Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Toruniu

POSTANOWIENIE

Dnia 04 kwietnia 2018 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Jerzy P. Naworski (spr.)

Sędziowie: SO Małgorzata Bartczak-Sobierajska, SO Joanna Rusińska

po rozpoznaniu w dniu 04 kwietnia 2018 r. w Toruniu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku wierzyciela (...)w J.

o ogłoszenie upadłości (...) sp. z o.o. w W.

w przedmiocie wynagrodzenia tymczasowego nadzorcy sądowego

na skutek zażalenia wnioskodawcy na pkt 2a (dwa „a”) postanowienia Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 06 lutego 2018 r., sygn. akt V GU 235/16

postanawia

odrzucić zażalenie

Jerzy P. Naworski

Małgorzata Bartczak-Sobierajska Joanna Rusińska

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 06 lutego 2018 r. Sąd Rejonowy (Sąd upadłościowy) w sprawie z wniosku wierzyciela (...) w J. o ogłoszenia upadłości dłużnika (...) sp. z o.o. w W. przyznał tymczasowemu nadzorcy sądowemu K. D. wynagrodzenie w wysokości 3.690,00 zł za sprawowanie tej funkcji i zwrot wydatków w kwocie 500,00 zł (pkt 1) oraz nakazał jej wypłacenie z zaliczki uiszczonej przez wnioskodawcę (4.080,09 zł, pkt 2a), a kwotę 109,91 zł tymczasowo ze Skarbu Państwa. Sąd upadłościowy wskazał, że tymczasowy nadzorca sądowy w dniu 04 grudnia 2017 r. złożył wniosek o przyznanie wynagrodzenia oraz zwrot poniesionych wydatków. Żądanie wynagrodzenia i zwrotu wydatków przez tymczasowego nadzorcę sadowego, w cenie Sądu a quo, jest uzasadnione w świetle art. 38 ust. 1b, 1s i ust. 2 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe (tekst jedn. Dz. U. z 2017 r. poz. 2344 ze zm., dalej p.u.). Jak pokreślił ten Sąd do kwoty 4.080,09 zł należność znajdowała pokrycie w zaliczce uiszczonej przez wnioskodawcę (w uzasadnieniu omyłkowo jest mowa o zaliczce uiszczonej przez dłużnika). W pozostałym zakresie, tj. co do kwoty 109,91 zł nakazał jej wypłacenie tymczasowo ze Skarbu Państwa (329-330).

W tym samym dniu Sąd Rejonowy ogłosił upadłość dłużnika, obciążając go kosztami postępowania i nakazując pobranie od niego na rzecz Skarbu Państwa kwoty 109,91 zł (pkt 7 i 8, k. 331 – 331, s. 2). W uzasadnieniu tego postanowienia Sąd upadłościowy wskazał, że obciążenie dłużnika kosztami postępowania nastąpiło na podstawie art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 35 p.u., a pobranie od dłużnika kwoty 109,91 zł dotyczyło tymczasowo pokrytych przez Skarb Państwa kosztów postępowania związanych z wynagrodzeniem tymczasowego nadzorcy sądowego i poniesionych przez niego wydatków nastąpiło w zakresie przekraczającym zaliczkę uiszczoną przez wnioskodawcę (k. 333).

W zażaleniu na pkt 2a pierwszego z wymienionych postanowień, tj. w zakresie nakazania wypłaty przyznanego tymczasowemu nadzorcy sądowemu wynagrodzenia i zwrotu wydatków z uiszczonej zaliczki wnioskodawca zarzucił mu naruszenie przepisów prawa procesowego, tj.:

1. art. 108 § 1 k.c., polegające na orzeczeniu o zasadzie ponoszenia kosztów postępowania w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości, a następnie wydaniu orzeczenia o wynagrodzeniu tymczasowego nadzorcy sądowego, które jest sprzeczne z uprzednio orzeczoną zasadą ponoszenia kosztów postępowania w zakresie rozliczenia wskazanego rozliczenia,

2. art. 108 ¹ k.p.c., polegające na jego niezastosowaniu i pokryciu kosztów wynagrodzenia tymczasowego nadzorcy sądowego z wpłaconej przez wnioskodawcę zaliczki, podczas gdy sąd powinien obciążyć tymi kosztami dłużnika zgodnie z zasadą ponoszenia kosztów wskazaną w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości,

3. art. 84 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 300, dalej u.k.s.c.), polegające na pokryciu kosztów postępowania w zakresie wynagrodzenia tymczasowego nadzorcy sądowego z zaliczki wnioskodawcy, pomimo obowiązku jej zwrotu, z uwagi na powstanie wydatku po wydaniu orzeczenia zawierającego zasadę ponoszenia kosztów.

Wskazując na te zarzuty skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i zwrot wpłaconej zaliczki (k. 363-368).

Dłużnik nie udzielił odpowiedzi na zażalenie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wynagrodzenie i wydatki tymczasowego nadzorcy sądowego należą niewątpliwie do wydatków, o których mowa w art. 2 i 5 u.k.s.c. Zgodnie z art. 22a p.u., wnioskodawca uiszcza zaliczkę na wydatki w przedmiocie ogłoszenia upadłości w określonej w przepisie wysokości; sąd, w myśl art. 32 ust. 5 zd. 1 p.u., może zażądać od wnioskodawcy zaliczki na wydatki w przedmiocie ogłoszenia upadłości w kwocie przewyższającej sumę określoną w art. 22a. Przepisy te zostały wprowadzone do prawa upadłościowego z uwagi na sytuacje, w których oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości na podstawie art. 13 p.u., sąd przyznawał koszty tymczasowemu nadzorcy sądowemu, ale nie było szans na ich wyegzekwowanie od dłużnika, co powodowało ich ponoszenie przez Skarb Państwa (uzasadnienie projektu ustawy - Prawo restrukturyzacyjne, Druk Sejmu VII Kadencji Nr 2824). Zaliczka uiszczona przez wnioskodawcę (tak wierzyciela, jak i dłużnika) służy pokryciu kosztów funkcjonowania tymczasowego nadzorcy sądowego, scilicet pokrycia jego wynagrodzenia i zwrot poniesionych wydatków.

Wnioskodawca nie skarży przyznanego tymczasowemu nadzorcy sądowemu wynagrodzenia i zwrotu wydatków, lecz postanowienie w części, w której Sąd upadłościowy nakazał wypłacenie tych należności, w znacznej części, z uiszczonej przez niego zaliczki. W świetle przedstawionej wyżej ratio legis wprowadzenia regulacji nakazujących wnioskodawcy uiszczenie zaliczki na wydatki w toku postępowania w przedmiocie ogłoszenia upadłości jest ono poprawne. Wprawdzie przepisy prawa upadłościowego nie stanowią o tym expressis verbis, ale zarówno wskazana ratio legis, jak i unormowania art. 38 ust. 2 zd. 2 i 3 p.u., zgodnie z którymi sąd może przyznać tymczasowemu nadzorcy sądowemu zaliczkę na wydatki, którą wypłaca się w pierwszej kolejności z zaliczki wpłaconej przez wnioskodawcę, prowadzą do wniosku, że wynagrodzenie i wydatki tymczasowego nadzorcy sądowego są pokrywane w pierwszej kolejności z zaliczki uiszczonej przez wnioskodawcę. Taki wniosek podważa trafność zarzutu naruszenia art. 84 ust. 1 i 2 u.k.s.c., który nakazuje sądowi zwrócić z urzędu wszelkie należności z tytułu wydatków, stanowiące różnicę miedzy kosztami pobranymi od strony a kosztami należnymi.

Chybiony jest też zarzut naruszenia art. 108 § 1 zd. 1 i art. 108 ¹ k.p.c. Przede wszystkim w pkt 7 postanowienia w przedmiocie ogłoszenia upadłości dłużnik został obciążony kosztami postępowania, które przecież obejmują także wynagrodzenie i wydatki tymczasowego nadzorcy sądowego. Inną sprawa jest to, że w pkt 8 postanowienia Sąd upadłościowy nakazał pobrać od dłużnika na rzecz Skarbu Państwa wyłożoną przez niego część wydatków, natomiast nie zasądził od niego na rzecz wnioskodawcy zwrotu zaliczki, z której zostały pokryte wynagrodzenie i wydatki tymczasowego nadzorcy sądowego. Kwestia ta jest jednak, z mocy art. 37 p.u., uregulowana w art. 745 § 1 in principio k.p.c., który nakazuje o kosztach postępowania zabezpieczającego rozstrzygać sądowi w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie, scilicet w postanowieniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości. Takiego rozstrzygnięcia Sąd upadłościowy w postanowieniu w przedmiocie ogłoszenia upadłości nie zamieścił.

Pozostaje odpowiedź na pytanie, czy wnioskodawcy przysługuje zażalenie na postanowienie nakazujące wypłatę wynagrodzenia i wydatków tymczasowego nadzorcy sądowego z uiszczonej przez wnioskodawcę zaliczki. W ocenie Sądu odwoławczego jest ona przecząca. Zaskarżone postanowienie stanowi w istocie zarządzenie przewodniczącego nakazujące wypłatę przyznanych tymczasowemu nadzorcy sądowemu należności i nie jest wyszczególnione w art. 394 § 1 pkt 9 k.p.c. W związku z tym nie przysługuje na nie zażalenie, które tym samym należało odrzucić na podstawie art. 373 zd. 1 w zw. z art. 397 § 2 zd. 1 k.p.c. i art. 35 p.u.

Jerzy P. Naworski

Małgorzata Bartczak-Sobierajska Joanna Rusińska

(...)

(...)

1. (...)

2. (...)

- (...)

- (...)

3. (...)

T.,(...)