IX Ka 85/23 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Toruniu z 2023-05-25

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IX Ka 85/23

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

0

CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w G. z dnia 7 grudnia 2022 r., sygn. akt (...)

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

uchylenie

zmiana

Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

G. J.

dotychczasowa karalność oskarżonego

karta karna

252

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

Karta karna

Dokument wystawiony przez uprawniony podmiot.

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

- apelacja obrońcy

- błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść orzeczenia, polegający na uznaniu w oparciu m.in. o zeznania pokrzywdzonej A. J., iż oskarżony dopuścił się zachowań polegających na wyczekiwaniu na pokrzywdzoną w miejscu jej pobytu - w sytuacji, w której będąc przesłuchiwaną w charakterze świadka A. J. okoliczności tej wyraźnie zaprzeczyła;

- błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu w oparciu m.in. o zeznania pokrzywdzonej A. J., iż oskarżony dopuścił się zachowań polegających na nachodzeniu jej w miejscu zamieszkania - w sytuacji, w której będąc przesłuchiwaną w charakterze świadka A. J. okoliczności tej wyraźnie zaprzeczyła;

- błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu w oparciu m.in. o zeznania pokrzywdzonej A. J., iż oskarżony dopuścił się zachowań polegających na wielokrotnym jeżdżeniu za nią autem i wykonywaniu stwarzających niebezpieczeństwo manewrów - w sytuacji, w której będąc przesłuchiwaną w charakterze świadka A. J. wskazała, iż poza zdarzeniem z dnia 28 czerwca 2021 r. nie było innych sytuacji, aby oskarżony wykonywał niebezpieczne manewry;

- błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, że przekazując określone informacje w (...) w G. oskarżony wzbudził u A. J. uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia, udręczenia, a także istotnie naruszył jej prywatność - w sytuacji, w której ze zgromadzonego materiału dowodowego nie wynika, aby pokrzywdzona posiadała jakąkolwiek wiedzę na temat wizyty oskarżonego w tej placówce;

- błąd w ustaleniach faktycznych polegający na uznaniu, iż przekazując określone informacje dotyczące pokrzywdzonej w (...) w R. oskarżony wzbudził u A. J. uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia, udręczenia, a także istotnie naruszył jej prywatność - w sytuacji gdy ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie wynika, aby pokrzywdzona posiadała jakąkolwiek wiedzę na temat wizyty oskarżonego w tej placówce.

- naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na treść wydanego w sprawie wyroku, to jest art. 7 kpk w zw. z art. 92 kpk, poprzez zaniechanie uwzględnienia w procesie wyrokowania okoliczności, iż w okresie w którym oskarżony wykonał do pokrzywdzonej 1999 połączeń telefonicznych, ta telefonowała do niego 1891 razy.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja obrońcy oskarżonego okazała się częściowo zasadna.

Obrońca G. J. podnosząc powyższe zarzuty wniósł w efekcie o wyeliminowanie z opisu przypisanego oskarżonemu czynu zachowań polegających na:

- wyczekiwaniu na pokrzywdzoną w miejscu jej pobytu,

- wielokrotnego nawiązywania połączeń telefonicznych,

- pomawianie w (...) w G. oraz (...) w R.,

- nachodzenia w miejscu zamieszkania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zasadniczo stwierdzić trzeba, iż Sąd Rejonowy słusznie stwierdził, że G. J. popełnił przestępstwo z art. 190a§1 kk na szkodę A. J.. Przeprowadzone w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku rozważania były co do zasady słuszne i zyskały aprobatę sądu II instancji, choć w apelacji słusznie zanegowano, by wypełnienie znamion przestępstwa stalkingu nastąpiło także poprzez zachowania polegające na pomawianiu A. J. przez G. J. w (...) w G. oraz (...) w R. o postępowanie mogące poniżyć ją w opinii publicznej dotyczące niewłaściwego sprawowania opieki przez nią nad małoletnimi dziećmi, a także nachodzeniu A. J. w miejscu jej zamieszkania.

Skarżący podniósł, że pokrzywdzona w swoich zeznaniach zakwestionowała, by oskarżony dopuścił się zachowań polegających na nachodzeniu jej w miejscu jej zamieszkania. To zastrzeżenie w apelacji było słuszne, albowiem rzeczywiście pokrzywdzona zeznając przed sądem meriti podała, że: „Nie było sytuacji, aby oskarżony wyczekiwał na mnie w miejscu zamieszkania” (k. 195 akt).

Trafnie także obrońca oskarżonego zakwestionował uznanie zachowań polegających na: przekazywaniu określonych informacji w (...) w G. oraz w (...) w R.. Obrońca słusznie wywodził, że ustalenia te zostały wyłącznie oparte na notatkach urzędowych, a w swoich relacjach pokrzywdzona o nich nie wspomina. Nie zostało przy tym zweryfikowane, czy A. J. o tych działaniach oskarżonego została poinformowana a przez to nie sposób zweryfikować, czy miały one dla niej charakter nękający.

Jeżeli chodzi o zachowania polegające na wyczekiwaniu na pokrzywdzoną w miejscu jej pobytu, to stosownie do relacji pokrzywdzonej tyczyło się to wyczekiwania przez G. J. przed przedszkolem i w taki sposób zostało zmodyfikowane rozstrzygnięcie przez sąd odwoławczy, jeżeli chodzi o tę kwestię. Sąd Okręgowy podziela stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, iż linia obrony oskarżonego sprowadzająca się do twierdzenia, że przypadkowo spotykał on pokrzywdzoną nie mogła zostać uznana za wiarygodną.

Obrońca nietrafnie wywodził natomiast, że nieprawidłowym było uznanie, iż oskarżony dopuścił się zachowań polegających na wielokrotnym jeżdżeniu za A. J. autem i wykonywaniu stwarzających niebezpieczeństwo manewrów. Skarżący podniósł, że - A. J. wskazała, iż poza zdarzeniem z dnia 28 czerwca 2021 r. nie było innych sytuacji, aby oskarżony wykonywał niebezpieczne manewry. Niestwarzanie przez G. J. większej liczby niebezpiecznych sytuacji nie jest tożsame ze stwierdzeniem by nie podejmował on działań polegających na jeżdżeniu za pokrzywdzoną samochodem. Te właśnie zachowania miały charakter nękający i niewątpliwie powodowały u pokrzywdzonej dyskomfort psychiczny.

Obrońca powołał się na treść notatki urzędowej znajdującej się na k. 109 akt. Nietrafnie jednak wywodził on by zawarte w niej liczby świadczyły o niepoprawności wniosków sądu I instancji co do rozpatrywanego zachowania G. J.. Większość połączeń skierowana była od G. J. do A. J.. Przy tym warto zaznaczyć, co pomija obrońca, że połączenia wychodzące z numeru G. J. miały dłuższy ogólny czas trwania. Przy tym warto zwrócić uwagę na informację zawartą na k. 11 akt sprawy. Numer telefonu : (...) czyli numer A. J. – czas połączeń przychodzących od numeru (...) a więc numeru G. J. to 54582, natomiast czas połączeń wychodzący to 23409 a zatem prawie dwa razy mniej. Natomiast drugi numer pokrzywdzonej – (...) czas połączeń przychodzących od numeru G. J. to 416, natomiast czas połączeń wychodzących to 145 czyli prawie trzy razy mniej. Te statystki pełniej ukazują obraz wykonywanych przez strony do siebie połączeń.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.2.

- rażąca surowość orzeczonej w stosunku do oskarżonego kary, będąca wynikiem nienależytego uwzględnienia w procesie jej wymierzania: motywacji sprawcy, legalności podejmowanych przez niego działań, krótkiego okresu ich trwania.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Podnosząc powyższy zarzut obrońca oskarżonego wniósł o wymierzenie G. J., przy zastosowaniu art. 37a kk, kary łagodniejszego rodzaju.

Sąd Okręgowy nie podzielił jednak zastrzeżeń obrońcy skierowanych wobec rozstrzygnięcia o karze.

Sąd Rejonowy prawidłowo rozstrzygnął, iż adekwatną karą w realiach niniejszej sprawy będzie kara 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat tytułem próby.

Zauważyć trzeba, iż G. J. jest osobą karaną. Popełnił on już wcześniej przestępstwo znęcania się na szkodę A. J. (w okresie od sierpnia 2019 r. do 26 października 2020 r.), a także przestępstwo znęcania się na szkodę swojej matki (w okresie od listopada 2020 r. do 6 lipca 2021 r.). Ta sytuacja, która została zakończona prawomocnymi wyrokami w sprawach (...) i (...) Sądu Rejonowego w G. nie powstrzymała oskarżonego od popełnienia w zbliżonym czasie czasie bo w okresie czerwca 2021 r. do 15 lipca 2021 r. przestępstwa w przedmiotowej sprawie. Zastosowane względem niego w powyższych sprawach środki reakcji karnej poprzez wymierzenie kar ograniczenia wolności powodują, że przy kolejnym przestępstwie o zbliżonym charakterze należy zastosować karę surowszą, to jest karę pozbawienia wolności z warunkowym jednak zawieszeniem jej wykonania, aby kara taka wzbudziła w oskarżonym właściwą refleksję i spowodowała poprawę postępowania.

Popełnione przez niego przestępstwo będące przedmiotem niniejszego postępowania cechował wysoki stopień społecznej szkodliwości, a jego wina była także wysoka. Jest on osobą dorosłą i poczytalną, a mimo to notorycznie podejmuje karygodne zachowania względem A. J..

Sąd Okręgowy, tak samo jak Sąd Rejonowy nie doszukał się podstaw zastosowania w niniejszej sprawie rozwiązania z art. 37a kk i wymierzenia kolejnej kary ograniczenia wolności. G. J. po raz kolejny naruszył porządek prawny i wysoce niezasadne byłoby zastosowanie wobec niego tejże instytucji. Nieodzowna jawi się tu kategoryczna reakcja karna. I taka właśnie będzie kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania wzmocniona dozorem kuratora.

Zmiana przedmiotowego wyroku i wyeliminowanie z opisu czynu części zachowań nie uzasadniało modyfikacji rozstrzygnięcia o karze. Ważąc na pozostałe zachowania, które wyczerpały znamiona przestępstwa stalkingu uznać należy, iż były one nacechowane intencją dokuczenia pokrzywdzonej i stopień ich natężenia był wysoki.

Wniosek

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w G. z dnia 7 grudnia 2022 r., sygn. akt (...) – punkty I, II, III, IV, V, VI

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Względy wskazane powyżej motywowały uznanie orzeczonej wobec G. J. kary za słuszną i adekwatną do popełnionego przez niego przestępstwa.

Wobec spowodowania u pokrzywdzonej krzywdy słuszne było orzeczenie wobec oskarżonego – na mocy art. 46§1 kk – zadośćuczynienia w kwocie 1000 zł na rzecz A. J..

Prawidłowe było także rozstrzygnięcie o zakazie kontaktowania się przez oskarżonego z pokrzywdzoną w jakikolwiek sposób na okres 5 lat oraz zakaz zbliżania się do pokrzywdzonej na odległość mniejszą niż 100 metrów na okres 5 lat. Zasadne było to z uwagi na charakter popełnionego przez G. J. przestępstwa na szkodę A. J. oraz psychiczny dyskomfort pokrzywdzonej związany z zachowaniami podejmowanymi w jej kierunku przez oskarżonego.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyrok Sądu Rejonowego w G. z dnia 7 grudnia 2022 r., sygn. akt (...)

Zwięźle o powodach zmiany

Racje wskazane w punkcie 3.1. niniejszego uzasadnienia spowodowały, że Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a. ustalił w opisie czynu, że wyczekiwanie oskarżonego na pokrzywdzoną w pobliżu miejsca jej pobytu dotyczyło wyczekiwania przed przedszkolem,

b. wyeliminował z opisu czynu zachowania oskarżonego polegające na pomawianiu pokrzywdzonej w (...) w G. oraz w (...) w R. o postępowanie mogące poniżyć ją w opinii publicznej dotyczące niewłaściwego sprawowania opieki przez nią nad małoletnimi dziećmi, a także wyeliminował z opisu czynu nachodzenie przez oskarżonego pokrzywdzonej w miejscu jej zamieszkania.

Sąd odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia wyroku z urzędu, dlatego też – poza zmianami opisanymi powyżej – został on utrzymany w mocy.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Na podstawie art. 627 kpk w zw. z art. 636§1 kpk oraz art. 8 i art. 2 pkt 3 ustawy z dnia 23.06.1973 r. o opłatach w sprawach karnych (t.j.Dz.U.1983.49.223 ze zm.) sąd odwoławczy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w G.) kwotę 180 zł tytułem opłaty za drugą instancję oraz obciążył go wydatkami postępowania odwoławczego, nie znajdując powodów dla których oskarżony winien być zwolniony z obowiązku ponoszenia owych kosztów.

PODPIS

SSO Andrzej Walenta

0.1.1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

- obrońca oskarżonego G. J.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

- wyrok Sądu Rejonowego w G. z dnia 7 grudnia 2022 r. w sprawie o sygn. akt (...),

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

Zmiana

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Magdalena Maćkiewicz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację:  Andrzej Walenta,  Aleksandra Nowicka ,  Piotr Szadkowski
Data wytworzenia informacji: