VI GC 315/20 - uzasadnienie Sąd Okręgowy w Toruniu z 2022-03-30

Sygn. akt VI GC 315/20

UZASADNIENIE

Pozwem wniesionym do tutejszego Sądu w dniu 25 listopada 2020 r. (vide: data stempla pocztowego na kopercie zawierającej pozew – k.129) przeciwko pozwanym (...) S.A. z/s w C. (ad.1) i (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji z/s we W. (ad.2), powód (...) S.A. z/s w P. wniósł o ustalenie, że zobowiązanie powoda do zapłaty kary umownej z tytułu odstąpienia od umowy nr (...) zawartej w dniu 21 stycznia 2020 r. pomiędzy powodem a pozwanymi działającymi jako konsorcjum wykonawców, nałożonej notą księgową nr (...) z dnia 3 września 2020 r. w wysokości 430.500,00 zł, nie istnieje, ponieważ umowa nr (...) zawarta w dniu 21 stycznia 2020 r. (zmieniona aneksem nr (...) z dnia 14 lutego 2020 r. oraz aneksem nr (...) z dnia 13 lipca 2020 r.) wygasła z dniem 27 sierpnia 2020 r., tj. z dniem odstąpienia przez (...) w m.st. (...) S.A. (zamawiającego) od kontraktu nr (...) z dnia 21 października 2019 r., zawartego z pozwanymi, ewentualnie o ustalenie, że oświadczenie woli pozwanych złożone w dniu 3 września 2020 r. w przedmiocie odstąpienia od umowy nr (...) zawartej w dniu 21 stycznia 2020 r. pomiędzy pozwanymi działającymi jako konsorcjum wykonawców a powodem, jest nieważne, względnie bezskuteczne. Ewentualnie, na wypadek nieuwzględnienia przez Sąd żądania wskazanego na pierwszym miejscu powyżej, powód wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powoda kwoty 429.261,92 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 14.833,62 zł od dnia 29 września 2020 r. do dnia zapłaty, a od kwoty 414.428,30 zł od dnia 20 października 2020 r. do dnia zapłaty. Ponadto, powód wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych na jego rzecz zwrotu kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa procesowego według norm przepisanych lub według zestawienia kosztów, które zostanie przedłożone przed zamknięciem rozprawy poprzedzającej wydanie wyroku, jak również o rozstrzygnięcie w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie, zgodnie z art. 745 § 1 k.p.c., o kosztach postępowania zabezpieczającego wszczętego przed Sądem Okręgowym w (...) pod sygn. akt VI GCo (...), poprzez zasądzenie solidarnie od pozwanych na rzecz powoda zwrotu tych kosztów, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu żądania pozwu powód wyjaśnił m.in., że prowadzi działalność gospodarczą w zakresie specjalistycznych usług projektowych. Pozwani prowadzą działalność gospodarczą przede wszystkim w zakresie robót budowlanych. W dniu 21 października 2019 r., w wyniku postępowania prowadzonego w trybie zamówień publicznych, pomiędzy (...)w m.st. (...) S.A. (jako zamawiającym) a wykonawcą stanowiącym konsorcjum firm: (...) S.A. z/s w C. (liderem konsorcjum) i (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji z/s we W. (członek konsorcjum) został zawarty kontrakt nr (...) na realizację inwestycji pn. „Zadanie IV.2. Budowa Kolektora W. – etap I”, w formule „zaprojektuj i wybuduj” (dalej jako: kontrakt). Już na etapie ww. postępowania przetargowego powód został zgłoszony w ofercie pozwanych jako podwykonawca wszystkich prac projektowych, a w dniu 21 stycznia 2020 r. pomiędzy pozwanymi (działającymi solidarnie jako konsorcjum wykonawców) a powodem (jako projektantem) została zawarta umowa nr (...), następnie zmieniona aneksem nr 1 i nr 2 (dalej jako: umowa). Na podstawie aneksu nr 1 do umowy strony dokonały zmiany postanowień dotyczących sposobu zabezpieczenia należytego wykonania umowy, ustalając wysokość zabezpieczenia należytego wykonania umowy i właściwego usunięcia wad i usterek w łącznej wysokości 10% wartości wynagrodzenia umownego, które projektant wniesie, nie później, niż w terminie 60 dni od daty zawarcia umowy w postaci złożenia oświadczenia w formie aktu notarialnego o poddaniu się egzekucji na podstawie art. 777 § 1 pkt 5) k.p.c. do kwoty stanowiącej wartość zabezpieczenia (maksymalna suma pieniężna zabezpieczenia wynosić będzie 175.000,00 zł do dnia 20 sierpnia 2024 r. W dniu 9 marca 2020 r. powód, działając przed notariuszem A. A. z Kancelarii Notarialnej w P., złożył w formie aktu notarialnego, oświadczenie o poddaniu się egzekucji w myśl art. 777 § 1 pkt 5 k.p.c., wypełniając tym samym ww. obowiązek umowny udzielenia zabezpieczenia.

W dalszej kolejności powód podał, że poszczególne etapy prac projektowych, w tym terminy ich wykonania, zostały określone przez strony w umowie oraz w załączniku nr 1 do umowy, stanowiącym harmonogram rzeczowo – finansowy, który ulegał zmianie w wyniku podpisania kolejnych dwóch aneksów do umowy. Ostatecznie, aneks nr 2 z dnia 13 lipca 2020 r. przewidywał, iż koncepcja (projekt wstępny), mapa zasadnicza, uzgodnienia i opinie wymagane do prac nad projektem budowlanym zostaną wykonane przez powoda do dnia 31 lipca 2020 r., a projekt budowlany do dnia 12 listopada 2020 r. (przy czym część dotycząca separatora – do dnia 30 września 2020 r.).

Następne powód przedstawił okoliczności dotyczące zawarcia przez strony umowy, przebiegu prac projektowych i ich odbioru, w tym również przyczyn powstania opóźnień w wykonaniu prac przez powoda. W związku z tym powód wskazał m.in., że pozwani nie współpracowali z nim przy realizacji przedmiotu umowy, w tym nie wykonywali ciążących na nich obowiązków dostarczenia powodowi koniecznych uzgodnień, badań, ekspertyz i innych dokumentów. Powód podniósł, iż już od początku trwania umowy musiał zmagać się z koniecznością zminimalizowania powstałych nie ze swojej winy kilkumiesięcznych opóźnień w realizacji prac projektowych. Pozwani nie tylko nie dochowywali terminów udzielenia powodowi odpowiedzi na zapytania dotyczące wytycznych projektowych oraz terminów przedstawiania niezbędnych danych i dokumentów, ale co więcej, w ogóle nie wypełniali swoich obowiązków, przyjmując bierną postawę. Takie zaniechanie i niewypełnianie obowiązków przez pozwanych uniemożliwiało powodowi sprawne rozpoczęcie i należyte prowadzenie prac projektowych. W ocenie powoda, pozwani mieli pełną świadomość konieczności wydłużenia terminów poza ramy określone pierwotną umową, lecz nie wyrazili zgody na propozycję powoda w zakresie terminów innych, niż termin wykonania projektu wstępnego tłumacząc, iż zmiana ta będzie wpływała na zmianę terminu zakończenia robót budowlanych określonych warunkami kontraktu, czego (jak twierdzili) nie zakładali w tamtym czasie. W tej sytuacji powód, w braku innej opcji zawarł aneks nr 2 na warunkach proponowanych przez wykonawcę, co pozwalało w tamtym czasie przynajmniej na usankcjonowanie wydłużenia terminu wykonania projektu wstępnego. W aneksie nr 2 strony określiły nowy termin na przekazanie projektu wstępnego na dzień 31 lipca 2020 r. Jak podkreślił dalej powód, przekazał on pozwanym do zatwierdzenia projekt wstępny uwzględniający uwagi inżyniera kontraktu i zamawiającego w dniu 23 lipca 2020 r., co zostało stwierdzone sporządzonym przez strony protokołem przekazania dokumentacji projektowej. Tym samym, powód dotrzymał terminu określonego w aneksie nr 2 do umowy. Do dnia wniesienia niniejszego pozwu powód nie otrzymał od zamawiającego ((...) w m.st. (...) S.A.) najmniejszej uwagi, informacji czy zarzutu dotyczącego uchybienia terminu wykonania projektu wstępnego, czy też jego zawartości technicznej. Co więcej, powodowi nie wiadomo, aby taki zarzut był kiedykolwiek podniesiony przez zamawiającego w stosunku do pozwanych (wykonawcy) i by stanowił podstawy późniejszego rozwiązania kontraktu z przyczyn dotyczących pozwanych.

Jak wynika z dalszej treści uzasadnienia pozwu, w międzyczasie powód ponownie wzywał pozwanych do przekazania mu brakujących informacji, danych, uzgodnień, itp., których dostarczenie stanowiło obowiązek wykonawcy określony umową (który powinien być realizowany na etapie wykonania projektu wstępnego), a których brak uniemożliwiał mu dalszą należytą realizację prac projektowych. Powód podał, że miał bowiem świadomość „skrócenia” przez pozwanych aneksem nr 2 terminów wykonania dalszych prac projektowych, i dlatego równocześnie z czynnościami dot. projektu wstępnego podejmował działania zmierzające do opracowywania projektu budowlanego. W dalszym ciągu powód zarzucał brak należytego współdziałania pozwanych w realizacji przedmiotu umowy, w szczególności opieszałość pozwanych w kontaktach z powodem.

W związku z powyższym powód podał, że w dniu 27 sierpnia 2020 r. (...)w m.st. (...) S.A. złożyło pozwanym (konsorcjum wykonawców) oświadczenie o odstąpieniu od kontraktu nr (...)z dnia 21 października 2019 r. w części dotąd niewykonanej, z przyczyn leżących po stronie wykonawcy (pozwanych). W uzasadnieniu oświadczenia zamawiający wskazał, że przyczyną odstąpienia jest odmowa wykonania (niewykonanie) przez pozwanych zobowiązania wynikającego z klauzuli 4.2. Kontraktu i utrzymywania się stanu, w którym zobowiązania wykonawcy z kontraktu pozostają nienależycie zabezpieczone. Powód podkreślił zatem, iż za przyczyny wcześniejszego rozwiązania kontraktu odpowiadają wyłącznie pozwani oraz że przesłanki uzasadniające decyzję zamawiającego nie mają związku z wykonaniem prac projektowych realizowanych przez powoda jako podwykonawcę, co wyraźnie wynika z treści oświadczenia o odstąpieniu. Powód zaznaczył też, że wszystkie prace projektowe odebrane przez zamawiającego do dnia 27 sierpnia 2020 r. (tj. do daty rozwiązania kontraktu) zostały przez powoda zrealizowane w sposób należyty i terminowy.

W następnej kolejności powód wyjaśnił, że w dniu 3 września 2020 r. otrzymał od pozwanych pismo – oświadczenie o odstąpieniu od umowy nr (...), w którym to piśmie jako podstawę odstąpienia od umowy zawartej z powodem pozwani wskazali przyczyny leżące wyłącznie po stronie powoda jako projektanta. Pozwani zarzucili m.in., że powód wykonał opracowanie projektu wstępnego z przekroczeniem terminu ustalonego aneksem nr 2 do umowy, a także, że stan realizacji pozostałych prac, których termin jeszcze nie upłynął, dowodzi, że projektant znajduje się w zwłoce z terminową realizacją zobowiązań umownych oraz, że nie dotrzyma umownego terminu w zakresie opracowania i przekazania wykonawcy dokumentacji projektowej. W związku z powyższym, pozwani, reprezentowani przez lidera konsorcjum – (...) S.A., na podstawie art. 635 k.c. odstąpili od umowy ze skutkiem ex tunc. W dniu 3 września 2020 r., w konsekwencji złożonego oświadczenia o odstąpieniu od umowy, pozwani wystawili notę księgową nr (...) tytułem kary umownej w kwocie 430.500,00 zł za odstąpienie od umowy nr (...) przez wykonawcę z przyczyn leżących po stronie projektanta (powoda), zgodnie z § 11 ust. 1 lit. e) umowy, wyznaczając powodowi 7 dni na jej zapłatę. Powód zakwestionował ww. obciążenie go karą umowną wskazując, iż jego zobowiązanie do zapłaty ww. kary umownej nie istnieje, albowiem oświadczenie o odstąpieniu złożone przez pozwanych było nieważne, względnie bezskuteczne z tej przyczyny, iż zostało dokonane po tym, jak umowa wygasła w wyniku odstąpienia od kontraktu przez zamawiającego. Poza tym, w ocenie powoda, twierdzenia pozwanych objęte ww. oświadczeniem o odstąpieniu, przedstawiające przyczyny wcześniejszego rozwiązania umowy, są oczywiście bezpodstawne i nieuzasadnione. Powód podkreślił, iż przedstawił okoliczności i dowody, z których wynika, że spowolnienie tempa prac projektowych spowodowane było nienależytym wykonywaniem zobowiązań umownych przez pozwanych. Mimo to, powód przedstawił projekt wstępny Rewizja 1 w terminie wskazanym umową, przedłożona zaś później Rewizja 2, zdaniem powoda była konsekwencją modyfikacji zakresu prac objętych projektem wstępnym. Modyfikacja w postaci Rewizji 2 – za akceptacją uczestników procesu realizacji inwestycji (zamawiającego, Inżyniera Kontraktu, wykonawcy i projektanta), nie wymagającą aneksowania umowy, czy kontraktu – stanowiła według powoda niejako dodatkową czynność przyjętą na siebie przez projektanta faktycznie już na etapie projektu budowlanego (celem jego przyspieszenia), z jednoczesnym uznaniem, że projekt wstępny został wykonany przez niego w terminie. Powód zaznaczył także, iż pomiędzy dniem wskazanym aneksem nr 2 do umowy, jako dniem wykonania projektu wstępnego, tj. 31 lipca 2020 r. a dniem 13 sierpnia 2020 r., w którym to powód złożył pozwanym projekt wstępny Rewizję 2, pozwani nie skierowali do powoda – w żadnej formie – wezwania do wykonania umowy w części stanowiącej projekt wstępny pod rygorem odstąpienia od umowy (tj. zgodnie z § 10 ust. 2 umowy), nie zgłosili zarzutu pozostawania przez powoda w zwłoce w wykonaniu tej części umowy, ani też nie grozili nałożeniem na powoda kary umownej z powodu nieterminowego wykonania projektu wstępnego (na podstawie § 11 ust. 1 pkt a umowy). Tym bardziej, zdaniem powoda, uzasadnianie odstąpienia od umowy nieterminową realizacją projektu wstępnego, jest bezpodstawne i nieuzasadnione. Powód nadmienił również, iż zgodnie z art. 635 k.c., z prawa odstąpienia od umowy można skorzystać tylko wówczas, gdy opóźnienie jest realne i faktycznie istnieje, albo gdy jest na tyle duże, że zagraża wykonaniu całego przedmiotu umowy. Według powoda, na dzień 3 września 2020 r. powód nie opóźniał się z wykonaniem jakiejkolwiek części przedmiotu umowy, a najbliższy termin ustalony umową, w którym powód zobowiązany był do złożenia pozwanym prac projektowych, przypadał na dzień 30 września 2020 r. – termin ten nie był zagrożony, co potwierdza treść oświadczenia pozwanych o odstąpieniu od umowy, a kolejny – na dzień 31 października 2020 r. Ostatni z wymienionych terminów (wykonanie projektu budowlanego w zakresie separatora) został przez pozwanych porównany z terminem wskazanym w załączniku do maila powoda z dnia 14 sierpnia 2020 r. Po pierwsze, jak zaznaczył powód, wskazana korespondencja mailowa nie tylko nie pochodziła od uprawnionych do zarządzania powodową spółką osób, lecz od świadka Ł. W. – przedstawiciela projektanta wskazanego umową, a zatem nie stanowiła wiążącego oświadczenia powoda, a po drugie – z treści wiadomości mailowej nie wynika, aby wskazane w załącznikach terminy były ostateczne, planowane przez powoda, a na pewno brak jakiegokolwiek stanowczego oświadczenia, że powód nie wykona w terminach umownych pozostałych prac projektowych. Powód wyjaśnił zarazem, iż wiadomość ta oraz dołączony do niej „wstępny harmonogram prac projektowych”, wysłane za wiedzą prezesa zarządu powodowej spółki, były wyłącznie reakcją na brak odpowiedzi pozwanych na uprzednio kierowane do nich pisma w sprawie współpracy z projektantem, wzywające ich do dostarczenia niezbędnych dokumentów i danych, a tym samym przyspieszenia procedury uzgodnieniowej przedstawianej przez projektanta dokumentacji. Była to forma zgłoszenia przez powoda faktu, iż przy utrzymaniu dotychczasowej miernej współpracy oraz braku efektywnego i szybkiego procedowania nad zatwierdzeniem projektów, dalsze prace mogą być wykonane dopiero we wskazanych terminach, dłuższych, niż założone w umowie. W związku z powyższym, powód wskazał, że obciążenie go karą umowną z tytułu odstąpienia od umowy przez pozwanych jest sprzeczne z prawem, nieuzasadnione i bezpodstawne.

W dalszej treści uzasadnienia pozwu powód wyjaśnił, że strony łączyła także umowa nr (...) z dnia 27 września 2018 r., zawarta w rezultacie podpisania przez pozwanych jako konsorcjum wykonawców ( (...) S.A. – partner konsorcjum i (...) sp. z o.o., obecnie (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji – lider konsorcjum) z (...) w (...) W. (zamawiającym) kontraktu nr (...) z dnia 20 sierpnia 2018 r. na wykonanie inwestycji pn. „(...).:. Na podstawie ww. umowy nr (...) powód również realizował prace projektowe. Mocą oświadczenia zamawiającego z dnia 7 lipca 2020 r. kontrakt ten także został przezeń rozwiązany w trybie odstąpienia w części niewykonanej, z przyczyn leżących wyłącznie po stronie wykonawcy (pozwanych). W dniu 14 lipca 2020 r. powód otrzymał od pozwanych pismo datowane na dzień 13 lipca 2020 r., informujące, iż w dniu 11 lipca 2020 r. wykonawca (pozwani) odstąpił od kontraktu nr (...), zawartego z zamawiającym, w związku z brakiem możliwości spełnienia świadczenia obciążającym w tym zakresie wyłączną odpowiedzialnością zamawiającego. Jednocześnie, pozwani oświadczyli, iż w oparciu o dyspozycję art. 475 § 1 w zw. z art. 495 § 2 k.c. zobowiązanie umowne pomiędzy wykonawcą i projektantem w części niewykonanej wygasło. Tym samym, w przypadku tejże umowy, która również – podobnie jak umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. – nie mogła być dalej obiektywnie realizowana, pozwani przyjęli jej wygaśnięcie z mocy prawa, z dniem rozwiązania kontraktu głównego z zamawiającym. Poza tym, powód wskazał, że dokonane w dniu 3 września 2020 r. odstąpienie od umowy przez pozwanych jest bezpodstawne i nieskuteczne (bezprzedmiotowe) z uwagi na fakt, iż nastąpiło po dniu rozwiązania kontraktu łączącego zamawiającego ((...)) i pozwanych, a które to rozwiązanie skutkowało automatycznym, z mocy prawa, wygaśnięciem umowy nr (...). Powód nadmienił również, że w przedmiotowej sprawie następcza niemożliwość świadczenia przez powoda nie była wywołana tzw. nadzwyczajnymi trudnościami w realizacji zobowiązania, które byłyby wynikiem niewłaściwej organizacji działalności projektowej strony powodowej lub innymi przeszkodami leżącymi po stronie projektanta (tzw. gospodarcza niemożliwość świadczenia). Przyczyną odstąpienia od kontraktu nie było działanie, czy zaniechanie powoda, wobec czego powód nie ponosi winy za następczą niemożliwość świadczenia. Według powoda, umowa w dniu 3 września 2020 r. już nie istniała pomiędzy stronami, zatem nie można było od niej odstąpić. W konsekwencji, zobowiązanie powoda do zapłaty kar umownej z tytułu odstąpienia od umowy nie istnieje.

Mając powyższe na uwadze, powód nadmienił, iż pismem z dnia 29 września 2020 r. pozwany ad. 1 zawiadomił powoda o dokonaniu potrącenia wzajemnych rozrachunków w formie kompensaty, tj. potrącenia wierzytelności powoda wynikającej z faktury VAT nr (...) z dnia (...) r. w wysokości 14.833,62 zł przysługującej mu w stosunku do pozwanych, z wierzytelnością pozwanych wynikającą z nałożonej na powoda kary umownej w wysokości 430.500,00 zł. Ponadto, w dniu 19 października 2020 r. pozwani (reprezentowani przez lidera konsorcjum – pozwanego ad.1) skierowali do powoda pismo nr (...)2020/10/19/02 zawierające oświadczenie o potrąceniu wierzytelności przysługującej pozwanym od powoda w kwocie 255.500,00 zł (wynikającej z noty księgowej nr (...) – kary umownej), z wierzytelnością przysługującą powodowi od pozwanych w kwocie 414.428,30 zł (tytułem faktury VAT nr (...)). Z kolei w dniu 20 października 2020 r. pozwani skierowali do powoda pismo w przedmiocie sprostowania oświadczenia o potrąceniu wierzytelności, w którym skorygowali swoje wcześniejsze oświadczenie i wskazali, że potrąceniu podlega wierzytelność pozwanych należna od powoda w kwocie 240.666,38 zł tytułem kary umownej (poprzednio było: 255.500,00 zł) z wierzytelnością powoda należną od pozwanych w kwocie 414.428,30 zł (tytułem faktury VAT nr (...)). W ww. piśmie pozwani wskazali również, iż na skutek złożonego oświadczenia o potrąceniu, w myśl art. 498 § 2 k.c. – obie wierzytelności umarzają się do wysokości wierzytelności niższej, na rzecz podwykonawcy (powoda) pozostaje zatem do zapłaty kwota 173.761,92 zł brutto tytułem faktury VAT nr (...) z dnia 31 sierpnia 2020 r.

W związku z powyższym, powód podniósł także zarzut nieważności kompensat (zgodnie z art. 104 k.c.) dokonanych przez pozwanych w dniach 29 września 2020 r. oraz w dniach od 19 do 20 października 2020 r., wskazując, że żadna z osób podpisujących ww. oświadczenia w przedmiocie potrącenia nie jest członkiem zarządu którejkolwiek z pozwanych spółek, ani prokurentem samoistnym którejkolwiek z nich. Żadna z tych osób nie złożyła wraz z oświadczeniem o potrąceniu stosownego pełnomocnictwa szczególnego (str. nr 21 pozwu, k.13 akt sprawy).

Poza tym, powód nadmienił, że czynności inwentaryzacyjne prowadzone pomiędzy zamawiającym, wykonawcą i projektantem nie zostały zakończone w formie wymaganej umową, a zatem rozliczenie ostateczne umowy jeszcze nie nastąpiło. W dniu 7 września 2020 r. powód, po uprzednim bezskutecznym wezwaniu pozwanych do przystąpienia do inwentaryzacji, sporządził (zgodnie z § 10 ust. 7 umowy) jednostronnie protokół inwentaryzacji z realizacji przedmiotu umowy nr (...), w którym wskazał, że do odbioru i rozliczenia pozostają jeszcze prace na łączną kwotę 121.792,35 zł brutto. Powód podkreślił również, iż do dnia wniesienia pozwu, pozwani nie uregulowali także należności powoda wynikających z faktur VAT nr (...), choć w oświadczeniu o potrąceniu z dnia 20 października 2020 r. uznali, że do zapłaty na rzecz powoda pozostaje jeszcze kwota 173.761,92 zł. W dniu 17 listopada 2020 r. powód skierował do pozwanych ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty 429.261,92 zł. Pozwani nie uregulowali zadłużenia, ani też nie odpowiedzieli na wezwanie. Powód wyjaśnił ponadto, że na dochodzoną niniejszym pozwem kwotę 429.261,92 zł składa się kwota 14.833,62 zł wymagalna od dnia 27 września 2020 r. oraz kwota 414.428,30 zł wymagalna od dnia 18 października 2020 r. Do rozliczenia pozostają między stronami jeszcze prace, które zostały odebrane przez zamawiającego, lecz do odbioru których nie przystępuje strona pozwana. Tym samym, roszczenia pieniężne powoda mogą ulec zmianie. Jednocześnie, powód wyjaśnił, iż celem postępowania o ustalenie jest istniejąca obiektywnie potrzeba ochrony sfery prawnej powoda. W ocenie powoda, wynik tego postępowania zakończy istniejący spór pomiędzy stronami dotyczący słuszności i podstaw nałożenia kary umownej oraz doprowadzi do usunięcia niejasności i wątpliwości w zakresie sposobu i daty rozwiązania umowy.

Postanowieniem z dnia 7 stycznia 2021 r. Sąd, na wniosek powoda dopuścił do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) spółka z o.o. w restrukturyzacji z/s we W. w miejsce (...) spółki z o.o. w restrukturyzacji z/s we W. (k.146).

W piśmie procesowym z dnia 15 lutego 2021 r. (k.190-191v.) powód cofnął pozew w zakresie żądania głównego wskazanego w pkt 1 petitum pozwu, tj. co do żądania o ustalenie, ograniczając żądanie pozwu wyłącznie do roszczenia określonego w pkt 2 petitum pozwu, tj. do zasądzenia od pozwanych na rzecz powoda kwoty 429.261,92 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 14.833,62 zł od dnia 29 września 2020 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 414.428,30 zł od dnia 20 października 2020 r. do dnia zapłaty. W związku z powyższym, powód przedstawił okoliczności dotyczące terminów wymagalności ww. roszczeń oraz zgłosił dalsze wnioski dowodowe.

W piśmie procesowym z dnia 12 kwietnia 2021 r. powód zgłosił dalsze wnioski dowodowe (k.463-463v.).

Na rozprawie w dniu 3 sierpnia 2021 r. pełnomocnik powoda podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.

Pełnomocnicy pozwanych wnieśli o oddalenie powództwa w całości (k.503-503v.). Na tej samej rozprawie Przewodnicząca zarządziła zwrot odpowiedzi na pozew (k.503v.), albowiem nie zostało wykazane umocowanie pracownika, któremu udzielono pełnomocnictwa.

Przy piśmie procesowym z dnia 10 sierpnia 2021 r. (k.515-517) pełnomocnik pozwanych przekazał odpisy umów o pracę zawartych z Ł. A. (1) przez (...) S.A. i (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji. Ponadto, strona pozwana wniosła o wpisanie w trybie art. 162 § 1 k.p.c. zastrzeżeń do protokołu dotyczących zarządzenia Przewodniczącego wydanego na rozprawie w dniu 3 sierpnia 20121 r. w przedmiocie zwrotu odpowiedzi na pozew.

W piśmie procesowym z dnia 18 sierpnia 2021 r. (k.531-534) powód zmienił żądanie pozwu w ten sposób, iż oprócz dotychczasowego roszczenia o zapłatę solidarnie przez pozwanych na rzecz powoda kwoty 429.261,92 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwoty 14.833,62 zł od dnia 29 września 2020 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 414.428,30 zł od dnia 20 października 2020 r. do dnia zapłaty, wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych na jego rzecz dodatkowej kwoty 121.792,35 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 9 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty. W związku z powyższym powód wskazał, iż w niniejszym procesie domaga się zasądzenia solidarnie od pozwanych na jego rzecz łącznej kwoty 551.054,27 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych: a) od kwoty 14.833,62 zł od dnia 29 września 2020 r. do dnia zapłaty; b) od kwoty 414.428,30 zł od dnia 20 października 2020 r. do dnia zapłaty; c) od kwoty 121.792,35 zł od dnia 9 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty. Poza tym, powód zgłosił dalsze wnioski dowodowe.

Postanowieniem z dnia 18 października 2021 r. Sąd oddalił wniosek pozwanych o przywrócenie terminu do złożenia odpowiedzi na pozew. Jednocześnie zarządzono ponowny zwrot odpowiedzi na pozew (k.545-545v.).

Postanowieniem z dnia 24 listopada 2021 r. Sąd Okręgowy w T.oddalił zażalenie wierzyciela (...). s p. z o.o. w W. na postanowienie Sądu Rejonowego wT. z dnia 10 sierpnia 2021 r., sygn. akt V GRs (...) w przedmiocie umorzenia postępowania sanacyjnego dłużnika (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w restrukturyzacji we W. (k.610).

W piśmie procesowym z dnia 24 stycznia 2022 r. (k.641-644) pełnomocnik powoda podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie wskazując, iż kwota dochodzona przez niego w niniejszym procesie w wysokości 551.054,27 zł wraz z odsetkami umownymi za opóźnienie w transakcjach handlowych stanowi sumę wynagrodzeń cząstkowych wynikających z wystawionych przez powoda faktur VAT tytułem wykonania projektu wstępnego, które nie zostały przez pozwanych uregulowane.

W piśmie procesowym z dnia 24 stycznia 2022 r. (k.646-673) pełnomocnik pozwanych wniósł o zawieszenie postępowania do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia w sprawie prowadzonej przez Sąd Okręgowy w (...) XVI Wydział Gospodarczy pod sygn. akt (...), oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Postanowieniem z dnia 21 lutego 2022 r. Sąd Rejonowy w (...) ogłosił upadłość dłużnika (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we W., określił, że funkcję sędziego – komisarza i zastępcy sędziego – komisarza będzie pełnić sędzia oraz wyznaczył syndyka – (...) Sp. z o.o. w T. (k.676).

Zarządzeniem z dnia 30 marca 2022 r. Przewodniczący wyłączył z akt pismo powoda z dnia 19 sierpnia 2021 r. (data stempla pocztowego) zawierające rozszerzenie powództwa o kwotę 121.792,35 zł wraz z załącznikami (k.531-539) i przekazał do wpływu GC na podstawie art. 458 8 § 1 k.p.c. (k.680).

Postanowieniem z dnia 30 marca 2022 r. Sąd zawiesił postępowanie w stosunku do pozwanego (...) sp. z o.o. we W. na podstawie art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c. z dniem 21 lutego 2022 r., albowiem postanowieniem z dnia 21 lutego 2022 r. została ogłoszona upadłość tego pozwanego (k.681).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powód prowadzi działalność gospodarczą w zakresie specjalistycznych usług projektowych. Pozwany (...) S.A. z/s w C. (ad.1) prowadzi działalność gospodarczą, której przeważający przedmiot stanowią roboty budowlane. Spółka (...) sp. z o.o. z/s we W., do czasu ogłoszenia jej upadłości także prowadziła działalność gospodarczą w zakresie realizacji robót budowlanych.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców dla (...) sp. z o.o. – k.19-21; informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców dla (...) S.A. – k.22-23v.; informacja odpowiadająca odpisowi aktualnemu z Rejestru Przedsiębiorców dla powoda – k.24-26

W dniu 21 października 2019 r., w wyniku postępowania prowadzonego w trybie zamówień publicznych, (...)w m.st. (...) S.A. (jako zamawiający) oraz wykonawca będący konsorcjum firm: (...) S.A. z/s w C. (lider konsorcjum) i (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji z/s we W. (członek konsorcjum) zawarli kontrakt nr (...) na realizację inwestycji pn. (...), w formule „zaprojektuj i wybuduj” (dalej jako: kontrakt).

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10)

W ww. postępowaniu przetargowym powód został zgłoszony w ofercie pozwanych jako podwykonawca wszystkich prac projektowych.

Okoliczność bezsporna.

W dniu 21 stycznia 2020 r. (...) sp. z o.o. z/s w (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji z/s we W., działający solidarnie jako konsorcjum wykonawców oraz powód (jako projektant) zawarli umowę nr (...), przedmiotem której było kompleksowe wykonanie przez powoda jako projektanta na rzecz wykonawcy (konsorcjum wykonawców), prac projektowych w rozumieniu klauzuli 5 warunków ogólnych i szczególnych kontraktu, wymienionych w tej umowie, w ramach ww. inwestycji, umożliwiających wykonawcy realizację umowy nr (...) z dnia 21 października 2019 r. (kontraktu) zawartej z zamawiającym - (...) w m.st. (...) S.A.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); zeznania świadka P. G. – k.625-627 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:05:48-00:49:50); przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

Na mocy ww. umowy z dnia 21 października 2020 r. powód zobowiązał się względem wykonawcy do wykonania za wynagrodzeniem i na zasadach określonych w umowie, prac polegających m.in. na kompleksowym opracowaniu Projektu Wstępnego, Projektu Budowlanego i Projektu Wykonawczego, Dokumentacji Powykonawczej, uzyskaniu wszelkich niezbędnych opinii, uzgodnień, pozwoleń i decyzji administracyjnych, a w szczególności pozwolenia na budowę oraz dokumentów opisanych w § 1 ust. 2 umowy, niezbędnych do uzyskania pozwolenia na użytkowanie w zakresie przedmiotu umowy oraz do pełnienia nadzoru autorskiego w zakresie wymienionym w kontrakcie, w szczególności w dokumentach przetargowych na warunkach zgodnych z wymaganiami Kontraktu, w tym z postanowieniami klauzuli 4.4. („Podwykonawcy”) oraz 5 („Projektowanie”).

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); zeznania świadka P. G. – k.625-627 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:05:48-00:49:50)

Wykonawcy zobowiązali się natomiast do współdziałania z powodem w realizacji przedmiotu umowy (§ 1 ust. 8 umowy), w szczególności do:

- przekazywania projektantowi, w ciągu 7 dni od otrzymania zapytania od projektanta, swoich zaleceń i uwag dotyczących stosowanych przez niego rozwiązań, materiałów i urządzeń, sposobu wykonania robót, oczekiwań co do standardów projektowania;

- wydawania uzgodnień rozwiązań przyjętych przez projektanta w ciągu 2 dni roboczych licząc od daty otrzymania ostatecznego stanowiska zamawiającego i/lub inżyniera kontraktu w tej sprawie, przy czym opóźnienie w wydaniu uzgodnienia przekraczające 5 dni liczonych od dnia, w którym uzgodnienie wykonawcy albo zamawiającego i/lub inżyniera kontraktu powinno zostać wydane, powodowało przesunięcie terminów umownych o czas opóźnienia;

- pozyskiwania i udostępniania projektantowi wszelkich dostępnych danych oraz dokumentacji niezbędnej do opracowania przez projektanta dokumentacji projektowej.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43

Ponadto, projektant (powód) i wykonawca zobowiązani byli do współdziałania i niezwłocznego odpowiadania na wzajemne zapytania w terminie nie dłuższym, niż 5 dni roboczych. Strony zobowiązały się do szybkiej, wzajemnej informacji na temat uwarunkowań powstania dokumentacji projektowej, jak również do wzajemnego udzielania odpowiedzi na zapytania drugiej strony dotyczące realizacji przedmiotu umowy, w terminie 5 dni roboczych. Zapytania i odpowiedzi mogły być kierowane przez strony umowy w formie pisemnej (pocztą) i/lub drogą elektroniczną.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43

Strony umowy postanowiły, że projektant (powód) wykona przedmiot umowy w terminie od dnia zawarcia umowy do dnia odbioru końcowego inwestycji w rozumieniu kontraktu, przy uwzględnieniu terminów realizacji poszczególnych prac niniejszej umowy, z uwzględnieniem terminów:

- opracowanie projektu wstępnego na podstawie PFU – w terminie do dnia 21 kwietnia 2020 r.,

- projekt budowlany, w tym uzyskanie pozwolenia na budowę – w terminie do dwunastu miesięcy od podpisania umowy, z zastrzeżeniem zatwierdzenia projektu wstępnego przez wykonawcę i zamawiającego najdalej do 120 dni od podpisania umowy,

- projekt wykonawczy – w terminie do dwunastu miesięcy od podpisania umowy, z zastrzeżeniem zatwierdzenia projektu budowlanego przez wykonawcę i zamawiającego najdalej do dziesięciu miesięcy od podpisania umowy,

- pełnienie nadzorów autorskich – w trakcie realizacji umowy, zgodnie z kontraktem, z zastrzeżeniem § 6 ust. 1,

- świadczenie pozostałych usług wskazanych w umowie – w trakcie realizacji umowy, w terminach uzgodnionych między stronami, tj. umożliwiających wykonawcy terminową realizację obowiązków na rzecz zamawiającego,

- opracowanie powykonawczej dokumentacji projektowej – w terminie 21 dni licząc od daty przekazania przez wykonawcę kompletnej dokumentacji budowlanej z wniesionymi zmianami (red corex) oraz dokumentacji geodezyjnej podwykonawczej i innych niezbędnych informacji i dokumentów.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód : umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43

Wykonawca ( (...) S.A. i (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji) zobowiązał się do odbioru przedmiotu umowy lub jego części w terminie do 7 dni, w zakresie odbioru przedmiotu umowy lub jego części przez inżyniera kontraktu.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43

Odbiór końcowy przedmiotu umowy miał zostać potwierdzony protokołem odbioru końcowego, zawierającym stwierdzenia w zakresie należytego lub nienależytego wykonania umowy w zakresie odbioru końcowego przedmiotu umowy, z tym zastrzeżeniem, że podpisanie protokołów odbioru nie oznaczało automatycznie potwierdzenia braku wad lub/i błędów w dokumentacji lub w jej części, czy też wywiązywania się z obowiązków w zakresie pełnienia nadzoru autorskiego (§ 5 ust. 7 i ust. 9 umowy). Protokół odbioru końcowego miał zostać sporządzony i podpisany na wniosek projektanta (powoda), zgłoszony nie wcześniej, niż w terminie 14 dni od dnia przekazania decyzji o pozwoleniu na użytkowanie inwestycji.

Protokół odbioru końcowego wymagał dla swej ważności formy pisemnej pod rygorem nieważności oraz podpisów osób upoważnionych do dokonania czynności zdawczo – odbiorczych w imieniu stron. Wzór protokołu odbioru stanowił załącznik nr 4 do umowy.

Za datę należytego wykonania przez projektanta przedmiotu umowy strony uznawały datę odbioru stwierdzoną w wystawionym przez inżyniera kontraktu świadectwie wykonania i protokole końcowego odbioru inwestycji w ramach kontraktu.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43

Za należyte wykonanie umowy strony ustaliły wynagrodzenie ryczałtowe na rzecz powoda w kwocie 1.750.000,00 zł powiększone o podatek według obowiązujących przepisów prawa w chwili wystawienia faktury. Wynagrodzenie to obejmowało także przeniesienie praw autorskich do przedmiotu umowy, opisanych w § 3 i pełnienie nadzorów autorskich, tj. 50 czynności z zakresu nadzoru autorskiego wykonanych w okresie realizacji robót w postaci wizyt projektanta na budowie bądź w innym miejscu wskazanym przez wykonawcę w mieście inwestycji, innym niż siedziba projektanta. Każdy nadzór autorski (czynności) przekraczający ww. limit był płatny dodatkowo według zryczałtowanej stawki 600,00 zł netto, powiększonej o podatek według obowiązujących przepisów prawa w chwili wystawienia faktury, za jeden nadzór autorski oraz wszelkie inne koszty, w ramach ryzyka wynagrodzenia ryczałtowego, zasadne dla osiągnięcia celu umowy (§ 6 ust. 1 umowy).

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43

Wynagrodzenie ryczałtowe należne powodowi za wykonanie przedmiotu umowy miało zostać rozliczone na podstawie faktur częściowych obejmujących prace projektowe oraz nadzory autorskie wykonane i uznane do rozliczenia w zakresie kontraktu za dany okres rozliczeniowy (miesiąc kalendarzowy) oraz na podstawie faktury końcowej.

Podstawę zapłaty wynagrodzenia projektanta za wykonane w danym okresie czasu prace projektowe stanowiła akceptacja tych prac w postaci zatwierdzenia wykonawcy przez inżyniera kontraktu wartości tych prac określonych w zgłoszeniach płatności, a w konsekwencji ich rozliczenie w przejściowym świadectwie płatności (PŚP) wystawionym przez inżyniera za dany okres, do wysokości kwot z PŚP. Wykonawca ( (...) S.A. i (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji), na podstawie otrzymanego PŚP miał dokonać rozliczenia tych robót na rzecz projektanta (§ 6 ust. 2 umowy).

Powód miał wystawiać faktury na (...) S.A. (pozwanego ad.1) jako lidera konsorcjum (§ 6 ust. 3 umowy).

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43

Podstawę do wystawiania faktur, zgodnie z umową stanowiły: a) protokoły odbioru rzeczowo – finansowego podpisane przez strony umowy w zakresie zaakceptowanym przez inżyniera i/lub zamawiającego w trybie określonym w § 6 ust. 2 umowy; b) dowody wizyt projektanta na budowie lub w innym miejscu oraz c) oświadczenie o uregulowaniu wymagalnych należności wobec ewentualnych dalszych podwykonawców, o treści przekazanej projektantowi przez wykonawcę, zgodnej z kontraktem oraz dowody uregulowania przez projektanta tych należności na rzecz jego ewentualnych dalszych podwykonawców.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43

Strony umowy przyznały sobie uprawnienie do dokonywania wzajemnych potrąceń wierzytelności (§ 6 ust. 18 umowy).

Ponadto, w § 7 ust. 4 umowy strony umowy ustaliły wysokość zabezpieczenia należytego jej wykonania i właściwego usunięcia wad i usterek w łącznej wysokości 10% wartości wynagrodzenia umownego, które projektant (powód) zobowiązał się wnieść w formie gwarancji ubezpieczeniowej, gwarancji bankowej lub w formie pieniężnej, nie później niż w terminie 21 dni od daty zawarcia umowy.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43

Zgodnie § 10 ust. 2 – 5 umowy, wykonawca miał prawo odstąpić od niej z przyczyn, za które odpowiedzialność ponosi projektant (powód), w terminie 90 dni od dnia zaistnienia którejkolwiek z następujących okoliczności: 1) realizowania przedmiotu umowy przez projektanta (powoda) niezgodnie z umową lub kontraktem, warunkami i normami technicznymi oraz wytycznymi wykonawcy lub zamawiającego akceptowalnymi technicznie, umownie i kontraktowo, w szczególności przedkładanie opracowanej dokumentacji wykonawcy w całości lub w części, i mimo wezwania wykonawcy, nie zastosowania się do niego w terminie co najmniej 7 dni; 2) rażącego naruszania umowy, w szczególności poprzez nieterminową realizację obowiązków z niej wynikających, m.in., jeżeli zwłoka w realizacji całości lub części przedmiotu umowy przekroczy 10 dni; nieusuwanie wad/błędów dokumentacji projektowej lub nieuwzględnianie uwag zgłoszonych przez wykonawcę i/lub zamawiającego w sposób przewidziany umową, jeżeli zwłoka w realizacji obowiązków projektanta przekroczy 10 dni; nierozpoczęcie wykonywania umowy bez uzasadnionych przyczyn, pomimo wezwania przez wykonawcę złożonego na piśmie; przerwanie realizacji umowy bez uzasadnienia, która to przerwa trwa dłużej, niż 14 kolejnych dni, pomimo wezwania przez wykonawcę złożonego na piśmie; 3) wystąpienia konieczności chociażby jednokrotnego dokonywania bezpośredniej zapłaty dalszemu (kolejnemu) podwykonawcy lub konieczność dokonania bezpośrednich zapłat – na sumę większą, niż 5% wartości umowy; 4) objęcia projektanta nakazem przejęcia lub zarządu przymusowego, prowadzenia przezeń działalności pod nadzorem komisarza, syndyka lub zarządcy w imieniu wierzycieli.

Oświadczenie o odstąpieniu od umowy wymagało formy pisemnej pod rygorem nieważności, z jednoczesnym podaniem przyczyny i podstawy prawnej odstąpienia (§ 10 ust. 7 umowy).

Projektant (powód) był uprawniony do otrzymania zapłaty za przedmiot umowy prawidłowo wykonany do dnia odstąpienia od umowy. Rozliczenie wykonanych prac projektowych miało nastąpić w takim wypadku na podstawie obustronnie podpisanego protokołu inwentaryzacyjnego (§ 10 ust. 8 umowy).

Oprócz przypadków wymienionych w umowie, stronom przysługiwało prawo odstąpienia od umowy na zasadach wynikających z kodeksu cywilnego oraz z prawa upadłościowego i prawa restrukturyzacyjnego (§ 10 ust. 9 umowy).

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód : umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43

Na mocy umowy powód zobowiązał się do zapłaty na rzecz wykonawcy ( konsorcjum (...) S.A. i (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji) kary umownej m.in. za odstąpienie od umowy przez wykonawcę lub projektanta (powoda) z przyczyn lezących po stronie projektanta (powoda), w wysokości 20% wynagrodzenia projektanta, o którym mowa w § 6 ust. 1 umowy.

Jednocześnie, powód wyraził zgodę na potrącanie kwot należnych wykonawcy, w szczególności z tytułu kar umownych, ze swoich należności, m.in. o zapłatę wynagrodzenia, jak również z zabezpieczenia należytego wykonania umowy oraz z zabezpieczenia należytego usunięcia wad i usterek.

Suma kar umownych nie mogła przekroczyć 20% wynagrodzenia projektanta (powoda), o którym mowa w § 6 ust. 1 umowy. W razie osiągnięcia maksymalnego limitu 20% kar umownych, wykonawca był uprawniony do uznania, że projektant (powód) wyraża brak zamiaru dalszego wykonywania umowy. W takim przypadku wykonawca mógł, według swojego swobodnego wyboru, żądać dalszego wykonywania umowy albo od umowy odstąpić w terminie do dnia wydania świadectwa wykonania, zgodnie z kontraktem.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43

W dniu 14 lutego 2020 r. powód i wykonawca (działający jako konsorcjum (...) S.A. i (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji) zawarli aneks nr 1 do umowy z dnia 21 stycznia 2020 r., na mocy którego dokonali zmiany postanowień dotyczących sposobu zabezpieczenia należytego wykonania umowy, ustalając wysokość zabezpieczenia należytego wykonania umowy i właściwego usunięcia wad i usterek w łącznej wysokości 10% wartości wynagrodzenia umownego, które projektant (powód) zobligowany był wnieść nie później, niż w terminie 60 dni od daty zawarcia umowy - w postaci złożenia oświadczenia w formie aktu notarialnego o poddaniu się egzekucji na podstawie art. 777 § 1 pkt 5) k.p.c. do kwoty stanowiącej wartość zabezpieczenia (maksymalna suma pieniężna zabezpieczenia wynosiła kwotę 175.000,00 zł - do dnia 20 sierpnia 2024 r., natomiast od dnia 21 sierpnia 2024 r. do dnia 30 sierpnia 2027 r. – kwotę 52.500,00 zł), z tym że w przypadku wyboru zabezpieczenia w postaci oświadczenia o poddaniu się egzekucji, zdarzeniem, od którego uzależnione jest wykonanie obowiązku zapłaty, miał być brak zapłaty przez podwykonawcę wymagalnych kar umownych i odszkodowań wynikających z nienależytego wykonania lub niewykonania przez podwykonawcę umowy z dnia 21 stycznia 2020 r., z tym, że wykonawca był uprawniony do wystąpienia o nadanie klauzuli wykonalności aktowi notarialnemu do dnia 20 sierpnia 2024 r. – do kwoty 175.000,00 zł oraz do dnia 30 sierpnia 2027 r. – do kwoty stanowiącej 30% zabezpieczenia, łącznie celem zaspokojenia przyszłych ewentualnych roszczeń wykonawcy z tytułu nienależytego wykonania umowy.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód : aneks nr 1 do umowy – k.44-45

W dniu 9 marca 2020 r. powód, działając przed notariuszem A. A. z Kancelarii Notarialnej w P., złożył w formie aktu notarialnego, oświadczenie o poddaniu się egzekucji w myśl art. 777 § 1 pkt 5 k.p.c., wypełniając tym samym ww. obowiązek umowny udzielenia zabezpieczenia.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: akt notarialny oświadczenia o poddaniu się egzekucji z dnia 9 marca 2020 r., rep. (...)

Na mocy aneksu nr 2 z dnia 13 lipca 2020 r. do umowy z dnia 21 stycznia 2020 r. strony umowy stwierdziły m.in., że: Projekt Wstępny został przekazany zamawiającemu w dniu 24 kwietnia 2020 r.; w trakcie realizacji umowy zidentyfikowano rozbieżności opisu przedmiotu zamówienia w Programie Funkcjonalno – Użytkowym w zakresie: parametrów technicznych burzowca w obrębie ul. (...); parametrów technicznych burzowca w obrębie ul. (...), które to rozbieżności uniemożliwiły prawidłowe i terminowe zaprojektowanie komór połączeniowych KP-35, KP-37 w gabarytach i rozwiązaniach technicznych określonych w wymaganiach zamawiającego oraz spowodowały brak możliwości spełnienia przez wykonawcę wymogu opisanego w Programie Funkcjonalno – Użytkowym w zakresie „zweryfikowania poprawności rozwiązań projektowych połączenia Kolektora W. z istniejącymi kolektorami burzowymi”.

W związku z powyższym, wykonawca procedował zmianę do kontraktu w zakresie odmiennego sposobu realizacji robót w zakresie: kolektora tłocznego, kolektora grawitacyjnego, komór połączeniowych, przebudowy separatora w Al. (...).

W konsekwencji, strony umowy stwierdziły, iż następuje uzasadniona konieczność dokonania zmiany terminów realizacji umowy oraz wprowadziły następujące zmiany terminów w tym zakresie:

1) opracowanie projektu wstępnego uwzględniającego zmiany sposobu realizacji robót przez wykonawcę – w terminie do dnia 31 lipca 2020 r.,

2) projekt budowlany:

- zakres kolektora tłocznego (...) (odcinek (...)) – w terminie do dnia 12 listopada 2020 r.,

- zakres kolektora grawitacyjnego (...) (odcinek (...)(...)) – w terminie do dnia 12 listopada 2020 r.,

- zakres separatora Al. (...) – w terminie do dnia 30 września 2020 r.,

3) uzyskanie prawomocnego pozwolenia na budowę:

- zakres kolektora tłocznego (...) (odcinek (...)) – w terminie do dnia 15 grudnia 2020 r.,

- zakres kolektora grawitacyjnego (...) (odcinek (...)(...)) – w terminie do dnia 31 stycznia 2021 r.,

- zakres separatora Al. (...) – w terminie do dnia 31 października 2020 r.,

4) projekty wykonawcze:

- zakres kolektora tłocznego (...) (odcinek (...)) – w terminie do dnia 15 grudnia 2020 r.,

- zakres kolektora grawitacyjnego (...) (odcinek (...)(...)) – w terminie do dnia 31 stycznia 2021 r.,

- zakres separatora Al. (...) – w terminie do dnia 30 października 2020 r.;

5) pełnienie nadzorów autorskich w trakcie realizacji umowy – zgodnie z kontraktem, z zastrzeżeniem § 6 ust. 1,

6) świadczenie pozostałych usług wskazanych w umowie, w trakcie realizacji umowy – w terminach uzgodnionych między stronami, tj. umożliwiających wykonawcy terminową realizację obowiązków na rzecz zamawiającego,

7) opracowanie podwykonawczej dokumentacji projektowej – w terminie 21 dni licząc od daty przekazania przez wykonawcę kompletnej dokumentacji budowlanej z wniesionymi zmianami (red corex) oraz dokumentacji geodezyjnej powykonawczej i innych niezbędnych informacji i dokumentów.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: aneks nr 2 z dnia 13 lipca 2020 r. do umowy z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikiem nr 1 (harmonogramem rzeczowo – finansowym) – k.48-49v.; pismo powoda z dnia 24 czerwca 2020 r. – k.69; zeznania świadka P. S. – k.627-628 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:54:08-01:17:41); przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

Wykonawcy nie współpracowali z powodem w należyty sposób przy realizacji przedmiotu umowy, w szczególności nie dostarczali powodowi na czas stosownych danych, materiałów, dokumentów i uzgodnień niezbędnych do realizacji przedmiotu umowy.

Dowód: wiadomość e-mail powoda z dnia 24 kwietnia 2020 r. – k.54 i odpowiedź wykonawców z dnia 7 maja 2020 r. – k.55; dalsza korespondencja powoda z wykonawcami k. 56-56v., k. 64-68; 72-72v.; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

Już na początkowym etapie wykonywania umowy przez powoda wystąpiły kilkumiesięczne opóźnienia w realizacji prac projektowych, na których powstanie powód nie miał żadnego wpływu. Zasadniczą kwestią, jaka wpłynęła na powstanie tak znacznych opóźnień już na samym początku realizacji inwestycji było zawarcie przez wykonawców umowy z powodem dopiero w dniu 21 stycznia 2020 r., mimo iż kontrakt z zamawiającym wykonawcy podpisali 3 miesiące wcześniej, tj. w dniu 21 października 2019 r.

Ponadto, pozwani nie dochowywali terminów udzielenia powodowi odpowiedzi na zapytania dotyczące wytycznych projektowych oraz terminów przedstawiania niezbędnych danych i dokumentów. Niejednokrotnie wykonawcy w ogóle nie wypełniali swoich obowiązków umownych, przyjmując całkowicie bierną postawę, co z kolei uniemożliwiało powodowi sprawne rozpoczęcie i należyte prowadzenie prac projektowych.

Dowód: umowa nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikami – k.27-43; wiadomość e-mail powoda z dnia 24 kwietnia 2020 r. – k.54 i odpowiedź wykonawców z dnia 7 maja 2020 r. – k.55; dalsza korespondencja powoda z wykonawcami k.56-56v., k.64-68; 72-72v.; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

Powód wielokrotnie wzywał wykonawców do przekazania mu brakujących informacji, danych, uzgodnień, itp., których dostarczenie stanowiło obowiązek wykonawców określony umową (i który powinien być realizowany na etapie wykonania projektu wstępnego), a których brak uniemożliwiał mu dalszą należytą realizację prac projektowych. Powód informował wykonawców o tym, że termin wykonania przedmiotu umowy w zakresie projektu budowlanego jest zagrożony i może ulec zmianie z przyczyn nie lezących po stronie projektanta (powoda). W następstwie braku współdziałania wykonawców z powodem przy realizacji projektu, powód zmuszony był wstrzymać prace projektowe, o czym poinformował wykonawców pismem z dnia 15 czerwca 2020 r.

Dowód : korespondencja powoda z wykonawcami – k.56-56v., k.66-68; k.72-72v.; k.87-88; pismo powoda z dnia 15 czerwca 2020 r. – k.64-65; pismo powoda z dnia 14 sierpnia 2020 r. - ponowne, ostateczne wezwanie do przekazania braków uniemożliwiających projektowanie – k.89-90; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

Uwagi do projektu wstępnego bazowego (pierwotnego) spowodowały konieczność wprowadzenia do niego zmian, które zostały ujęte przez powoda w projekcie wstępnym – Rewizja 1. Zmiana ta mogła zostać wdrożona dużo wcześniej, gdyż uwagi do projektu wstępnego bazowego pojawiły się już w maju 2020 r., jednakże ze względu na niedostarczenie na czas odpowiednich materiałów przez wykonawców, projekt wstępny – Rewizja 1 powstał dopiero w lipcu 2020 r.

Dowód : zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); zeznania świadka P. S. – k.627-628 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:54:08-01:17:41); przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

W dniu 23 lipca 2020 r. powód przekazał wykonawcom do zatwierdzenia projekt wstępny – Rewizja 1 dla budowy kolektora wiślanego I etapu, uwzględniający uwagi inżyniera kontraktu i zamawiającego, co zostało stwierdzone sporządzonym przez strony protokołem przekazania dokumentacji projektowej. Wobec tego, powód dotrzymał terminu określonego w aneksie nr 2 do umowy.

Dowód : pismo powoda z dnia 23 lipca 2020 r. – k.73; protokół przekazania dokumentacji projektowej z dnia 23 lipca 2020 r. – k.73v.; przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

Zamawiający ((...) w m.st. (...) S.A.) nie zgłaszał powodowi żadnych uwag odnośnie uchybienia terminu wykonania projektu wstępnego, czy też jego zawartości technicznej.

Dowód: pismo zamawiającego z dnia 5 sierpnia 2020 r. – k.74-75; protokół odbioru wykonanych elementów, robót, obiektu z dnia 5 sierpnia 2020 r. – k.76; protokół finansowy faktury nr (...) – k.77

W dniu 11 sierpnia 2020 r. w wersji elektronicznej, a w dniu 12 sierpnia 2020 r. w formie pisemnej, powód przekazał wykonawcom do zatwierdzenia zmieniony projekt wstępny (poprzednio Rewizja 1), oznaczony aktualnie jako projekt wstępny - Rewizja 2 dla budowy kolektora wiślanego I etapu, z prośbą o przekazanie do uzgodnienia przez inżyniera kontraktu i zamawiającego. Rewizja 2 była elementem dodatkowym nie objętym w umowie, tj. uszczegółowieniem, które miało na celu szybsze, sprawniejsze przeprowadzenie w przyszłości kolejnego etapu prac. Projekt wstępny – Rewizja 2 został opracowany przez powoda w oparciu o uwagi i założenia zgłaszane przez zmawiającego, który zaakceptował propozycje powoda (projektanta) przedstawione w tym zakresie.

Dowód: wydruk wiadomości e-mail powoda z dnia 11 sierpnia 2020 r. – k.79; pismo powoda z dnia 11 sierpnia 2020 r. wraz z potwierdzeniem nadania – 80-81; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); zeznania świadka M. P. – k.574-575 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 01:06:56-01:28:23); zeznania świadka P. G. – k.625-627 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:05:48-00:49:50); zeznania świadka P. S. – k.627-628 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:54:08-01:17:41)

Wykonawcy notorycznie ignorowali wezwania kierowane do nich przez powoda w przedmiocie dostarczenia informacji, danych i dokumentów niezbędnych do dalszego prowadzenia prac projektowych.

W dniu 14 sierpnia 2020 r. powód, za pośrednictwem poczty elektronicznej, przesłał wykonawcom wstępny harmonogram ze wskazaniem prawdopodobnych, realnych terminów wykonania kolejnych etapów prac projektowych, przyjętych przez projektanta (powoda) przy założeniu warunków dotychczasowej współpracy stron, tj. z uwzględnieniem wydłużonych okresów oczekiwania na odpowiedź ze strony wykonawców.

Dowód: pismo lidera konsorcjum z dnia 27 sierpnia 2020 r. – k.93-94v., wydruk wiadomości e-mail powoda z dnia 14 sierpnia 2020 r. – k.91, harmonogram prac – k.91v.-92; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10)

W dniu 25 sierpnia 2020 r. zamawiający i inżynier kontraktu zatwierdzili projekt wstępny – Rewizję 2. W dniu 26 sierpnia 2020 r. powód i wykonawcy podpisali protokół odbioru wykonanych elementów robót oraz protokół finansowy uprawniający powoda do wystawienia w dniu 31 sierpnia 2020 r. faktury VAT nr (...) na kwotę brutto 414.428,30 zł. na tym etapie realizacji inwestycji żaden z podmiotów zatwierdzających, weryfikujących lub przygotowujących dokumentację projektową, nie podnosił zarzutu niedochowania terminu/opóźnienia/zwłoki wykonania projektu wstępnego.

Dowód: pismo zamawiającego z dnia 25 sierpnia 2020 r. – k.82; pismo inżyniera kontraktu z dnia 25 sierpnia 2020 r. – k.83—83v.; protokół odbioru wykonanych elementów robót z dnia 26 sierpnia 2020 r. – k.84; protokół finansowy faktury nr (...) – k.85; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); zeznania świadka M. P. – k.574-575 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 01:06:56-01:28:23); zeznania świadka P. G. – k.625-627 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:05:48-00:49:50); zeznania świadka P. S. – k.627-628 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:54:08-01:17:41)

W dniu 27 sierpnia 2020 r. (...) w m.st. (...) S.A. złożyło konsorcjum wykonawców ( (...) S.A. – pozwanemu ad.1 i (...) w restrukturyzacji) oświadczenie o odstąpieniu od kontraktu nr (...) z dnia 21 października 2019 r. w części dotąd niewykonanej, z przyczyn leżących po stronie wykonawców.

W uzasadnieniu oświadczenia o odstąpieniu z dnia 27 sierpnia 2020 r. zamawiający wskazał, że przyczyną odstąpienia jest odmowa wykonania (niewykonanie) przez wykonawców zobowiązania wynikającego z klauzuli 4.2. warunków kontraktu i utrzymywania się stanu, w którym zobowiązania wykonawcy z kontraktu pozostają nienależycie zabezpieczone. Jak zaznaczył zamawiający, wykonawca, zarówno na spotkaniu w dniu 19 sierpnia 2020 r., jak i w piśmie z dnia 25 sierpnia 2020 r. nr (...)2020/08/25/04 oświadczył, że nie przedstawi nowych zabezpieczeń wykonania kontraktu w miejsce dotychczasowych zabezpieczeń, tj. niespełniających swoich funkcji gwarancji wystawionych przez (...). Wobec odmowy wykonania przez wykonawcę jego zobowiązania wynikającego z klauzuli 4.2. kontraktu i utrzymywania się stanu, w którym zobowiązania wykonawcy z kontraktu pozostają nienależycie zabezpieczone, w ocenie zamawiającego wystąpiły przesłanki uzasadniające odstąpienie przez niego od kontraktu zarówno na podstawie klauzuli 15.2. lit. a) jak i na podstawie klauzuli 15.2 lit. m) warunków kontraktu w zw. z art. 491 § 1 k.c. w zw. z art. 492 1 k.c., a nadto na podstawie klauzuli 15.2. lit. e) warunków kontraktu.

Dowód: oświadczenie o odstąpieniu od kontraktu z dnia 27 sierpnia 2020 r. – k.95-96; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); zeznania świadka M. P. – k.574-575 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 01:06:56-01:28:23); zeznania świadka P. G. – k.625-627 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:05:48-00:49:50); zeznania świadka P. S. – k.627-628 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:54:08-01:17:41)

O odstąpieniu od kontraktu z wykonawcami w zakresie wynikającym z ww. oświadczenia z dnia 27 sierpnia 2020 r. zamawiający poinformował powoda pismem z dnia 17 listopada 2020 r.

Dowód: pismo zamawiającego z dnia 17 listopada 2020 r. – k.97, k.196

Wszystkie prace projektowe odebrane przez zamawiającego do dnia 27 sierpnia 2020 r. (tj. do daty rozwiązania kontraktu) zostały przez powoda zrealizowane w sposób należyty i terminowy.

Dowód: wiadomość e-mail powoda z dnia 24 kwietnia 2020 r. – k.54; pismo powoda z dnia 23 lipca 2020 r. – k.73; protokół przekazania dokumentacji projektowej z dnia 23 lipca 2020 r. – k.73v.; pismo zamawiającego z dnia 5 sierpnia 2020 r. – k.74-75; protokół odbioru wykonanych elementów, robót, obiektu z dnia 5 sierpnia 2020 r. – k.76; protokół finansowy faktury nr (...) – k.77; pismo zamawiającego z dnia 25 sierpnia 2020 r. – k.82; pismo inżyniera kontraktu z dnia 25 sierpnia 2020 r. – k.83—83v.; protokół odbioru wykonanych elementów robót z dnia 26 sierpnia 2020 r. – k.84; protokół finansowy faktury nr (...) – k.85; pismo zamawiającego z dnia 3 marca 2021 r. – k.464; protokół z inwentaryzacji z dnia 15 lutego 2021 r. – k.465-467; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); zeznania świadka M. P. – k.574-575 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 01:06:56-01:28:23)

Za wykonane prace projektowe powód wystawił wykonawcom (liderowi konsorcjum) fakturę VAT nr (...) z dnia 20 sierpnia 2020 r. na kwotę 14.833,62 zł brutto, płatną w terminie 30 dni od dnia dostarczenia oraz fakturę VAT nr (...) z dnia 31 sierpnia 2020 r. na kwotę 414.428,30 zł brutto, płatną w terminie 30 dni od daty dostarczenia.

Dowód: faktura VAT nr (...) – k.78; faktura VAT nr (...) – k.86

W dniu 3 września 2020 r. lider konsorcjum – (...) S.A. oświadczył, że odstępuje od umowy zawartej powodem w dniu 21 stycznia 2020 r. nr (...) z przyczyn wyłącznie zależnych od projektanta (powoda).

W uzasadnieniu ww. oświadczenia, pozwany ad. 1 wskazał m.in., że powód wykonał opracowanie projektu wstępnego z przekroczeniem terminu ustalonego aneksem nr 2 do umowy, a także, że zaistniały stan sprawy (tj. stan realizacji pozostałych prac, których termin jeszcze nie upłynął), bezsprzecznie dowodzi, że projektant znajduje się w zwłoce z terminową realizacją zobowiązań umownych oraz, że nie dotrzyma umownego terminu w zakresie opracowania i przekazania wykonawcy dokumentacji projektowej. Tym samym, wykonawcy, reprezentowani przez lidera konsorcjum – (...) S.A., na podstawie art. 635 k.c. odstąpili od umowy ze skutkiem ex tunc.

Dowód: oświadczenie lidera konsorcjum z dnia 3 września 2020 r. o odstąpieniu od umowy – k.98-99v.; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

W konsekwencji złożonego oświadczenia o odstąpieniu od umowy, w dniu 3 września 2020 r. wykonawcy wystawili powodowi notę księgową nr (...) tytułem kary umownej w kwocie 430.500,00 zł za odstąpienie od umowy nr (...) przez wykonawcę z przyczyn leżących po stronie projektanta (powoda), zgodnie z § 11 ust. 1 lit. e) umowy, wyznaczając powodowi 7 dni na jej zapłatę.

Powód zakwestionował zarówno podstawy odstąpienia od umowy przez wykonawców, jak i nałożoną na niego karę umowną wskazując, na nieważność, względnie na nieskuteczność oświadczenia wykonawców o odstąpieniu od umowy, z uwagi na jej wygaśniecie w następstwie złożenia przez zamawiającego oświadczenia z dnia 27 sierpnia 2020 r. o odstąpieniu od kontraktu. Poza tym, powód zakwestionował podane przez wykonawców przyczyny odstąpienia, w szczególności fakt pozostawania przez powoda w opóźnieniu lub/i zwłoce w wykonaniu zobowiązania.

Dowód: nota księgowa nr (...) z dnia 3 września 2020 r. – k.100; pismo powoda z dnia 4 września 2020 r. – k.101-101v.; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

Pomiędzy dniem wykonania projektu wstępnego, tj. 31 lipca 2020 r. a dniem 13 sierpnia 2020 r. (tj. dniem doręczenia wykonawcom projektu wstępnego - Rewizji 2, wykonawcy nie skierowali do powoda – w żadnej formie – wezwania do wykonania umowy w części stanowiącej projekt wstępny, pod rygorem odstąpienia od umowy (tj. zgodnie z § 10 ust. 2 umowy), nie zgłosili zarzutu pozostawania przez powoda w zwłoce w wykonaniu tej części umowy, ani też nie grozili nałożeniem na powoda kary umownej z powodu nieterminowego wykonania projektu wstępnego (na podstawie § 11 ust. 1 pkt a umowy). Wykonawcy nie wzywali także powoda do przyspieszenia prac. Z kolei powód wielokrotnie wzywał wykonawców do dostarczenia stosownych dokumentów, danych, etc.

Zamawiający również nie zgłaszał powodowi jakichkolwiek zastrzeżeń odnośnie terminowości wykonywania prac projektowych.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); zeznania świadka P. G. – k.625-627 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:05:48-00:49:50); przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

Przedmiot umowy był wykonywany przez powoda w sposób terminowy i w takim zakresie, w jakim powinien. Na dzień 3 września 2020 r. powód nie opóźniał się z wykonaniem jakiejkolwiek części przedmiotu umowy, a najbliższy termin ustalony umową, w którym powód zobowiązany był do złożenia pozwanym prac projektowych, przypadał na dzień 30 września 2020 r., przy czym termin ten nie był zagrożony. Kolejny zaś termin ustalony przez strony umowy to dzień 31 października 2020 r., dotyczący wykonania projektu budowlanego w zakresie separatora.

Dowód: aneks nr 2 z dnia 13 lipca 2020 r. do umowy z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z załącznikiem nr 1 (harmonogramem rzeczowo – finansowym) – k.48-49v.; oświadczenie lidera konsorcjum z dnia 3 września 2020 r. o odstąpieniu od umowy – k.98-99v.; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

Wiadomość e-mail, jaką powód wystosował do wykonawców w dniu 14 sierpnia 2020 r. oraz dołączony do niej „wstępny harmonogram prac projektowych”, stanowiły reakcję na brak odpowiedzi wykonawców na uprzednio kierowane do nich pisma w kwestii współpracy z projektantem, wzywające ich do dostarczenia niezbędnych dokumentów i danych, a tym samym do przyspieszenia procedury uzgodnieniowej przedstawianej przez projektanta dokumentacji. Była to forma zgłoszenia przez powoda faktu, iż przy utrzymaniu dotychczasowego sposobu współpracy ze strony wykonawców oraz braku efektywnego i szybkiego procedowania nad zatwierdzeniem projektów, dalsze prace mogą być wykonane dopiero we wskazanych terminach, dłuższych, niż założone w umowie. Powód założył przesunięcie terminów wykonania prac, ponieważ strona pozwana nie przedkładała mu na czas materiałów, za których dostarczenie była odpowiedzialna zgodnie z umową.

Domniemanie faktyczne (art. 231 k.p.c.), okoliczność niezaprzeczona skutecznie przez pozwanych, a ponadto dowód: przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

W dniu 7 września 2020 r. powód, po uprzednim bezskutecznym wezwaniu pozwanych do przystąpienia do inwentaryzacji, sporządził (zgodnie z § 10 ust. 7 umowy) jednostronnie protokół inwentaryzacji z realizacji przedmiotu umowy nr (...), w którym wskazał, że do odbioru i rozliczenia pozostają jeszcze prace na łączną kwotę 99.018,17 zł netto, tj. 121.792,35 zł brutto.

Dowód: pismo powoda z dnia 7 września 2020 r. – k.113; protokół inwentaryzacji z dnia 7 września 2020 r. – k.114-115

Wykonawcy nie uregulowali w terminie należności powoda wynikających z faktur VAT nr (...) i nr VAT nr (...) w łącznej kwocie 429.261,92 zł brutto, wobec czego powód zwrócił się o zapłatę tychże należności bezpośrednio do zamawiającego, również bez rezultatu. Zamawiający wstrzymał bowiem wypłatę świadczenia do czasu rozwiązania sporu w niniejszej sprawie.

Powód wystąpił do zamawiającego także z wnioskiem o dokonanie odbioru końcowego projektu wstępnego i zapłatę brakującej do pełnego rozliczenia kwoty 121.792,35 zł brutto.

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: pismo powoda z dnia 28 września 2020 r. – k.118; pisma powoda z dnia 19 października 2020 r. – k.119 – 120v.; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); zeznania świadka M. P. – k.574-575 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 01:06:56-01:28:23); zeznania świadka P. S. – k.627-628 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:54:08-01:17:41); przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

Powoda i konsorcjum wykonawców, których liderem był (...) S.A. z/s w C. (pozwany ad.1) łączyła nadto umowa nr (...) z dnia 27 września 2018 r., zawarta w następstwie podpisania przez (...) S.A. (partnera konsorcjum) i (...) sp. z o.o. (poprzednika prawnego (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji jako lidera konsorcjum) z (...) w (...) W. (zamawiającym) kontraktu nr (...) z dnia 20 sierpnia 2018 r. na wykonanie inwestycji pn. „(...)

Na podstawie ww. umowy nr (...) powód również realizował prace projektowe na rzecz ww. wykonawców.

Okoliczność bezsporna.

Oświadczeniem z dnia 7 lipca 2020 r. zamawiający odstąpił od ww. kontraktu nr (...) w części niewykonanej, z przyczyn leżących po stronie wykonawców.

W uzasadnieniu oświadczenia o odstąpieniu zamawiający wskazał m.in., że w postępowaniu o udzielenie zamówienia na wykonania zadania stanowiącego przedmiot inwestycji, sformułował warunek udziału dotyczący zdolności technicznej i zawodowej. Na potwierdzenie spełnienia ww. warunku wykonawca w ofercie podał, że będzie dysponować zasobami podmiotu trzeciego (...) Sp. z o.o. i przedłożył zobowiązanie tego podmiotu trzeciego. Pomimo złożonego zobowiązania ofertowego jw., wykonawca złożył oświadczenie, w którym wskazał, że Etap I inwestycji zrealizuje własnym potencjałem sprzętowym i kadrowym w technologii bezwykopowej. Do dnia nadania niniejszego oświadczenia o odstąpieniu wykonawca nie wykazał, że posiada potencjał i doświadczenie do samodzielnego wykonania zamówienia w takim samym lub wyższym stopniu, jak wskazany podmiot trzeci, a ponadto nie przedłożył umowy podwykonawczej zawartej z (...) Sp. z o.o., ani też nie zaproponował innego, niż (...) sp. z o.o. podwykonawcy, który legitymowałby się potencjałem i doświadczeniem w stopniu nie mniejszym, niż wymagany przez zamawiającego. Wykonawca, pomimo wezwania, nie zmienił więc sprzecznego z kontraktem oraz prawem sposobu wykonywania zamówienia. Jako podstawę odstąpienia od kontraktu zamawiający wskazał klauzulę 15.2. lit. b), 15.2. lit.e), 15.2. lit. h) oraz 15.2. lit. m) warunków kontraktu w zw. z art. 636 k.c. i w zw. z art. 565 § 1 k.c. oraz w zw. z art. 36b ust. 2 Prawa zamówień publicznych.

Dowód: oświadczenie zamawiającego z dnia 7 lipca 2020 r. o odstąpieniu od kontraktu – k.102-103

W piśmie z dnia 13 lipca 2020 r. (...) sp. z o.o. poinformował powoda o tym, w dniu 11 lipca 2020 r. wykonawcy odstąpili od kontraktu nr (...), zawartego z zamawiającym w dniu 20 sierpnia 2018 r., w związku z brakiem możliwości spełnienia świadczenia z wyłącznej winy zamawiającego. Jednocześnie, pozwani oświadczyli, iż w oparciu o dyspozycję art. 475 § 1 w zw. z art. 495 § 2 k.c. zobowiązanie umowne pomiędzy wykonawcą i projektantem w części niewykonanej wygasło.

Dowód : pismo (...) sp. z o.o. z dnia 13 lipca 2020 r. – k.104

Pismem z dnia 29 września 2020 r. pozwany ad. 1 zawiadomił powoda o dokonaniu potrącenia wzajemnych rozrachunków w formie kompensaty, tj. potrącenia wierzytelności powoda wynikającej z faktury VAT nr (...) z dnia 20 sierpnia 2020 r. w wysokości 14.833,62 zł przysługującej mu w stosunku do pozwanych, z wierzytelnością pozwanych wynikającą z nałożonej na powoda kary umownej w wysokości 430.500,00 zł.

Dowód : kompensata z dnia 29 września 2020 r. – k.106

W piśmie z dnia 19 października 2020 r. nr (...)2020/10/19/02, (...) S.A. (pozwany ad.1) jako lider konsorcjum złożył powodowi oświadczenie o potrąceniu wierzytelności przysługującej konsorcjum wykonawców od powoda w kwocie 255.500,00 zł (wynikającej z noty księgowej nr (...) z dnia 3 września 2020 r. – kary umownej), z wierzytelnością przysługującą powodowi od konsorcjum wykonawców w kwocie 414.428,30 zł (tytułem faktury VAT nr (...) z dnia 31 sierpnia 2020 r.).

Dowód: pismo (...) S.A. z dnia 19 października 2020 r. – k.107

W dniu 20 października 2020 r. (...) S.A. (pozwany ad.1) jako lider konsorcjum pozwani skierowali do powoda pismo w przedmiocie sprostowania oświadczenia o potrąceniu wierzytelności, w którym skorygowali swoje wcześniejsze oświadczenie z dnia 19 października 2020 r. wskazując, że potrąceniu podlega wierzytelność pozwanych należna od powoda w kwocie 240.666,38 zł tytułem kary umownej (poprzednio było: 255.500,00 zł) z wierzytelnością powoda należną od pozwanych w kwocie 414.428,30 zł (tytułem faktury VAT nr (...)). W ww. piśmie wykonawcy wskazali również, iż na skutek złożonego oświadczenia o potrąceniu, w myśl art. 498 § 2 k.c. – obie wierzytelności umarzają się do wysokości wierzytelności niższej, na rzecz podwykonawcy (powoda) pozostaje zatem do zapłaty kwota 173.761,92 zł brutto tytułem faktury VAT nr (...) z dnia 31 sierpnia 2020 r.

Dowód: pismo (...) S.A. z dnia 20 października 2020 r. – k.108-108v.

W piśmie z dnia 20 października 2020 r. powód zakwestionował kary umowne i potrącenia dokonane przez wykonawców oraz zażądał uregulowania swoich należności w łącznej kwocie 429.261,92 zł.

Dowód: pismo powoda z dnia 20 października 2020 r. – k.109-109v.; przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

W dniu 12 października 2020 r. zamawiający udzielił zgody inżynierowi kontraktu „do aprobaty bezwarunkowego zatwierdzenia projektu wstępnego oraz rozliczenia na rzecz wykonawcy należności w wysokości 20% z tytułu zatwierdzenia projektu wstępnego”. O możliwości wnioskowania o zapłatę tej należności inżynier kontraktu poinformował wykonawców pismem z dnia 16 października 2020 r.

Dowód: pismo zamawiającego z dnia 12 października 2020 r. – k.116; pismo inżyniera kontraktu z dnia 16 października 2020 r. – k.117; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); zeznania świadka M. P. – k.574-575 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 01:06:56-01:28:23)

W dniu 18 listopada 2020 r. powód skierował do wykonawców - (...) S.A. i (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty 429.261,92 zł. Do dnia wniesienia pozwu w niniejszej sprawie pozwani nie uregulowali należności powoda wynikających z faktur VAT nr (...).

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: przedsądowe ostateczne wezwanie do zapłaty z dnia 17 listopada 2020 r. wraz z potwierdzeniem nadania z dnia 18 listopada 2020 r. – k.126-127; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10)

Pismem z dnia 3 marca 2021 r. zamawiający przekazał powodowi oryginał protokołu z inwentaryzacji z dnia 15 lutego 2021 r. wraz z załącznikami oraz pismo zamawiającego skierowane do inżyniera kontraktu z dnia 12 października 2020 r. z akceptacją bezwarunkową projektu wstępnego Rewizja 2.

Jednocześnie, zamawiający wskazał, że podpisany protokół z inwentaryzacji uprawnia wykonawcę (...) S.A. do wystawienia faktury końcowej, zgodnie z rozliczeniem w nim przedstawionym, w tym obejmującej prace projektowe zinwentaryzowane w wysokości 20% z tytułu zatwierdzenia projektu wstępnego.

Ponadto, zamawiający potwierdził, że 80% prac projektowych odebranych przejściowym świadectwem płatności nr 9 oraz całość prac projektowych odebranych ww. pismem zostało wykonane należycie, jak również, że okoliczności związane z realizacją tych prac projektowych przez projektanta nie stanowiły przesłanki uzasadniającej odstąpienie przez zamawiającego od kontraktu zawartego z wykonawcą.

Dowód: pismo zamawiającego z dnia 3 marca 2021 r. – k.464; protokół z inwentaryzacji z dnia 15 lutego 2021 r. – k.465-467; zeznania świadka Ł. W. – k.572v.-574 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 00:16:40-01:00:10); zeznania świadka M. P. – k.574-575 (rozprawa z dnia 9 listopada 2021 r., nagranie nr 01:06:56-01:28:23); zeznania świadka P. S. – k.627-628 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:54:08-01:17:41); przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

W dniu 5 marca 2021 r. powód wystawił wykonawcom fakturę końcową nr (...) za wykonane prace projektowe na kwotę 121.792,35 zł brutto, płatną w terminie 30 dni od daty dostarczenia.

Wobec braku uregulowania ww. kwoty przez wykonawców, w dniu 12 kwietnia 2021 r. powód skierował do lidera konsorcjum przedsądowe wezwanie do zapłaty zakreślając 7 – dniowy termin płatności. Wykonawcy nie uregulowali także i tej należności względem powodowej spółki.

Dowód: faktura VAT nr (...) – k.476; protokół finansowy – k.475v.; przedsądowe wezwanie do zapłaty z dnia 12 kwietnia 2021 r.- k.535; przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

Zmiany w zakresie projektu wstępnego zaproponowane przez powoda jako projektanta były korzystne dla zamawiającego. Nowy wykonawca zaakceptował te zmiany i korzysta z projektu wstępnego, który wykonał powód. Projekt wstępny został odebrany przez inżyniera kontraktu jako należycie wykonany.

Dowód : zeznania świadka P. G. – k.625-627 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:05:48-00:49:50); zeznania świadka P. S. – k.627-628 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 00:54:08-01:17:41); przesłuchanie prezesa zarządu powodowej spółki J. K. w charakterze strony – k.628v.-630 (rozprawa z dnia 18 stycznia 2022 r., nagranie nr 01:34:00-02:27:06)

Postanowieniem z dnia 21 lutego 2022 r. Sąd Rejonowy w T.ogłosił upadłość dłużnika (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością we W., określił, że funkcję sędziego – komisarza i zastępcy sędziego – komisarza będzie pełnić sędzia oraz wyznaczył syndyka – (...) Sp. z o.o. w T..

Okoliczność bezsporna, a ponadto dowód: postanowienie SR w T. z dnia 21 lutego 2022 r., sygn. akt V GU (...) - k.676

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Stan faktyczny w sprawie został ustalony w oparciu o okoliczności bezsporne, dowody z dokumentów, z zeznań świadków oraz w oparciu o dowód z przesłuchania prezesa zarządu powodowej spółki (...).

Dokumenty urzędowe korzystając z domniemania zgodności z prawdą, sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy władzy publicznej i inne organy państwowe w zakresie ich działania, w myśl art. 244 § 1 k.p.c. stanowiły dowód tego, co zostało w nich urzędowo zaświadczone.

Dokumenty prywatne stanowiły dowód tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie (art. 245 k.p.c.) i w tym znaczeniu przedstawione przez strony dokumenty nie zostały skutecznie zakwestionowane. Były bowiem jasne, kompletne i czytelne.

Zeznania świadków Ł. W., M. P., P. G. i P. S. Sąd ocenił jako wiarygodne w całości, albowiem były one jasne, logiczne, wyczerpujące i nawzajem ze sobą korespondowały, a ponadto znalazły potwierdzenie w treści innych dowodów przeprowadzonych w sprawie, w tym dowodach z dokumentów oraz w zeznaniach prezesa zarządu powodowej spółki (...) złożonych w charakterze strony. Wszyscy świadkowie potwierdzili okoliczności dotyczące przesunięcia przez strony umowy terminów wykonania prac projektowych i przyczyn takiego stanu rzeczy, rozwiązania kontraktu z wykonawcami przez zamawiającego z przyczyn leżących po stronie wykonawców, należytego wykonania projektu wstępnego przez powoda i jego akceptacji przez zamawiającego oraz przez inżyniera kontraktu. Ww. świadkowie wskazali w szczególności, iż przyczyną odstąpienia przez zamawiającego od kontraktu z wykonawcami było niedotrzymanie przez wykonawców warunków kontraktu w zakresie dotyczącym zabezpieczenia jego wykonania (wypłaty gwarancji). Zeznania świadków na tę okoliczność znajdują odzwierciedlenie w treści oświadczenia zamawiającego z dnia 27 sierpnia 2020 r. o odstąpieniu od kontraktu (k.95-96), jak również w piśmie zamawiającego z dnia 3 marca 2021 r. (k.464), z którego w sposób jednoznaczny wynika, że okoliczności związane z realizacją prac projektowych przez projektanta nie stanowiły przesłanki uzasadniającej odstąpienie przez zamawiającego od kontraktu zawartego z wykonawcą. Ponadto, świadek Ł. W. (zatrudniony w powodowej spółce na stanowisku projektanta) potwierdził, że wykonawcy nie dostarczali powodowi na czas stosownych dokumentów i danych niezbędnych do projektowania; że nie wzywali powoda do przyspieszenia prac i nie zarzucali mu nieterminowego wykonywania prac oraz że powód wzywał wykonawców do przekazania mu materiałów koniecznych do prowadzenia prac projektowych. Zeznania świadka W. w tym przedmiocie korespondują z dowodami z dokumentów, w tym z korespondencją stron oraz z zeznaniami reprezentanta powodowej spółki, J. K. złożonymi w charakterze strony. Z kolei świadek P. S. (inżynier kontraktu) na rozprawie w dniu 18 stycznia 2022 r. wskazał wprost, iż dokonał odbioru projektu wstępnego jako wykonanego należycie (k.627v.), zaś świadek P. G. (zatrudniony uprzednio w (...) sp. z o.o. na stanowisku przedstawiciela kontraktu, którego dotyczy pozew w niniejszej sprawie) zeznał, że zaproponowane przez projektanta zmiany były korzystne dla zamawiającego i nowy wykonawca korzysta z tego projektu (k.627).

Sąd uwzględnił w całości również zeznania J. K. złożone za powodową spółkę, albowiem były one konkretne, nie budziły wątpliwości Sądu oraz znajdowały oparcie w dowodach z dokumentów, a także w zeznaniach świadków Ł. W., M. P., P. G. i P. S., które korzystały z przymiotu wiarygodności i mocy dowodowej w całości. Prezes zarządu powodowej spółki potwierdził w szczególności okoliczności dotyczące zawarcia umowy z dnia 21 stycznia 2020 r., przebiegu współpracy stron, zwłoki konsorcjum wykonawców w zawarciu ww. umowy z dnia 21 stycznia 2020 r., wydłużenia przez strony umowy terminów wykonania prac projektowych i przyczyn takiego stanu rzeczy, przyczyn odstąpienia przez zamawiającego od kontraktu z wykonawcami i braku zawinienia powoda w rozwiązaniu kontraktu przez zamawiającego, obciążenia powoda karami umownymi przez konsorcjum wykonawców i zakwestionowania tych kar i potrąceń przez powoda. J. K. wskazał także, iż strona pozwana przed odstąpieniem od umowy z powodem nie zgłaszała powodowi żadnych uwag odnośnie terminowości wykonywania prac projektowych; że nie dostarczała powodowi na czas materiałów niezbędnych do wykonywania prac projektowych; że powód wykonał prace w zakresie projektu wstępnego, które zostały odebrane oraz że zamawiający potwierdził na piśmie, iż strona projektowa kontraktu nie stanowiła przyczyn odstąpienia od kontraktu przez zamawiającego. Poza tym, prezes zarządu powoda potwierdził fakt, zgodnie z którym aktualnie prace są wykonywane w oparciu o projekt powodowej spółki i uzyskane pozwolenia na budę (k.629).

Na rozprawie w dniu 3 sierpnia 2021 r. Przewodnicząca, na podstawie art. 130 § 1 i 2 k.p.c. w zw. z art. 87 § 2 k.p.c. a contrario zarządziła zwrot odpowiedzi na pozew (k.503v.), albowiem nie zostało wykazane umocowanie pracownika, któremu udzielono pełnomocnictwa. Do powyższego zarządzenia pełnomocnik pozwanego ad.1 zgłosił zastrzeżenie do protokołu podnosząc, iż nie otrzymał zarządzenia w przedmiocie zobowiązania do uzupełnienia braków formalnych odpowiedzi na pozew. Pełnomocnik pozwanego ad.2 także oświadczył, iż takiego zarządzenia nie otrzymał (k.503v.). W tym miejscu podkreślić należy, iż korespondencja w przedmiocie zobowiązania pozwanych ad. i ad.2 do uzupełnienia braków formalnych odpowiedzi na pozew została doręczona pracownikowi (...) S.A. i (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji, Ł. A. (1) dniu 15 czerwca 2021 r. (k.492v.). Jednocześnie, zobowiązanie nałożone przez Sąd na Ł. A. (1) obwarowane zostało 7 – dniowym terminem na jego wykonanie, pod rygorem zwrotu odpowiedzi na pozew (k.490). Ł. A. (2) nie wykonał przedmiotowego zobowiązania w wyznaczonym 7 – dniowym terminie – do dnia wydania zarządzenia o zwrocie odpowiedzi na pozew, tj. do dnia 3 sierpnia 2021 r. nie wykazał bowiem podstawy swojego umocowania, w oparciu o regulację art. 87 § 2 zdanie pierwsze k.p.c. (nie przedłożył umów o pracę zawartych z pozwanymi spółkami). Stosownie do wymienionego przepisu ustawy, pełnomocnikiem osoby prawnej lub przedsiębiorcy, w tym nieposiadającego osobowości prawnej, może być również pracownik tej jednostki albo jej organu nadrzędnego. Natomiast po myśli art. 130 § 1 k.p.c., jeżeli pismo procesowe nie może otrzymać prawidłowego biegu wskutek niezachowania warunków formalnych lub jeżeli od pisma nie uiszczono należnej opłaty, przewodniczący wzywa stronę, pod rygorem zwrócenia pisma, do poprawienia, uzupełnienia lub opłacenia go w terminie tygodniowym. Mylne oznaczenie pisma procesowego lub inne oczywiste niedokładności nie stanowią przeszkody do nadania pismu biegu i rozpoznania go w trybie właściwym. Po bezskutecznym upływie terminu przewodniczący zwraca pismo stronie. Pismo zwrócone nie wywołuje żadnych skutków, jakie ustawa wiąże z wniesieniem pisma procesowego do sądu (art. 130 § 2 k.p.c.). Pomimo tego, pozwani ponownie złożyli odpowiedź na pozew już zwróconą i wnieśli o przywrócenie terminu do jej złożenia. Postanowieniem z dnia 18 października 2021 r. Sąd oddalił wniosek pozwanych o przywrócenie terminu do złożenia odpowiedzi na pozew. Jednocześnie zarządzono ponowny zwrot tego pisma (k.545-545v.). Zdaniem Sądu pozwani nie przedstawili żadnych przesłanek uzasadniających uwzględnienie wniosku o przywrócenie terminu.

Ponadto, na rozprawie w dniu 3 sierpnia 2021 r. Sąd, na podstawie art. 458 5 § 1 i 4 k.p.c. oddalił jako spóźniony wniosek pełnomocnika pozwanego ad.1 o zakreślenie dodatkowego terminu na powołanie twierdzeń i dowodów (k.504v.). Co do tego postanowienia pełnomocnik pozwanego ad.1 zgłosił zastrzeżenia do protokołu w trybie art. 162 k.p.c. W związku z powyższym wskazać należy, iż postępowanie w niniejszej sprawie prowadzone było w oparciu o przepisy Tytułu VII, Działu IIa Kodeksu postępowania cywilnego – Postępowanie w sprawach gospodarczych. Stosownie do art. 458 5 § 1 k.p.c., powód jest obowiązany powołać wszystkie twierdzenia i dowody w pozwie, a pozwany - w odpowiedzi na pozew. Natomiast w myśl § 4 ww. przepisu ustawy, twierdzenia i dowody powołane z naruszeniem § 1-3 podlegają pominięciu, chyba że strona uprawdopodobni, że ich powołanie nie było możliwe albo że potrzeba ich powołania wynikła później. W takim przypadku dalsze twierdzenia i dowody na ich poparcie powinny być powołane w terminie dwóch tygodni od dnia, w którym ich powołanie stało się możliwe lub wynikła potrzeba ich powołania. Wobec nieuzupełnienia w zakreślonym terminie braków formalnych odpowiedzi na pozew, co skutkowało jej zwrotem, w ocenie Sądu, na tym etapie postępowania brak było podstaw do uwzględnienia wniosku pełnomocnika pozwanego ad.1, będącego radcą prawnym, o zakreślenie dodatkowego terminu na powołanie twierdzeń i dowodów. Jednocześnie wniosek ten nie był usprawiedliwiony także okolicznościami, o których mowa w art. 458 5 § 4 k.p.c., albowiem pełnomocnik pozwanego ad. 1 w żaden sposób nie uprawdopodobnił, że powołanie twierdzeń i dowodów nie było możliwe na wcześniejszym etapie postępowania (tj. w odpowiedzi na pozew) albo że potrzeba ich powołania wynikła później.

Sąd oddalił wniosek pełnomocnika pozwanych o odroczenie rozprawy z dnia 9 listopada 2021 r., zawarty w wiadomości mailowej, albowiem pełnomocnik pozwanych w żaden sposób nie wykazał, że w dniu 8 listopada 2021 r. poddał się testowi na CIVID-19 i oczekuje na wynik (k.570).

W tym miejscu należy podkreślić, iż w dniu 2 listopada 2021 r. wpłynęły do akt pełnomocnictwa udzielone przez obu pozwanych Ł. A. (1), z tym że pełnomocnictwo udzielone przez zarządcę pozwanego (...) sp. z o.o. zostało złożone w formie kserokopii, a nie jako uwierzytelniony odpis (k.560-562, 564). Pismo Ł. A. (1) z pełnomocnictwami zostało nadane na poczcie 29 października 2021 r. (k.566). Następnego dnia wpłynęło pismo drugiego pełnomocnika pozwanych – radcy prawnego, nadane na poczcie również 29 października 2021 r. z pełnomocnictwami udzielonymi przez pozwanych radcy prawnemu i oświadczeniem zawartym w wiadomości mailowej, że pełnomocnictwo udzielone Ł. A. (1) zostało wypowiedziane (k. 567-571). Natomiast Ł. A. (2) nie wspomniał, iż nie jest już pełnomocnikiem pozwanych w piśmie z tej samej daty. Wymieniony mail pełnomocnika pozwanych wpłynął 8 listopada 2021 o godz. 17.49, czyli na 10 minut przed zamknięciem sekretariatu (poniedziałek), w którym dyżur pełnił jeden pracownik. Czynności podejmowane przez pełnomocników pozwanych niewątpliwie zmierzały do opóźnienia w rozpoznaniu sprawy.

Na rozprawie w dniu 18 stycznia 2022 r. (k.630) Sąd na podstawie art. 458 5 § 1 i 4 k.p.c. oddalił jako spóźniony wniosek dowodowy pełnomocnika pozwanych o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania strony pozwanej. Co do przedmiotowego postanowienia pełnomocnik pozwanych zgłosił zastrzeżenia do protokołu w trybie art. 162 k.p.c. Przyczyny oddalenia tego wniosku są tożsame, jak w przypadku oddalenia wniosku pełnomocnika strony pozwanej o zakreślenie dodatkowego terminu na powołanie twierdzeń i dowodów. Ponadto, w ocenie Sądu wszystkie okoliczności sporne istotne dla rozstrzygnięcia sprawy zostały wyczerpująco wyjaśnione w oparciu o pozostałe dowody przeprowadzone w sprawie, w sposób wystarczający dla wydania wyroku (art. 299 k.p.c. a contrario).

Postanowieniem wydanym na posiedzeniu niejawnym w dniu 30 marca 2022 r., Sąd na podstawie art. 177 § 1 pkt 1 k.p.c. a contrario oddalił wniosek pełnomocnika pozwanego o zawieszenie postępowania do czasu zakończenia postępowania w sprawie XVI GC (...) toczącej się między pozwanymi a (...) (zamawiającym) przed Sądem Okręgowym w W., albowiem w ocenie Sądu, strona pozwana nie wykazała, że rozstrzygnięcie niniejszej sprawy zależały od wyniku postępowania cywilnego prowadzonego w ww. sprawie.

Istota sporu sprowadzała się zasadniczo do oceny, czy powodowi należy się od pozwanego (...). S.A. z/s w C. zapłata kwoty dochodzonej pozwem w wysokości 429.261,92 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot i dat wymienionych szczegółowo w pkt 2. petitum pozwu tytułem wynagrodzenia za prace projektowe wykonane na rzecz konsorcjum spółek (...) S.A. z/s w (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji (aktualnie w upadłości) z/s we W. na podstawie umowy z dnia 21 stycznia 2020 r. nr (...). W tym celu przesądzić należało przede wszystkim, czy każda ze stron wykonała swoje zobowiązanie zgodnie z umową, w szczególności, czy powód prowadził prace projektowe terminowo i czym były spowodowane ewentualne opóźnienia w wykonaniu tych prac; czy strona pozwana dostarczała powodowi w odpowiednim czasie dokumenty, dane, materiały i uzgodnienia niezbędne do wykonywania prac projektowych; jakie były przyczyny odstąpienia od kontraktu z konsorcjum wykonawców przez zamawiającego i czy leżały one także po stronie powoda; czy powód należycie wykonał projekt wstępny, czy został on odebrany przez zamawiającego i inżyniera kontraktu; czy strona pozwana zasadnie i skutecznie odstąpiła od umowy zawartej z powodem, czy zasadnie obciążyła powoda karami umownymi za odstąpienie od umowy w niewykonanej części oraz, czy w sposób skuteczny dokonała potrącenia tych kar z wynagrodzenia przysługującemu powodowi za wykonane prace projektowe.

W ocenie Sądu, z szeregu dowodów przeprowadzonych w sprawie, w tym m.in. z dokumentów w postaci umowy nr (...) z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z aneksami nr 1 i nr 2, korespondencji stron, protokołów odbioru i protokołów finansowych, oświadczenia zamawiającego z dnia 27 sierpnia 2020 r. o odstąpieniu od kontraktu z konsorcjum wykonawców, pism zamawiającego i inżyniera kontraktu z dnia 25 sierpnia 2020 r., pism zamawiającego z dnia 17 listopada 2020 r., z dnia 12 października 2020 r. i z dnia 3 marca 2021 r., not księgowych, oświadczenia strony pozwanej o odstąpieniu od umowy i o dokonanych potrąceniach, przedsądowego ostatecznego wezwania do zapłaty z dnia 17 listopada 2020 r., faktur VAT nr (...), jak również z zeznań świadków Ł. W., M. P., P. G. i P. S. oraz z przesłuchania prezesa zarządu powodowej spółki (...) w charakterze strony wynika, że powód zasadnie dochodził od pozwanego ad.1 zapłaty kwoty 429.261,92 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od kwot i dat wymienionych szczegółowo w pkt 2. petitum pozwu tytułem wynagrodzenia za prace projektowe wykonane na rzecz konsorcjum spółek (...) S.A. z/s w (...) sp. z o.o. w restrukturyzacji (aktualnie w upadłości) z/s we W. na podstawie umowy z dnia 21 stycznia 2020 r. nr (...).

Wobec skutecznego cofnięcia pozwu w części (vide: pismo procesowe powoda z dnia 15 lutego 2021 r. - k.190-191v.), tj. w zakresie żądania o ustalenie, wymienionego w pkt 1a) i b) petitum pozwu, Sąd na podstawie art. 355 k.p.c. umorzył postępowanie w tym zakresie.

Ponadto, wobec ogłoszenia upadłości pozwanego ad.2, Sąd na podstawie art. 174 § 1 pkt 4 k.p.c. postanowieniem z dnia 30 marca 2022 r. zawiesił postępowanie w stosunku do tego pozwanego z dniem 21 lutego 2022 r. (data ogłoszenia upadłości - k.681).

Wobec zakazu zmiany powództwa w postępowaniu w sprawach gospodarczych, Przewodniczący na podstawie art. 458 8 § 1 k.p.c. wyłączył z akt pismo powoda z dnia 19 sierpnia 2021 r. (data stempla pocztowego) zawierające rozszerzenie powództwa o kwotę 121.792,35 zł wraz z załącznikami (k.531-539) i przekazał do wpływu GC (k.680).

Przechodząc do meritum, w pierwszej kolejności podkreślenia wymaga, iż strony łączyła umowa z dnia 21 stycznia 2020 r. o kompleksowe wykonanie przez powoda na rzecz konsorcjum wykonawców prac projektowych w ramach inwestycji pn. „(...)I”, w tym prac polegających m.in. na opracowaniu projektu wstępnego, projektu budowlanego, projektu wykonawczego, dokumentacji projektowej, uzyskaniu wszelkich niezbędnych opinii, uzgodnień, pozwoleń, decyzji, a w szczególności pozwolenia na budowę, etc. oraz pełnieniu nadzorów autorskich w zakresie wymienionym w kontrakcie. W ocenie Sądu, biorąc pod uwagę przedmiot ww. umowy oraz charakter określonych nią obowiązków stron, jak również treść § 8 ust. 1 umowy, na mocy którego powód jako projektant udzielił wykonawcom rękojmi za wady i gwarancji jakości na przedmiot umowy, umowa ta jest umową o dzieło, do której, w sprawach w niej nieuregulowanych zastosowanie znajdują przepisy art. 627 i następne kodeksu cywilnego. Na tle wymienionego przepis ustawy w judykaturze od dawna utrwalony jest pogląd, zgodnie z którym istotnym elementem umowy określonej w art. 627 i nast. k.c. jest określenie dzieła, które ma zostać wykonane. Charakterystyczny dla umowy o dzieło rezultat umowy musi być przyjęty przez strony w momencie jej zawierania. Dzieło to wytwór, który w momencie zawierania umowy nie istnieje, jednak jest w niej z góry przewidziany i określony w sposób umożliwiający jego późniejszą weryfikację (w szczególności przy użyciu jednostek metrycznych, przez porównanie z istniejącym wzorem, z wykorzystaniem planów, rysunków lub też przez opis), zaś określenie to musi być na tyle precyzyjne, aby nie było wątpliwości, o jakie dzieło chodzi. Nie można uznać za dzieło czegoś, co nie odróżnia się w żaden sposób od innych występujących na danym rynku rezultatów pracy - materialnych bądź niematerialnych - gdyż wówczas zatraciłoby ono indywidualny charakter. Dzieło nie musi wprawdzie być czymś nowatorskim i niewystępującym jeszcze na rynku, jednakże powinno posiadać charakterystyczne, wynikające z umowy cechy, umożliwiające zbadanie, czy zostało wykonane prawidłowo i zgodnie z indywidualnymi wymaganiami bądź upodobaniami zamawiającego. Wykonanie dzieła najczęściej przybiera postać wytworzenia rzeczy, lecz może także polegać na dokonaniu zmian w rzeczy już istniejącej, jej naprawieniu, przerobieniu lub uzupełnieniu albo na rozbudowie rzeczy, połączeniu z innymi rzeczami, dodaniu części składowych lub przynależności. Brak wskazania kryteriów określających pożądany rezultat umowy prowadzi do wniosku, że przedmiotem zainteresowania zamawiającego jest wykonanie określonych czynności, a nie ich rezultat. Cechą konstytutywną dzieła jest samoistność rezultatu, przez co rozumie się jego niezależność od dalszego działania twórcy. Innymi słowy - z chwilą ukończenia dzieła staje się ono odrębne od twórcy. W przypadku rezultatu materialnego, samoistną wartością, dla której osiągnięcia strony zawarły umowę o dzieło jest konkretna rzecz. Wskazuje się również, iż jednym z kryteriów umożliwiających odróżnienie umowy o dzieło od umowy zlecenia lub umowy oświadczenie usług jest możliwość poddania dzieła sprawdzianowi na istnienie wad fizycznych. Istotą umowy o dzieło jest więc zawsze osiągnięcie umówionego przez strony konkretnego i sprawdzalnego rezultatu, a nie - jak w przypadku umowy zlecenia - staranne działanie. Zgodnie z powyższym przyjmujący zamówienie odpowiada więc za nieosiągnięcie określonego efektu pracy, a rodzaj i intensywność pracy świadczonej w celu wykonania dzieła pozostają bez znaczenia dla jego odpowiedzialności umownej (tak m.in. Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 30 czerwca 2021 r., sygn. akt III AUa 1337/20, Lex nr 3337287).

W związku z powyższym, przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe wykazało, że wszystkie prace zrealizowane przez powoda zostały wykonane w sposób należyty i przyjęte przez stronę pozwaną bez żadnych uwag, po uprzednim ich zatwierdzeniu także przez zamawiającego i inżyniera kontraktu. Jednocześnie podkreślenia wymaga, iż wbrew stanowisku strony pozwanej, na dzień 3 września 2020 r. (tj. na dzień odstąpienia przez konsorcjum wykonawców od umowy z powodem), powód nie opóźniał się z wykonaniem żadnych prac (żaden termin nie był uchybiony), wszelkie zaś przesunięcia terminów wykonania prac projektowych bądź to zostały uzgodnione między stronami umowy i wynikały z konieczności wprowadzenia zmian do projektu wstępnego, które to zmiany były korzystne dla zamawiającego i zostały zaakceptowane zarówno przez zamawiającego, jak i przez wykonawców, bądź też były spowodowane opieszałością strony pozwanej we współdziałaniu z powodem, w szczególności w dostarczaniu powodowi danych, dokumentów, materiałów, uzgodnień, etc., niezbędnych do prowadzenia prac projektowych. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie pozostawia nadto najmniejszych wątpliwości co do tego, iż powód wielokrotnie wzywał wykonawców do przedłożenia mu odpowiednich danych, dokumentów, materiałów, uzgodnień, etc., jednakże wykonawcy notorycznie te monity ze strony powoda ignorowali. Co równie istotne, zgodzić należy się także ze stanowiskiem powodowej spółki, że w okolicznościach przedmiotowej sprawy brak było jakichkolwiek przeszkód do zawarcia umowy na prace projektowe dużo wcześniej, tj. niezwłocznie po zawarciu przez konsorcjum wykonawców kontraktu nr (...)z zamawiającym, co nastąpiło w dniu 21 października 2019 r. Tym samym, zasadnie powód podnosił, iż kilkumiesięczne opóźnienie w realizacji prac projektowych wystąpiło już na początkowym etapie ich wykonywania, z przyczyn leżących wyłącznie po stronie pozwanych, gdyż umowa z powodem jako projektantem mogła zostać zawarta przez stronę pozwaną ok. 3 miesiące wcześniej, licząc wstecz od dnia 21 stycznia 2020 r., czego wykonawcy ewidentnie zaniechali.

W świetle całokształtu dowodów i okoliczności sprawy uznać więc należało, że wykonawcy naruszyli umowny obowiązek współdziałania z powodem w realizacji przedmiotu umowy, określony w § 1 ust. 1 umowy stron, jak też pozostałe obowiązki umowne, stanowiące jego konkretyzację, a określone w szczególności w § 2 ust. 2 – 6 umowy stron. Powód natomiast wywiązał się ze swoich obowiązków umownych w sposób należyty, o czym świadczy w szczególności fakt odbioru projektu wstępnego bez zastrzeżeń, jak również treść korespondencji zamawiającego z dnia 25 sierpnia 2020 r., z dnia 12 października 2020 r. i z dnia 3 marca 2021 r. oraz złożone w sprawie zeznania świadków i prezesa zarządu powodowej spółki, J. K.. W piśmie z dnia 3 marca 2021 r. (k.464) zamawiający wskazał wprost, iż okoliczności związane z realizacją prac projektowych przez projektanta nie stanowiły przesłanki uzasadniającej odstąpienie przez zamawiającego od kontraktu zawartego z wykonawcą.

Jednocześnie, strona pozwana nie zdołała skutecznie zakwestionować faktu należytego wykonania umowy przez powoda, mimo iż to na pozwanym z mocy art. 6 k.c. w zw. z art. 232 zd. 1 in fine k.p.c. spoczywał ciężar dowodu w tym zakresie. Pozwany temu ciężarowi nie sprostał, wobec czego negatywne skutki procesowe obciążają pozwanego.

W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu, okoliczności wskazane przez lidera konsorcjum – (...)z/s w C. w oświadczeniu z dnia 3 września 2020 r. (k.98-99v.) jako podstawa odstąpienia od umowy z powodem, nie znalazły potwierdzenia w materiale dowodowym sprawy. W szczególności, mając na względzie treść dowodów przeprowadzonych w sprawie oraz całokształt okoliczności sprawy, nie sposób przypisać powodowi opóźnienia, a tym bardziej zwłoki w wykonaniu przedmiotu umowy. Brak było także jakichkolwiek podstaw do przyjęcia, że powód realizował umowę w sposób nienależyty, stwarzający istotne zagrożenie terminowe w realizacji zobowiązań wykonawcy wynikających z kontraktu. Co istotne, nie umknął uwadze Sądu także fakt, iż przedmiotowe oświadczenie z dnia 3 września 2020 r. o odstąpieniu od umowy z powodem, wykonawcy złożyli już po odstąpieniu od kontraktu przez zamawiającego, co miało miejsce w dniu 27 sierpnia 2020 r. W tej sytuacji nie może być zatem mowy o jakimkolwiek zagrożeniu w terminowej realizacji zobowiązań wykonawcy wynikających z kontraktu, skoro zamawiający odstąpił od kontraktu w części niewykonanej. W tym względzie, Sąd w całości podzielił argumentację strony powodowej, zgodnie z którą rozwiązanie kontraktu przez zamawiającego skutkowało niemożliwością dalszej realizacji umowy stron i jednocześnie jej wygaśnięciem z mocy prawa z dniem 27 sierpnia 2020 r. (data złożenia przez zamawiającego oświadczenia o odstąpieniu od kontraktu z wykonawcami). W rezultacie, oświadczenie wykonawców z dnia 3 września 2020 r. o odstąpieniu od umowy z powodem należało uznać za bezpodstawne i bezskuteczne.

Wobec braku podstaw do przypisania powodowi odpowiedzialności za nienależyte, w tym nieterminowe wykonanie umowy, w sprawie niniejszej nie ziściły się także żadne przesłanki warunkujące nałożenie kary umownej na powoda, o których mowa w § 10 umowy stron. Strona pozwana bezpodstawnie więc obciążyła powoda karami umownymi w łącznej kwocie 240.666,38 zł.

W konsekwencji, także wszelkie oświadczenia wykonawców o potrąceniu przedmiotowych kar umownych okazały się bezskuteczne, albowiem wykonawcom nie przysługiwała w stosunku do powoda żadna wymagalna, wzajemna wierzytelność nadająca się do potrącenia (art. 498 § 1 k.c.).

Powód natomiast wykazał swoje roszczenie przedłożonymi do akt dowodami z dokumentów, w tym w szczególności w postaci umowy z dnia 21 stycznia 2020 r. wraz z aneksami, faktur VAT, protokołów odbioru i protokołów finansowych, pism zamawiającego, wezwania do zapłaty, jak również za pomocą dowodu z zeznań świadków oraz dowodu z przesłuchania prezesa zarządu powodowej spółki (...) w charakterze strony. Pozwany zaś nie zdołał w sposób skuteczny podważyć dowodów zaoferowanych przez powodową spółkę (art. 6 k.c. w zw. z art. 232 zd. 1 in fine k.p.c. a contrario). Zarazem, fakt braku zapłaty spornych faktur VAT nie był przez pozwanych kwestionowany. W świetle powołanego wyżej art. 627 k.c., przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Skoro zatem powód wykonał przedmiot umowy na rzecz pozwanych w sposób należyty, to tym samym z mocy ww. przepisu prawa powodowi należy się od strony pozwanej wynagrodzenie w kwocie dochodzonej pozwem.

Z przedstawionych względów, Sąd na podstawie art. 627 k.c. orzekł jak w pkt 1. formuły sentencji wyroku.

Na zasądzoną od pozwanego ad.1 na rzecz powoda kwotę należności głównej w wysokości 429.261,92 zł składała się suma należności za wykonane prace projektowe, wynikająca z faktur VAT nr (...) (wystawionej na kwotę 14.833,62 zł brutto) oraz nr (...) (wystawionej na kwotę 414.428,30 zł brutto).

O odsetkach ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych orzeczono na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (tj. Dz.U. z 2022 r., poz. 893), przyjmując iż kompleksowe wykonanie prac projektowych przez powoda stanowiło transakcję handlową (odpłatną dostawę towaru) w rozumieniu art. 4 pkt 1 tej ustawy. Za początek wymagalności roszczeń wynikających z poszczególnych faktur VAT przyjęto dzień następny przypadający po 30 – dniowych terminach płatności wskazanych na fakturach (tj. zgodnie z żądaniem pozwu). Pozwany nie kwestionował terminów wymagalności należności stwierdzonych ww. fakturami VAT, wskazanych przez powoda w piśmie procesowym z dnia 15 lutego 2021 r. (k.190).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., mając na względzie zasadę odpowiedzialności stron za wynik sprawy. Pozwany ad.1 przegrał sprawę w całości, wobec tego ciąży na nim obowiązek zwrotu powodowi wszystkich poniesionych przez powoda kosztów procesu. Na zasądzone od pozwanego ad.1 na rzecz powoda koszty procesu w łącznej kwocie 43.142,00 zł składały się: opłata sądowa od pozwu w kwocie 21.525,00 zł, wynagrodzenie pełnomocnika procesowego powoda w wysokości dwukrotności stawki minimalnej (tj. 2 x 10.800,00 zł, zgodnie z § 2 pkt 7 w zw. z § 15 ust. 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. o opłatach za czynności radców prawnych, tj. Dz.U. z 2018 r., poz. 265) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17,00 zł. O kosztach postepowania zabezpieczającego orzeczono na podstawie art. 745 § 1 k.p.c.

Sędzia SO Małgorzata Bartczak – Sobierajska

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Olimpia Hordyk
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Toruniu
Data wytworzenia informacji: