Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 czerwca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu VIII Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:	SSO Rafał Krawczyk (spr.)
Sędziowie:	SSO Jadwiga Siedlaczek SSO Ilona Dąbek
Protokolant:	sekr. sądowy Natalia Wilk

po rozpoznaniu w dniu 20 czerwca 2013 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa M. W.

przeciwko Skarbowi Państwa - Naczelnikowi (...) Urzędu Skarbowego w T.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu

z dnia 13 lutego 2013 r.

sygn. akt I C 1271/12

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od pozwanego Skarbu Państwa - Naczelnika (...) Urzędu Skarbowego w T. na rzecz powódki M. W. kwotę 300 zł (trzysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania za instancję odwoławczą.

Sygnatura akt: VIII Ca 266/13

UZASADNIENIE

Powódka M. W. wniosła o zwolnienie spod egzekucji administracyjnej środków pieniężnych zgromadzone na rachunkach bankowych w (...) Bank (...) Spółka Akcyjna o numerze (...) oraz o numerze (...) wspólników spółki cywilnej (...) spółka cywilna D. W., M. W. w kwocie 4.443,08 zł. Wyrokiem z dnia 13 lutego 2013 r. Sąd Rejonowy w Toruniu uwzględnił powództwo w całości oraz orzekł o kosztach procesu stosownie do wyniku sporu. Zasadnicze motywy tego orzeczenia były następujące: wierzyciel (...) Urząd Skarbowy w T. wystawił tytuł egzekucyjny, którego przedmiotem były zobowiązania podatkowe (publicznoprawne) wynikające z prowadzonej działalności gospodarczej pod nazwą (...) D. W.. Wierzyciel zajął wierzytelności dłużnika na dwóch rachunkach bankowych w (...) Bank (...) SA, należących do (...) spółka cywilna D. W., M. W.. Wspólnicy są małżeństwem, od 2004 r. istnieje między nimi ustrój rozdzielności majątkowej. Dłużnikowi przysługuje 1 % udziału w zyskach spółki a powódce 99 %.

Sąd Rejonowy powołując się na art. 863 k.c. i art. 870 k.c. wskazał, że majątek spółki ma charakter współwłasności łącznej, jest niepodzielny w okresie trwania spółki, zaś wierzyciel wspólnika nie może żądać zaspokojenia - w jakiejkolwiek formie - z jego udziału w majątku wspólnym (w poszczególnych składnikach).

Pozwany złożył apelację od powyższego wyroku zarzucając:

1.  naruszenie prawa materialnego, w szczególności

- art.863 § 3 k.c. i art. 870 k.c. przez ich niewłaściwe zastosowanie poprzez uznanie, że przedmiotem zajęcia w postępowaniu egzekucyjnym jest udział w majątku wspólnym wspólników, gdy tymczasem tym jest wierzytelność posiadacza rachunku tj. wierzytelność wspólna obu wspólników spółki cywilnej do środków zgromadzonych na rachunku bankowym prowadzonym dla tych wspólników

- art. 725 -733 k.c. poprzez ich niezastosowanie przy dokonywaniu oceny prawnej zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego, skutkujące dokonaniem błędnej wykładni art. 81 § 1a ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji

2. naruszenie przepisów postępowania, a w szczególności:

- art. 81 § 1a ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji w zw. z art. 863 § 3 i art. 870 k.c . poprzez jego błędną wykładnię skutkującą jego niezastosowaniem i uznaniem, że przepis ten ma znaczenie jedynie na płaszczyźnie proceduralnej i to jedynie w relacji organ egzekucyjny – bank prowadzący rachunek bankowy

- art. 891 ¹ § 1 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie per analogiam wobec błędnej wykładni art. 81 § 1a ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, skutkujące zwolnieniem spod egzekucji całości wierzytelności z rachunku bankowego

- art. 328 § 2 k.p.c. poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i jego jednostronne rozpatrzenie

- sprzeczność istotnych ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego.

Skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w całości i oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na jego rzecz od powoda kosztów procesu, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy sądowi I instancji do ponownego rozpatrzenia przy uwzględnieniu kosztów postępowania odwoławczego.

W odpowiedzi na apelację powódka wniosła o jej oddalenie oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu za drugą instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Ustalenia Sądu I instancji są prawidłowe i znajdują wsparcie we właściwie ocenionym materiale dowodowym. Podniesiony w apelacji zarzut sprzeczności ustaleń sądu z treścią zebranego w sprawie materiału jest chybiony, gdyż skarżący nie podważa jakiejkolwiek okoliczności składającej się na podstawę faktyczną zaskarżonego orzeczenia. Sąd Okręgowy przyjmuje zatem ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego za swoje i czyni je podstawą własnego orzeczenia.

Istota sprawy sprowadza się do zagadnienia, czy pozwany może prowadzić egzekucję z wierzytelności przysługującej dłużnikowi wobec banku prowadzącego wskazane w pozwie rachunki bankowe w sytuacji, gdy rachunek bankowy był prowadzony dla spółki cywilnej, której był wspólnikiem. Kwestię tę rozwiązuje jednoznacznie art. 863 § 3 k.c. z którego wynika zakaz zaspokajania się dłużnika osobistego jednego ze wspólników z majątku spółki. Nie ulega zaś wątpliwości, że wierzytelność z rachunku bankowego prowadzonego dla wspólników stanowi składnik ich majątku w rozumieniu art. 44 k.c., zaś wierzyciel zmierza do zaspokojenia się z udziału przysługującego jego dłużnikowi osobistemu w tej właśnie wierzytelności.

Przepis art. 863 § 3 k.c. ma charakter iuris cogentis a wynikająca z niego zasada nienaruszalności majątku wspólnego wspólników w trakcie trwania spółki stanowi immanentną cechę spółki cywilnej. Na wykładnię tego przepisu nie wpływa więc ani treść art. 81a § ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji, ani art. 891 ¹ k.p.c., przy założeniu jego zastosowania w drodze analogii do egzekucji administracyjnej. Przepisy procesowe co należy podkreślić służą realizacji prawa materialnego i nie mogą być interpretowane w sposób podważający przepisy bezwzględnie wiążące.

(...) spółka cywilna powódki i dłużnika osobistego pozwanego nadal istnieje, to zaspokojenie się przez wierzyciela z udziału dłużnika w wierzytelności z rachunku bankowego byłoby niezgodne z art. 863 § 3 k.p.c. i jako takie naruszałoby prawa powódki. W świetle art. 842 § 1 k.p.c. w zw. z art. 841 § 1 k.p.c. było to wystarczające do uwzględnienia powództwa.

Zarzuty podniesione w apelacji należy więc uznać za bezskuteczne i nie mogące podważyć zaskarżonego wyroku. Natomiast przywołane przez skarżącego wypowiedzi Sądu Najwyższego zostały sformułowane na tle konkretnych okoliczności, odmiennych od niniejszej sprawy i trudno przenosić je wprost do analizowanego stanu faktycznego.

Dlatego też Sąd Okręgowy oddalił apelację (art. 385 k.p.c.) oraz zasądził od pozwanego na rzecz pozwanej kwotę 300 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa w II instancji (art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. § 6 pkt 3 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t.j.Dz.U. z 2013 r. poz. 490).