Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 marca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu - IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Małgorzata Maleszka

Protokolant st.sekr.sądowy Agnieszka Piórczyńska

po rozpoznaniu w dniu 19 marca 2013 r. w Toruniu

sprawy I. L.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o rentę socjalną

na skutek odwołania I. L.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 10 października 2012 r. nr (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i przyznaje I. L. prawo do renty socjalnej od dnia 22 sierpnia 2012r. na okres trzech lat i stwierdza odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

/-/SSO Małgorzata Maleszka

Sygn. akt IVU 1991/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 10 października 2012r., znak (...)/, Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. Inspektorat w G. na podstawie art. 4 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz. U. nr 135, poz. 1268 ze zm.) odmówił I. L. prawa do renty socjalnej.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

1) przed ukończeniem 18 roku życia,

2) w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej – przed ukończeniem 25 roku życia,

3) w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Komisja lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 4 października 2012r. nie uznała wnioskodawcy za całkowicie niezdolnego do pracy. W związku z powyższym organ rentowy nie znalazł podstaw do przyznania wnioskowanego świadczenia.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył I. L. podnosząc, że choruje od urodzenia, leczy się psychiatrycznie od 4 roku życia z uwagi na zaburzenia psychiczne z elementami autyzmu i wnosił o zmianę decyzji.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując dotychczasowe stanowisko. Organ rentowy przytoczył treść art. 4 ust. 1 ustawy z 27 czerwca 2003r. o rencie socjalnej (Dz. U. Nr 135, poz. 1268) i podkreślił, że Komisja Lekarska nie uznała wnioskodawcy za całkowicie niezdolnego do pracy.

Sąd ustalił co następuje:

I. L. urodził się (...)

/okoliczność bezsporna /

Wnioskodawca złożył wniosek o przyznanie prawa do renty socjalnej.

/dowód: wniosek k. 1- 4 akt rentowych

W orzeczeniu z dnia 7 września 2012r. lekarz orzecznik ZUS nie stwierdził całkowitej niezdolności badanego do pracy.

Komisja lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 4 października 2012r. potrzymała rozpoznanie dokonane przez lekarza orzecznika ZUS.

/dowód: orzeczenie lekarza orzecznika ZUS k. 8 akt rentowych,

orzeczenie komisji lekarskiej ZUS k. 12 akt rentowych.

W oparciu o powyższe orzeczenia lekarskie organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję.

/okoliczność bezsporna/

W toku postępowania Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych psychiatry i psychologa na okoliczność ustalenia czy I. L. jest całkowicie niezdolny do pracy, czy niezdolność spowodowana jest naruszeniem sprawności organizmu, które powstało przed 18 rokiem życia lub w trakcie nauki w szkole, czy niezdolność ma charakter okresowy czy stały.

Po przeprowadzeniu badań sądowo – lekarskich biegli wydali w dniu 30 stycznia 2013r. opinię, w której stwierdzili u I. L. lekkie upośledzenie umysłowe oraz organiczne zaburzenia osobowości z objawami anakastycznymi.

Mając na uwadze stwierdzony stan zdrowia psychicznego biegli uznali badanego za całkowicie niezdolnego do pracy na okres 3 lat, licząc od daty złożenia wniosku.

Wobec powyższego biegli nie zgodzili się z opiniami organów orzeczniczych ZUS.

/dowód: opinia – orzeczenie lekarskie k. 23

Organ rentowy nie złożył zastrzeżeń do opinii biegłych.

Sąd zważył co następuje:

Stan faktyczny w niniejszej sprawie ustalono na podstawie dokumentów, dokumentów zawartych w aktach rentowych oraz załączonej dokumentacji lekarskiej. Sąd dał wiarę dowodom z dokumentów, gdyż były jasne, pełne, a nadto żadna ze stron nie zakwestionowała ich autentyczności ani prawdziwości zawartych w nich informacji.

Sąd poczynił również ustalenia stanu faktycznego w oparciu o dowód z opinii biegłych sądowych: psychiatry i psychologa z dnia 30 stycznia 2013r. Sąd w pełni podzielił wnioski biegłych sądowych zeprezentowane w opinii. Powołani biegli są doświadczonymi specjalistami. Opinia została sporządzona w oparciu o przedłożoną dokumentację medyczną, informacje uzyskane w trakcie wywiadu oraz po przeprowadzeniu badań specjalistycznych. Wnioski opinii zostały przez biegłych fachowo, logicznie i wyczerpująco uzasadnione. Opinia w sposób pełny i wyczerpujący udzieliła odpowiedzi na pytania ujęte w tezie postanowienia dopuszczającego ten dowód. Biegli jednoznacznie wskazali, iż I. L. jest aktualnie całkowicie niezdolny do pracy z uwagi lekkie upośledzenie umysłowe oraz organiczne zaburzenia osobowości z objawami anakastycznymi.

Całkowicie trafnie podkreślił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 14 marca 2007 r. (III UK 130/06, OSNP 2008/7-8/113, LEX nr 368973), że opinia biegłych dostarcza sądowi wiedzy specjalistycznej koniecznej do dokonania oceny stanu zdrowia osoby ubiegającej się o świadczenie rentowe, w tym rodzaju występujących schorzeń, stopnia ich zaawansowania i nasilenia związanych z nimi dolegliwości, stanowiących łącznie o zdolności do wykonywania zatrudnienia lub jej braku. Sąd nie może - wbrew opinii biegłych - oprzeć ustaleń w tym zakresie na własnym przekonaniu. Dodać można, że Sąd nie posiada wiedzy specjalistycznej z zakresu odpowiednich dziedzin medycyny celem ustalenia stanu zdrowia ubezpieczonego. Opinię biegłych zaś ocenia zgodnie z zasadami logiki oraz doświadczenia życiowego oraz w oparciu o pozostałe dowody zgromadzone w aktach sprawy. Orzeczenia Lekarza Orzecznika ZUS i Komisji Lekarskiej ZUS nie są opiniami biegłych w rozumieniu art. 278 § 1 k.p.c. Stanowią jedynie stanowisko jednej ze stron procesu i nie mogą mieć waloru obiektywności. Sąd ocenia więc te dowody w oparciu o zasadę swobodnej oceny materiału dowodowego wyrażoną w art. 233 § 1 k.p.c. W tym kontekście nie można dać przymiotu wiarygodności opiniom prywatnym - orzeczeniu Lekarza Orzecznika ZUS z dnia 7 września 2012r. oraz orzeczeniu Komisji Lekarskiej ZUS z dnia 4 października 2012 r., że ubezpieczony nie jest całkowicie niezdolny do pracy.

W przedmiotowej sprawie sporne było ustalenie, czy I. L. jest całkowicie niezdolny do pracy na skutek schorzeń powstałych przed 18 rokiem życia co skutkowałoby przyznaniem jej prawa do renty socjalnej.

Przechodząc do omówienia podstawy prawnej w pierwszej kolejności należy powołać się na treść art. 4 ust. 1 ustawy z 27 czerwca 2003r. o rencie socjalnej (Dz. U. Nr 135, poz. 1268), zgodnie z którym renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

- przed ukończeniem 18 roku życia,

- w trakcie nauki w szkole lub szkole wyższej – przed ukończeniem 25 roku życia,

- w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

Przyznanie prawa do renty socjalnej wymaga przede wszystkim ustalenia całkowitej niezdolności do pracy. W myśl art. 5 ustawy z 27 czerwca 2003r. ustalenia tego dokonuje się na zasadach określonych w ustawie z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004r. Nr 35, poz. 353 ze zm.). Ustawa ta za całkowicie niezdolną do pracy uważa zaś osobę, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (art. 12 ust. 2). Zgodnie zaś z treścią art. 13 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszego postępowania wskazać należy, iż zgromadzony materiał dowodowy dał podstawy do ustalenia, iż po pierwsze wnioskodawca jest osobą całkowicie niezdolną do pracy. W sprawie spełniony został również drugi warunek, albowiem ustalony stopień niezdolności pozostaje w bezpośrednim związku z naruszeniem sprawności organizmu powstałym przez ukończeniem przez wnioskodawcę 18 roku życia.

Reasumując powyższe rozważania natury prawnej i faktycznej stwierdzić należy ponad wszelką wątpliwość, iż wnioskodawca z uwagi na stan zdrowia psychicznego nie jest zdolny do podjęcia jakiejkolwiek pracy, a zatem jest całkowicie niezdolny do pracy. Nadto niezdolność ta powstała przed 18 rokiem życia, a zatem wnioskodawca spełnił wszystkie przesłanki do skutecznego ubiegania się o przyznanie prawa do renty socjalnej.

Z uwagi na powyższe Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. i art. 4 ust. 1 ustawy z 27 czerwca 2003r. o rencie socjalnej zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał I. L. prawo do renty socjalnej poczynając od dnia 22 sierpnia 2012r., na okres 3 lat, jednocześnie stwierdzając odpowiedzialność organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji w związku z art. 118 ust. 1 a ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieprawidłowe orzeczenie w sprawie niezdolności do pracy do celów rentowych wydane przez lekarza orzecznika ZUS i komisję lekarską ZUS.

Przewodniczący

SSO Małgorzata Maleszka