127 pkt 1 lit. c ustawy o ochronie przyrody i za to na podstawie art. 127 pkt 1 lit c ustawy o ochronie przyrody wymierzył mi karę grzywny w wysokości 500 zł. Nadto, Sąd Rejonowy zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 50 zł tytułem opłaty sądowej oraz kwotę 100 zł tytułem zryczałtowanych wydatków postępowania.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł obrońca obwinionego. Zaskarżając powyższy wyrok w całości na korzyść obwinionego podniósł on następujące zarzuty :

Obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść wyroku, tj. art. 7 kpk w zw. z art. 8 kpw poprzez dowolną, a nie swobodną ocenę dowodów w postaci wyjaśnień obwinionego R. K., zeznań świadków M. H. i Z. H. oraz dokuemntacji zdjęciowej wykonanych robót ziemnych,

co skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych iż obwiniony dokonał prac ziemnych na swojej nieruchomości, które to prace naruszyły zakaz obowiązujący w (...), co w konsekwencji doprowadziło do uznania obwinionego za winnego popełnienia zarzuconego mu czynu,

Obrazę przepisów postępowania, mająca wpływ na treść wyroku, tj. art. 39 kpw w zw. z art. 42 kpw w zw. z art. 193 kpk poprzez niedopuszczenie z urzędu dowodu z opinii biegłego w zakresie geologii podczas gdy stwierdzenie okoliczności istotnych dla wyjaśnienia sprawy skutkowało błędem w ustaleniach faktycznych poprzez wykazanie, że zmiany w ukształtowaniu rzeźby terenu w wyniku prac podjętych przez obwinionego mają charakter trwały i istotny oraz nie stanowią prac polegających na zabezpieczeniu terenu podczas gdy prace te nie były istotne, trwałe i służyły zabezpieczeniu skarpy przed rozmyciem, a pozostałej części nieruchomości przed zalaniem,

Obraza przepisów prawa materialnego, tj. art. 127 pkt 1 lit. p ustawy o ochronie przyrody w zw. z § 4 ust. 5 uchwały nr XLV/748/18 (...) w sprawie (...) polegające na przyjęciu, że prace ziemne wykonane przez obwinionego na swojej nieruchomości naruszyły zakaz wynikający z tych aktów prawnych podczas gdy prace te nie miały charakteru prac, które podlegałyby pod dyspozycję tej normy prawnej.

Sąd Odwoławczy zważył, co następuje:

Apelacja obwinionego okazała się niezasadna.

Wyjść należy od stwierdzenia, że wobec treści uchwały nr XLV/748/18 (...)w sprawie (...) na terenie, na którym znajdowała się działką obwinionego, gdzie tenże wykonał prace objęte zarzutem rozpatrywanym w niniejszej sprawie obowiązywał zakaz wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę tereny, z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym lub przeciw osuwiskowym lub budową, odbudową, utrzymaniem, remontem lub naprawą urządzeń wodnych.

Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, a w tym dokumentacja fotograficzna na k. 14 – 18 akt nie pozostawia cienia wątpliwości, że R. K. rzeczony zakaz naruszył czym wyczerpał dyspozycję art. art. 127 pkt 1 lit. c ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1336).

Skarżący w apelacji negował przypisanie R. K. popełnienia zarzuconego mu wykroczenia, ale sformułowana przez niego argumentacja okazała się niezasadna.

Wyjaśnienia R. K. oraz zeznania Z. H. i M. H. sprowadzają się to twierdzenia, że wobec prowadzonych przez obwinionego prac ziemnych nie doszło do spowodowania niedogodności w użytkowaniu należących do nich nieruchomości. Ta kwestia jest bezsporna i ani Sąd I instancji, ani też Sąd II instancji takiego stanu rzeczy nie kwestionuje.

Naruszenie wskazanego powyżej zakazu nastąpiło przez dokonanie prac ziemnych i bez znaczenia pozostaje tu, czy mieszkające w pobliżu osoby odczuły negatywne tego skutki. Działka obwinionego znajduje się w parku krajobrazowym stąd nadzwyczajne restrykcje w zakresie jej uzytkowania. Jest to nadzorowane przed uprawnionego do weryfikacji tegoż podmioty i zdanie samego właściciela działki bądź jego sąsiadów nie ma znaczenia.

Obrońca obwinionego argumentował, że prace ziemne podjęte przez R. K. miały na celu zabezpieczenie skarpy, która znajduje się w pobliżu działek. W przytoczonej uchwale jest wyraźnie sformułowane, że wyjątkiem są prace związane z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym lub przeciw osuwiskowym lub budową, odbudową, utrzymaniem, remontem lub naprawą urządzeń wodnych. Ocena tego, czy prace takie są niezbędne oraz ich wykonanie należy do odpowiednich podmiotów i wykonywanie ich na własną rękę przez obwinionego stanowiłoby naruszenie przepisów prawa.

Z akt sprawy nie wynika także by R. K. gdziekolwiek zgłaszał możliwość osunięcia się skarpy bądź by weryfikował ewentualne zagrożenie powodziowe.

Sąd Okręgowy zaaprobował w pełni stanowisko Sądu Rejonowego, iż z dokumentacji fotograficznej zawartej w aktach sprawy wynika, iż wykonane przez obwinionego prace ziemne stanowiły istotne naruszenie rzeźby terenu. Negacja takiego zapatrywania stanowi li tylko polemikę skarżącego z rozsądną oceną obrazu znajdującego się na fotografiach. Zresztą trudno także przyjąć zapatrywanie skarżącego za słuszne także z tego względu, że nawet zeznający w sprawie M. H. i Z. H. stwierdzili, że skutki dokonanych przez obwinionego prac ziemnych były dla nich jako użytkowników sąsiadujących nieruchomości odczuwalne.

Jeżeli chodzi o decyzję Wójta Gminy w G. w sprawie warunków zabudowy, to obwiniony w toku procesu takiego dokumentu nie przedłożył i nie wykazał by była ona ważna (termin). Jego wyjaśnienia złożone pisemnie w tym zakresie są gołosłowne.

Sąd II instancji zaaprobował oparcie przez Sąd meriti ustaleń stanu faktycznego sprawy na podstawie zeznań świadków oraz dokumentacji fotograficznej. Był to materiał wystarczający do stwierdzenia, że R. K. swoim zachowaniem wyczerpał znamiona zarzuconego mu wykroczenia, a w tym także do stwierdzenia, że doszło do zmian w ukształtowaniu rzeźby terenu. Skarżący kwestionował brak przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego. Wniosku o przeprowadzenie tegoż dowodu w toku postępowania przed Sądem I instancji nie złożył. Sąd meriti słusznie natomiast nie znalazł podstaw do przeprowadzenia takiego dowodu, albowiem zweryfikowanie relewantnych dla sprawy okoliczności na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego nie wymagało wiadomości specjalnych. Ocena zaś istniejących dowodów należy do sądu. Ustalenie, czy R. K. naruszył obowiązujący na terenie parku krajobrazowego zakaz należy do kompetencji sądu, a nie biegłego.

Brak jest podstaw do przyjęcia, by przeprowadzone przez R. K. prace ziemne były prowadzone w ramach prac o charakterze przeciwpowodziowym. Jak już zostało odnotowane obwiniony nie miał prawa do przeprowadzenia tego rodzaju prac. Z materiału sprawy wcale nie wynika, by był to obszar na którym tego rodzaju prace należałoby przeprowadzić, a jeżeli już to winny to uczynić uprawnione do tego podmioty. Wszak stworzenie zapór przeciwpowodziowych wymaga odpowiednich kwalifikacji.

Racje wskazane powyżej zadecydowały o uznaniu wywiedzionej w sprawie apelacji za bezzasadną.

Zastrzeżeń nie budzi również orzeczenie o karze. Wymierzoną karę grzywny należało uznać za adekwatną do stopnia zawinienia R. K. oraz społecznej szkodliwości jego czynu. Kara ta, orzeczona w wymiarze 500 złotych, należycie uwzględnia zarówno okoliczności dotyczące samego zdarzenia, jak i sytuacji osobistej i majątkowej obwinionego. W ocenie Sądu odwoławczego należycie zapewni ona realizację celów postępowania. Uwzględniając zagrożenie ustawowe za wykroczenie przypisane R. K., kara ta nie mogła zostać uznaną za rażąco niewspółmiernie surową.

Analiza akt sprawy pod kątem zaistnienia przesłanek z art. 104 kpw i art. 440 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw, wskazywała, że nie doszło ze strony Sądu I instancji do uchybień, które skutkowałyby uchyleniem zaskarżonego orzeczenia niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, czyniące apelację niezasadną, Sąd odwoławczy na podstawie art. 437 §1 kpk w zw. z art. 109 § 2 kpw zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

Konsekwencją nieuwzględnienia apelacji obrońcy było obciążenie obwinionego kosztami postępowania za II instancję, zgodnie z dyspozycją art. 119 § 1 kpw w zw. z art. 636 § 1 kpk w zw. z art. 121 § 1 kpw. Na podstawie art. 3 ust. 1 w zw. z art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (t.j. Dz. U. z 1983 r. Nr 49, poz. 223 z późn. zm.) Sąd zasądził od obwinionego opłatę w kwocie 50 złotych, a nadto obciążył go zryczałtowanymi wydatkami postępowania odwoławczego w kwocie 50 złotych, których wysokość określa przepis § 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie wysokości zryczałtowanych wydatków postępowania oraz wysokości opłaty sądowej od wniosku o wznowienie postępowania w sprawach o wykroczenia (Dz.U. z 2017 r., poz. 2467).