Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 stycznia 2022 roku

Sąd Okręgowy w Toruniu - IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodnicząca: Sędzia Danuta Domańska

Protokolant: sekr. sąd. Emilia Witkowska - Marciniak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022 roku w Toruniu

sprawy A. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.

przy udziale (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T.

o ustalenie istnienia ubezpieczeń społecznych

na skutek odwołania A. C.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T.

z dnia 28 czerwca 2021 roku nr (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, iż A. C. jako pracownik u płatnika składek (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia 01 kwietnia 2021 roku;

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T. na rzecz ubezpieczonej A. C. kwotę 180,00 zł (sto osiemdziesiąt złotych, 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sędzia Danuta Domańska

IV U 889/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 czerwca 2021 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T., powołując się na przepisy art. 83 ust. 1 pkt. 1 i 3, art. 6 ust. 1 pkt. 1, art. 8 ust. 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt.1, art. 18 ust. 1, art. 20 ust.1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021r., poz. 423 z późn. zm.; dalej jako ustawa systemowa), – stwierdził, iż A. C. jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 01 kwietnia 2021r., a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe od 4/202 wynosi po 0,00 zł.

W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż płatnik składek (...) Sp. z o.o. zgłosiła do ubezpieczeń społecznych A. C. jako pracownika od 1.04.2021r., przekazując imienne dokumenty rozliczeniowe za A. C. z podstawami wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne w wysokości za (...) - 2166,61 zł., (...) - 4499,99 zł. Do Oddziału ZUS wpłynęły wnioski o wypłatę zasiłku opiekuńczego dla A. C. za okres od 2.04.2021r. do 18.04.2021r. oraz od 11.05.2021r. do 13.05.2021r.

ZUS wskazał, że kiedy pracownik w krótkim czasie od zgłoszenia do ubezpieczeń staje się niezdolny do pracy, organ rentowy jest zobowiązany ustalić, czy stosunek pracy faktycznie został nawiązany. W uzasadnieniu decyzji ZUS przedstawił przebieg dokonanych przez siebie ustaleń i stwierdził, iż całokształt zebranego materiału daje podstawy do stwierdzenia, że zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych A. C. jako pracownika od 01.04.2021r. , w sytuacji, gdy już od 2.04.2021r. do 18.04.2021r. i od 11.05.2021r. do 13.05.2021r. wystąpiono z wnioskiem o wypłatę zasiłku opiekuńczego, dokonano w celu uzyskania przez A. C. tytułu do ubezpieczeń umożliwiającego korzystanie z prawa do świadczeń.

Organ rentowy podkreślił, iż w kwietniu 2021r. trzech pracowników płatnika składek przebywało na urlopach bezpłatnych, ponadto płatnik składek w ramach wprowadzanych Tarcz Antykryzysowych złożył wnioski o zwolnienie z obowiązku opłacania należności z tytułu składek za okres od 12/2020r. do 4/2021r. Tym samym nie została wykazana potrzeba zatrudnienia A. C.. Z umowy o pracę wynika, że A. C. została zatrudniona na czas nieokreślony z wynagrodzeniem 5000,00 zł. brutto miesięcznie, podczas gdy pracodawcy zazwyczaj zawierają z nowo zatrudnionym pracownikiem umowę o pracę na okres próbny czy na czas określony. Z analizy konta płatnika składek wynika, że spośród wszystkich osób zgłoszonych do ubezpieczeń, za A. C. wykazano najwyższą podstawę wymiaru składek. Ponadto wcześniej na stanowisku kelner - menager była zatrudniona O. K. z niższą podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne niż za A. C.. Strony wskazały też, że Prezes Zarządu Spółki R. S. jest w związku z A. C.. Zdaniem organu rentowego bliska relacja stron mogła mieć wpływ na zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych oraz ustalenie podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne dla A. C. jako pracownika u płatnika składek. Z przekazanych wyjaśnień wynika, iż ubezpieczona od początku prowadzenia restauracji pomagała Prezesowi Spółki, tym samym trudno dać wiarę, że potrzeba zatrudnienia nastąpiła dopiero od 4/2021r., gdzie spółka od 7/2018r. zatrudnia pierwsze osoby.

Zdaniem ZUS strony postępowania nie przekazały żadnych dokumentów, które potwierdzałyby wykonywanie obowiązków w ramach umowy o pracę przez A. C. od 1.04.2021r. Przedłożone dowody świadczenia pracy w postaci dokumentacji kadrowej oraz wiadomość mail wysłana z telefonu komórkowego, skierowana do biura rachunkowego nie są - zdaniem Oddziału - wiarygodnym dowodem potwierdzającym istnienie stosunku pracy. Zdaniem Oddziału miały one uwiarygodnić istnienie stosunku pracy, podczas gdy rzeczywistym celem zawarcia umowy o pracę było umożliwienie korzystania ze świadczeń z ubezpieczeń społecznych. Ponadto organ rentowy poddał w wątpliwość przekazaną miesięczną ewidencję czasu pracy za 4/2021r. Z jednej wynika, że A. C. pracowała w godzinach od 8:00 do 16:00, natomiast z drugiej od 10:00 do16:00, a lista obecności wskazuje, że pracowała od 10:00 do 16:00.

Reasumując ZUS uznał, że umowa o pracę została zawarta w celu uzyskania przez ubezpieczoną prawa do świadczeń, a nie w celu świadczenia pracy w ramach stosunku pracy. Rzeczywistym celem zawarcia tej umowy nie była wola realizowania przez A. C. obowiązków pracowniczych, ale skonstruowanie okoliczności faktycznych świadczących o pozorowaniu stosunku pracy. Umowę taką uważa się za zawartą dla pozoru, a zgodnie z art. 83 § 1 kodeksu cywilnego w zw. z art. 300 kodeksu pracy, za nieważną. Wobec ubezpieczonej nie ma zastosowania art. 6 ust. 1 pkt. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

Odwołanie od powyższej decyzji ZUS wniosła ubezpieczona A. C., działając przez profesjonalnego pełnomocnika, będącego adwokatem i wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji w całości poprzez uznanie, iż A. C. jako pracownik (...) Spółki z o.o. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym oraz o zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu odwołania podniesiono, że organ rentowy oparł swoje rozważania wyłącznie na swobodnym domniemaniu i przypuszczeniu o charakterze ogólnym, nie opartym na żadnym dowodzie. Ubezpieczona posiadała wymagane doświadczenie oraz wiedzę umożliwiającą podjęcie pracy na stanowisku menagera, tym bardziej, że z uwagi na prowadzenie z Prezesem Zarządu wspólnego gospodarstwa domowego miała okazję zapoznać się szczegółowo z zasadami funkcjonowania spółki i prowadzenia przez spółkę działalności. Ubezpieczona podjęła pracę i wykonywała ją, a pracodawcą tę pracę przyjmował. Organ rentowy błędnie ustalił stan faktyczny sprawy, co uzasadniało wniesienie odwołania.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko w sprawie. Dodatkowo wskazał, iż strony w toku postępowania administracyjnego, oprócz dokumentacji kadrowej, nie przekazały dokumentów świadczących o faktycznym wykonywaniu czynności pracowniczych przez ubezpieczoną. Wyjaśnienia ubezpieczonej również nie zostały poparte żadnymi dowodami. Z analizy konta ubezpieczonej wynika, że do 23.03.2021r. A. C. była zgłoszona do ubezpieczeń u innego płatnika składek, przy czym do 23.03.2021r. wykazywano urlop wychowawczy. W ocenie organu rentowego, w związku z brakiem tytułu do ubezpieczeń uprawniającym do korzystania z prawa do świadczeń, płatnik składek postanowił zgłosić do ubezpieczeń A. C. jako pracownika.

(...) Spółka z o.o. w T. w piśmie procesowym z dnia 28.09.2021r. poparła stanowisko ubezpieczonej A. C. i wniosła o uwzględnienie odwołania w całości. Płatnik składek - Spółka wskazała, że A. C. skutecznie nawiązała stosunek pracy i wykonywała pracę na rzecz Spółki osobiście w siedzibie Spółki. Przedmiotowa umowa nie była pozorna, co potwierdza przedłożona dokumentacja oraz oczekiwana relacja świadków zgłoszonych przez A. C..

/ vide: - pismo - k. 50, 51 akt/.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

A. C. urodziła się (...), z wykształcenia jest technikiem prac biurowych. Była zatrudniona w (...) Spółce z o.o. w G. na podstawie umowy o pracę na stanowisku operatora poprawy i kontroli: w okresie od 06.10.2015r. do 16.04.2020r. w wymiarze 1 etatu, w okresie od 17.04.2020r. do 31.07.2020r. w wymiarze 4/5 etatu, w okresie od 01.08.2020r. do 24.03.2021r. w wymiarze 1 etatu. Umowa o pracę uległa rozwiązaniu na mocy porozumienia stron. W okresie od 01.06.2016r. do 30.11.2016r. i od 25.03.2019r. do 23.03.2021r. ubezpieczona korzystała z urlopu wychowawczego.

Dowód: - świadectwo pracy z dnia 24.03.2021r. - k 4 akt osobowych A. C. - k. 66 akt - w kopercie;

- przesłuchanie A. C. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:06:22 do 00:54:48,

- okoliczności bezsporne.

A. C. ma dwoje dzieci: M. C. ur. (...) i G. S. ur. (...) A. C. jest partnerką R. S. - Prezesa Zarządu (...) Spółki z o.o. w T., mieszka razem z nim, mają razem jedno dziecko G. S..

Dowód: - oświadczenie z 1.04.2021r. - k. 8 akt osobowych ubezpieczonej - k. 66 akt - w kopercie,

- przesłuchanie R. S. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:54:48 do 01:22:56,

-przesłuchanie A. C. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:06:22 do 00:30:20,

- okoliczności bezsporne.

(...) Spółka z o.o. w T. została zarejestrowana w KRS w dniu 11.01.2018r. Prezesem Zarządu od początku był R. S.. Przeważającym przedmiotem działalności spółki jest prowadzenie restauracji i innych stałych placówek gastronomicznych. Spółka prowadzi restaurację (...) Indii” w T. przy ul. (...). R. S. jest udziałowcem ogólnie w trzech spółkach i prowadzi łącznie trzy restauracje.

Dowód: - informacja z KRS z 27.09.2021r. - k. 51- 55 akt,

przesłuchanie R. S. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:54:48 do 01:22:56.

W restauracji przy ul. (...) w T. zatrudnieni są kucharze i pomocnicy kucharza z Indii oraz inni pracownicy z Polski. W dni powszednie w kuchni pracuje 2- 3 kucharzy, w weekendy potrzeba jest więcej osób. Pracownicy z Indii zgłaszają Prezesowi Spółki potrzebę wyjazdu do swojego kraju lub do innego miasta w Polsce, wnioskują o urlop bezpłatny, który jest im udzielany po wspólnym uzgodnieniu terminu urlopu z Prezesem Spółki. Potrzeby pracowników decydują o udzieleniu im urlopów bezpłatnych. Pracownicy są zatrudnieni na czas określony lub od razu na czas nieokreślony.

W 2021r. na urlopach bezpłatnych przebywało 9 pracowników w liczbie dni: 15, 28, 30, 131, 62, 31, 15, 61, 46.

Dowód: - zestawienie osób przebywających na urlopach bezpłatnych - k. 57- 65 akt,

-przesłuchanie R. S. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:54:48 do 01: 53:33.

Restauracja przez cały okres pandemii była otwarta: dla klientów w dni powszednie od godz. 11:00 do godz. 22:00, w soboty i niedziele do godz. 23:00, wcześniej była czynna dla kucharzy i dostawców. W okresie od dnia 08.06.2020r. do dnia 15.03.2021r. w restauracji na ul. (...) była zatrudniona O. K. na stanowisku kelnera - menagera z wynagrodzeniem miesięcznym brutto 2.600,00 zł. Instruktaż ogólny z zakresu BHP przeprowadził z nią główny specjalista ds. bhp i ppoż M. B.. O. K. mieszkała poza T. około 50 km. i uprzedzała Prezesa Spółki, że gdy tylko znajdzie pracę w swojej miejscowości, będzie chciała rozwiązać umowę ze spółką. Bywały sytuacje, że O. K. nie mogła stawić się w nagłych potrzebach pracodawcy związanych z dużym ruchem w restauracji. W styczniu 2021r. restauracja została oficjalnie otwarta, mimo lock downu, w restauracji było dużo klientów, stąd O. K. trudno było łączyć pracę kelnerki z pracą menagera. Zasadniczą pracą dla O. K. była praca kelnerki, a jako menager robiła przede wszystkim zakupy produktów do restauracji i kontaktowała się z dostawcami, czasami pomagała w prowadzeniu dokumentów.

Umowa z nią uległa rozwiązaniu na mocy porozumienia stron w dniu 15 marca 2021r., z inicjatywy O. K..

Dowód: - umowa o pracę z O. K. z dnia 08.06.2020r., rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron, świadectwo pracy z dnia 15.03.2021r.- w aktach osobowych O. K. - k. 96 akt ( w kopercie),

-przesłuchanie R. S. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:54:48 do 01:22:56 i od 01:53:33 do 02:09:03,

-przesłuchanie A. C. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:06:22 do 00:30:20,

-zeznania świadka A. D. na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:07:14 do 00:32:44.

W czasie, gdy była zatrudniona O. K., w prowadzeniu restauracji pomagała Prezesowi Spółki A. C.. Była to pomoc doraźna i polegała na tłumaczeniu pism i pozwoleń i wspólnych wyjazdach do Makro po zakupy, do ZUS - u i do Urzędu Skarbowego. Pomoc ta była konieczna, bowiem R. S. słabo zna język polski.

Dowód: przesłuchanie R. S. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:54:48 do 01: 22:56,

-przesłuchanie A. C. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:06:22 do 00:30:20.

-zeznania świadka A. D. na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:07:14 do 00:26:11.

Po rozwiązaniu umowy o pracę z O. K. oraz w związku z zakończeniem poprzedniego stosunku pracy A. C. w dniu 24.03.2021r. R. S. postanowił zatrudnić w spółce A. C. od 1 kwietnia 2021r. na podstawie umowy o pracę. Wybór osoby do zatrudnienia był podyktowany tym, że A. C. znała specyfikę pracy w restauracji oraz dokumentację związaną z prowadzeniem Spółki. Na decyzję o zatrudnieniu wpłynął też duży ruch i duża ilość klientów w restauracji oraz to, że w związku z otwarciem restauracji w styczniu 2021r. były wzmożone kontrole z Sanepidu, Policji, Straży granicznej i innych podmiotów i R. S. nie był w stanie porozumieć się w języku polskim z osobami kontrolującymi. Zwiększyły się obroty w restauracji, liczba pracowników oraz liczba dostaw towaru z Makro. Po rozeznaniu rynku wynagrodzeń, który kształtował się na poziomie od 6.000 zł. do 8.000 zł., Prezes Spółki zaproponował A. C. wynagrodzenie w kwocie 5.000 zł. brutto miesięcznie oraz pozostałe warunki umowy o pracę. Ubezpieczona przyjęła warunki. Wysokość wynagrodzeń pracowników Spółki kształtuje się na niższym poziomie.

Dowód: przesłuchanie R. S. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:54:48 do 00: 22:56 i od 01:53:33 do 02:09:03,

-przesłuchanie A. C. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:06:22 do 00:30:20,

- zestawienie pracowników i wynagrodzeń – k. 56 akt.

W dniu 1 kwietnia 2021r. A. C. zawarła z (...) Spółką z o.o. w T. umowę o pracę na czas nieokreślony od 1 kwietnia 2021r. na stanowisku menagera w pełnym wymiarze czasu pracy, z wynagrodzeniem miesięcznym 5.000 zł. brutto. Jako miejsce pracy strony umowy wskazały: T., ul. (...). A. C. podpisała niezbędne dokumenty związane z rozpoczęciem zatrudnienia, jak: kwestionariusz osobowy, oświadczenie pracownika dla celów obliczania miesięcznych zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych, oświadczenie, że jest rodzicem dzieci, oświadczenie o zapoznaniu się z zakresem swoich obowiązków, sposobem wykonywania pracy, podstawowymi uprawnieniami, zakresem informacji objętych tajemnicą służbową i gospodarczą, ryzykiem zawodowym. Ubezpieczona przedłożyła orzeczenie lekarskie do celów sanitarno – epidemiologicznych z dnia 31.03.2021r., orzeczenie lekarskie o zdolności do pracy na stanowisku menagera z 01.04.2021r., otrzymała informację o podstawowych warunkach pracy w Spółce, informację o zapoznaniu jej z ryzykiem zawodowym, informację o warunkach pracy obowiązujących w firmie, wyraziła zgodę na wypłatę wynagrodzenia gotówką. Instruktaż stanowiskowy przeprowadził z ubezpieczoną prezes Spółki.

Dowód: - dokumenty w aktach osobowych A. C. – k. 66 akt ( w kopercie).

Instruktaż ogólny z zakresu bhp przeprowadził z A. C. w dniu 1 kwietnia 2021r. główny specjalista ds. BHP i PPOŻ M. B..

Dowód: - karta szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy – k.10 akt osobowych ubezpieczonej – k. 66 akt ( w kopercie).

-przesłuchanie A. C. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:30:20 do 00:41:36,

-zeznania świadka M. B. na rozprawie w dniu12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:58:48 do 01:10:11.

A. C. rozpoczęła pracę w dniu 1 kwietnia 2021r. W tym dniu Prezes Spółki przedstawił ją kelnerce A. D., że będzie pracowała w charakterze menagera w restauracji, zapoznał A. C. z obowiązkami, w tym obowiązkami związanymi z kontaktami z dostawcami, czym zajmowała się O. K..

Dowód: przesłuchanie R. S. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:54:48 do 01:22:56,

-przesłuchanie A. C. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:06:22 do 00:30:20.

-zeznania świadka A. D. na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:07:14 do 00:26:11.

W dniu 2 kwietnia 2021r. zostały zamknięte przedszkola w związku z pandemią COVID -19 i A. C. złożyła wniosek o zasiłek opiekuńczy w okresie od 2.04.2021r. do 18.04.2021r. na młodsze dziecko, które chodziło do przedszkola. Nie miała opiekunki. Po 18.04.2021r. ubezpieczona stawiła się do pracy i świadczy ją do dnia dzisiejszego na ustalonych w umowie o pracę warunkach. W maju 2021r. dziecko ubezpieczonej przebywało w szpitalu i ubezpieczona złożyła wniosek o zasiłek opiekuńczy od dnia 11.05.2021r. do 13.05.2021r. Nie otrzymała zasiłku opiekuńczego do dnia zamknięcia rozprawy.

Dowód: -przesłuchanie A. C. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:06:22 do 00:41:36.

- przesłuchanie R. S. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 01:22:56 do 01:53:33.

Prezes Spółki nadzoruje pracę ubezpieczonej, jest jej przełożonym. A. C. pracuje w restauracji od poniedziałku do piątku w godzinach od 8:00 do 16:00, podpisywała i podpisuje codziennie listy obecności, które znajdują się w restauracji. Na liście obecności za kwiecień 2021r. złożonych do ZUS znalazła się pomyłka w postaci wskazania, że A. C. pracuje od godz. 10:00 do 16:00. Młodsze dziecko w wieku 4 lat chodzi do przedszkola, które jest czynne od 6:30 do 16:30. Starszy syn w wieku 8 lat w kwietniu 2021r. był na nauce zdalnej u swojego ojca, lecz mieszkał z ubezpieczoną i z R. S., w weekendy również przebywa u ojca.

Ubezpieczona otrzymuje wynagrodzenie za świadczoną pracę w gotówce w kwocie 3.613,00 zł. netto.

Dowód: przesłuchanie A. C. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:30:20 do 00:54:38,

- listy obecności w aktach osobowych – k. 66 akt ( w kopercie),

- lista płac za kwiecień 2021r. – k. 9 akt ZUS,

-zeznania świadka A. D. na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:07:14 do 00:26:11,

-zeznania świadka E. W. na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:40:34 do 00:53:06.

- przesłuchanie R. S. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:54:48 do 01:53:33.

A. C. przejęła wszystkie obowiązki O. K. jako menagera oraz wykonuje dodatkowe obowiązki. R. S. może zająć się innymi restauracjami. Ubezpieczona zarządza całym zespołem pracowników w restauracji na ul. (...), nadzoruje pracowników, rozwiązuje ich problemy, prowadzi listy obecności w restauracji, zbiera podpisy na listach płac, ustala grafik pracy i dba o jego ciągłość, wystawia faktury, przygotowuje dla księgowej faktury, raporty kasowe, wszystkie dokumenty osobowe pracowników, zajmuje się dokumentacją pracowników z zagranicy. Zamawia też większość produktów, naczynia i zastawę, koszule z logo Spółki, jeździ po nie do (...) do firmy (...), kontaktuje się z dostawcami, odbiera towar z (...) i (...), podpisując odbiór na fakturach, robi też zakupy w sklepach. Ubezpieczona prowadzi również w kalendarzu grafik rezerwacji stolików dla klientów, zajmuje się wszystkimi sprawami organizacyjnymi. Swoje obowiązki ubezpieczona wykonuje w restauracji, w wydzielonym miejscu posiada stolik, posługuje się laptopem, jeździ też poza restaurację swoim samochodem – do urzędów (Urzędu Skarbowego, Urzędu Pracy, ZUS) i dostawców, np. Makro. Restauracja przygotowuje również jedzenie na wynos. Kucharze w restauracji nie posługują się językiem polskim. A. C. zajmuje się promowaniem restauracji na Facebooku, co wcześniej robiła O. K., jest administratorem strony, zleca drukowanie ulotek. O. K. nie jeździła poza restaurację, nie zarządzała zespołem nie sporządzała grafików pracy, nie odpisywała na pisma urzędowe. Czynności te wykonywał Prezes Spółki, a ubezpieczona mu doraźnie pomagała. Wynagrodzenie O. K. było niższe, gdyż wykonywała głównie pracę kelnerki, było mniej pracy i miała mniejszy zakres obowiązków niż ubezpieczona.

Dowód: -zeznania świadka A. D. na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:07:14 do 00:37:42,

-zeznania świadka E. W. na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:40:34 do 00:53:06,

-przesłuchanie A. C. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:06:22 do 00:54:38.

- przesłuchanie R. S. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:54:48 do 02:21:30.

Ubezpieczona opanowała wszystkie procedury związane z zatrudnieniem pracowników z Indii, załatwia sprawy w B. w Biurze ds. cudzoziemców.

Dowód: - przesłuchanie R. S. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 01:22:56 do 01:53:33.

Do obowiązków ubezpieczonej należy dbanie o warunki sanitarne w restauracji w związku z epidemią, zamawia maseczki, rękawiczki i środki czystości, dba o przestrzeganie reżimu sanitarnego.

Dowód: - zeznania świadka A. D. na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:28:37 do 00:32:44,

-zeznania świadka E. W. na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:40:34 do 00:53:06,

- przesłuchanie R. S. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 02:12:45 do 02:20:11.

A. C. kontaktuje się również z M. B., który przyjeżdża do restauracji, jeśli jest potrzeba przeszkolenia nowych pracowników z zakresu BHP. A. D. również była przeszkolona z zakresu BHP przez M. B.. M. B. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie działalności szkoleniowej BHP, obsługuje R. R. and (...) od lutego 2021r., wystawia faktury co miesiąc, szkoli nowe osoby zatrudnione w Spółce na umowę o pracę i umowę zlecenie, przeszkolił również A. C.. Jest duża rotacja pracowników w Spółce. Od kwietnia 2021r. M. B. był sześć razy w Spółce, ostatni raz dwa miesiące temu, widział A. C. w pracy, przed przyjazdem załatwiał z nią sprawy organizacyjne. A. C. kontaktuje się z jego firmą i jest najbardziej zorientowana w sprawach Spółki. Prezes Spółki przedstawił mu A. C. jako menagera Spółki. W lutym 2021r. M. B. szkolił jedną osobę, wówczas kontaktował się z nim Prezes Spółki.

Dowód: zeznania świadka M. B. na rozprawie w dniu12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:58:48 do 01:10:11,

przesłuchanie A. C. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 00:30:20 do 00:41:36,

-przesłuchanie R. S. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 01:22:56 do 01:53:33.

-zeznania świadka A. D. na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:26:11 do 00:28:37.

W ocenie R. S. Spółkę było stać na zatrudnienie A. C.. W miesiącach styczeń i luty 2021r. w spółce odnotowano zysk. W miesiącu marcu 2021r. stratę. Spółka uzyskała zwolnienie z obowiązku opłacania składek od grudnia 2020r. do kwietnia 2021r.

Dowód: - przesłuchanie R. S. w charakterze strony na rozprawie w dniu 08 grudnia 2021r. - protokół elektroniczny rozprawy - od 01:22:56 do 01:53:33,

-zaświadczenie z 10.12.2021r. – k. 141 akt.

W czasie urlopu A. C. zastępuje ją częściowo Prezes Spółki, część obowiązków spada na pracowników, a po powrocie do pracy ubezpieczona nadrabia zaległości.

Dowód: - zeznania świadka A. D. na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:26:11 do 00: 28:37.

A. D. jest zatrudniona w R. R. and (...) od dnia 19.10.2020r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na pełen etat na stanowisku kelnerki. Pracuje w Restauracji (...) Indii” przy ul. (...) w T..

Dowód: zeznania świadka A. D. na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:07:14 do 00:26:11.

E. W. jest zatrudniona w R. R. and (...) od 25.08.2021r. na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony na ½ etatu na stanowisku kelnerki. Pracuje w restauracji (...) przy ul. (...) w T.. Gdy została zatrudniona, A. C. pracowała już jako menager.

Dowód: - zeznania świadka E. W. na rozprawie w dniu 12 stycznia 2022r. – protokół elektroniczny rozprawy – od 00:40:34 do 00:53:06.

Zaskarżoną decyzją z dnia 28 czerwca 2021 roku nr (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. stwierdził, iż A. C. jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od 01 kwietnia 2021r., a podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe od 4/202 wynosi po 0,00 zł.

Dowód: - decyzja ZUS – k. 59 – 62 akt ZUS.

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawione ustalenia faktyczne Sąd poczynił w oparciu o okoliczności bezsporne, dokumenty pozyskane w toku postępowania, znajdujące się w aktach osobowych A. C., O. K., w aktach sprawy oraz zawarte w załączonych aktach organu rentowego, a także w oparciu o zeznania świadków: A. D., E. W. i M. B. oraz przesłuchanie A. C. i Prezesa Spółki R. S. w charakterze strony.

Sąd dał wiarę dokumentom zgromadzonym w aktach sprawy, z wyjątkiem listy obecności za kwiecień 2021r. i ewidencji pracy za ten miesiąc, złożonych w organie rentowym, w których wskazano czas pracy A. C. od godz. 10:00 do godz. 16:00. Sąd dał wiarę ubezpieczonej, że na tej liście pomyłkowo ujęto czas pracy od godz. 10:00, zamiast od godz. 8:00, bowiem godzina 8:00 jako początek pracy ubezpieczonej została wskazana przez A. D., E. W. i prezesa Spółki. Godzina 8:00 została wykazana i logicznie uzasadniona. Skoro do obowiązków ubezpieczonej należało między innymi zaopatrzenie w produkty potrzebne do gotowania dla kucharzy i kontakt z dostawcami, a restauracja była czynna dla klientów od godz. 11:00, to logiczne jest, że A. C. musiała rozpoczynać pracę wcześniej, aniżeli o godz. 10:00, gdyż musiała wykonać zaopatrzenie restauracji, a od godz. 10:00 nie byłoby to możliwe.

Treść pozostałych dokumentów nie budziła wątpliwości Sądu, jak również żadna ze stron nie kwestionowała autentyczności zawartych w nich informacji.

Za wiarygodne Sąd uznał również wszystkie dokumenty związane
z zawieraną między Spółką a ubezpieczoną umową o pracę. Fakt przeszkolenia z zakresu BHP potwierdził świadek M. B., potwierdzając jednocześnie faktyczne wykonywanie pracy przez A. C. w spółce. Dla niego nie było wątpliwości, że A. C. jest zatrudniona w Spółce, gdyż to ona była najbardziej zorientowana w sprawach spółki, ona zgłaszała potrzebę przeszkolenia nowych pracowników i uzgadniała z firmą M. B. terminy szkoleń, ona była w restauracji, gdy przyjeżdżał szkolić pracowników, została mu przedstawiona jako menager Spółki. Sąd dał wiarę zeznaniom świadka M. B. w całości. Były szczere, logiczne i zgodne z zeznaniami pozostałych świadków i ubezpieczonej. Świadkowie potwierdzili, iż byli przeszkoleni przez M. B..

Sąd dał również wiarę zeznaniom A. D. i E. W., które pracują w restauracji (...) Indii” razem z A. C.. Zeznania te są bardzo szczegółowe, dokładne, spójne wewnętrznie, wzajemnie się pokrywają. Należy podkreślić, że zeznania powyższych świadków cechuje szczerość, dokładność i wzajemna spójność, nawet co do szczegółów ustalanego stanu faktycznego. Świadkowie są zatrudnione jako kelnerki, a więc na bieżąco mają kontakt z ubezpieczoną, zgłaszają jej wszystkie problemy związane z funkcjonowaniem restauracji oraz sprawy pracownicze. Świadkowie zgodnie wskazali, iż A. C. pracuje od godz. 8:00 do godz. 16:00 oraz przedstawili szczegółowy zakres jej obowiązków i czynności jako menagera Spółki. Sąd nie znalazł podstaw, aby zeznaniom tych świadków odmówić waloru wiarygodności. Z ich zeznań wyłania się wniosek, że A. C., mimo że na początku swojego zatrudnienia nie świadczyła pracy w związku z zamknięciem przedszkola i złożeniem wniosku o zasiłek opiekuńczy, to została zatrudniona z zamiarem świadczenia pracy i pracę te świadczyła osobiście, za co otrzymywała wynagrodzenie. Była to praca podporządkowana, bowiem Prezes Spółki był jej przełożonym nadzorował i kontrolował jej pracę. Świadkowie – kelnerki na bieżąco współpracowały i nadal współpracują z ubezpieczoną, a więc mają najlepszą wiedzę co do okresu zatrudnienia ubezpieczonej, czasu pracy, obowiązków ubezpieczonej, wykonywanych czynności oraz warunków zatrudnienia.

Świadkowie potwierdzili okoliczność wynikającą z dokumentów pracowniczych, oraz list obecności, że A. C. faktycznie wykonywała pracę od dnia 1 kwietnia 2021r, po czym nie było jej w pracy od dnia 2 kwietnia 2021r. do dnia 18 kwietnia 2021r. w związku ze złożeniem wniosku o zasiłek opiekuńczy związany z stanem epidemii i zamknięciem przedszkola, do którego uczęszczało jej młodsze dziecko. Po dniu 18 kwietnia 2021r. ubezpieczona wróciła do pracy i świadczy ją do dnia dzisiejszego na tych samych warunkach, z krótką przerwą w maju spowodowaną chorobą dziecka i jego pobytem w szpitalu.

Sąd dał również wiarę A. C. i Prezesowi Spółki, gdyż ich zeznania były zgodne z pozostałym materiałem dowodowym zebranym w sprawie. Sąd nie znalazł podstaw, aby tym zeznaniom odmówić waloru wiarygodności. Zeznania stron znalazły potwierdzenie w zeznaniach świadków i w przedłożonej dokumentacji.

Ubezpieczona szczerze przedstawiła okoliczności związane z zawarciem umowy o pracę oraz z jej wykonywaniem, jak też szeroki zakres obowiązków. Prezes Spółki potwierdził wykonywanie tych czynności ( jak też i świadkowie), wykazując potrzebę zatrudnienia A. C. na stanowisku menagera w restauracji oraz faktyczne wykonywanie przez nią pracy za wynagrodzeniem. Do dnia 15 marca 2021r. okrojone obowiązki menagera wykonywała O. K., która nie była w stanie ich łączyć z obowiązkami kelnerki. Niemożność wykonywania pracy na tych dwóch stanowiskach potwierdziły osoby jak najbardziej kompetentne do tego – kelnerki A. D. i E. W.. Zdaniem Sądu – stanowisko menagera w restauracji, szczególnie w okresie epidemii, jest jak najbardziej konieczne, zwłaszcza wobec faktu, że Prezes Spółki nie włada językiem polskim, a zatrudnia obcokrajowców i pracowników polskich. Jest rzeczą oczywistą, że przy prowadzeniu restauracji jest wiele spraw, nie tylko związanych z zaopatrzeniem kuchni, lecz również spraw organizacyjnych, formalnych do załatwienia, a szczególnie spraw pracowniczych, związanych z grafikiem pracy, urlopami, spraw w różnego rodzaju urzędach, związanych z kontrolami, pozwoleniami, podatkami i ubezpieczeniem. Tymi sprawami zajmowała się ubezpieczona na powierzonym stanowisku i w ten sposób odciążyła Prezesa Spółki, który mógł zająć się pozostałymi dwoma restauracjami. Potrzeba zatrudnienia ubezpieczonej na stanowisku menagera została zatem wykazana przez ubezpieczoną i Prezesa Spółki.

Odwołanie A. C. okazało się uzasadnione, skutkujące zmianą zaskarżonej decyzji.

Istotą niniejszego postępowania było ustalenie, czy umowa o pracę zawarta przez A. C. z (...) Spółką z o.o. miała rzeczywisty wymiar, tj. czy powyższe podmioty faktycznie łączył stosunek pracy, czy praca była faktycznie wykonywana, a co za tym idzie, czy ubezpieczona posiadała status pracownika oraz podlegała obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym w okresie od 1 kwietnia 2021r., czy też zawarcie przedmiotowej umowy o pracę miało jedynie na celu umożliwienie jej nabycia uprawnień do uzyskania prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego w postaci prawa do zasiłku opiekuńczego.

Przechodząc do omówienia podstawy prawnej należy wskazać na treść art. 6 ust. 1 pkt. 1 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2021 r., poz. 423 ze zm.), zgodnie z którym obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami. W myśl art. 11 ust. 1 i 12 ust. 1 tej ustawy osoby te podlegają również obowiązkowym ubezpieczeniom chorobowemu i wypadkowemu.

W tym miejscu należy wskazać, że legalna (ustawowa) definicja stosunku pracy znajduje się w przepisie art. 22 § 1 k. p. Zgodnie z przepisem powołanym w zdaniu poprzedzającym – przez nawiązanie stosunku pracy pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca – do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Jak więc wynika z analizy cytowanego wyżej przepisu, stosunek pracy jest dwustronnie zobowiązującym stosunkiem zobowiązaniowym (obligacyjnym) zachodzącym między jego stronami, tj. pracodawcą a pracownikiem. Każda ze stron tego stosunku jest względem drugiej jednocześnie – i uprawniona, i zobowiązana, przy czym obowiązki jednej strony stosunku odpowiadają uprawnieniom drugiej strony. I tak pracodawca jest zobowiązany do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem, natomiast pracownik jest zobligowany do wykonywania w sposób podporządkowany (tj. pod kierownictwem pracodawcy oraz we wskazanym przez niego miejscu i czasie) określonej pracy na rzecz pracodawcy. Stosunek pracy jest zatem więzią o charakterze dobrowolnym i trwałym, łączącą pracownika i pracodawcę, której treścią jest obowiązek osobistego wykonywania pracy określonego rodzaju przez pracownika pod kierownictwem, na rzecz i ryzyko pracodawcy oraz obowiązek pracodawcy zatrudniania pracownika przy umówionej pracy i wypłacania mu wynagrodzenia za pracę (wyrok SA w Lublinie w wyroku z dnia 26 czerwca 1996 r., III APr 10/96, LEX nr 29672). W nawiązaniu do przepisu kodeksu pracy w literaturze i judykaturze z zakresu prawa pracy przyjęto wykładnię pojęcia „praca” z art. 22 § 1 k.p. rozumianego jako działalność:

1) zarobkową (tj. wykonywana za wynagrodzeniem);

2) wykonywaną przez pracownika osobiście (z możliwością wyręczenia się, za zgodą pracodawcy, inną osobą – w zakresie niektórych czynności);

3) mającą charakter powtarzalny, wykonywaną na ogół codziennie, ewentualnie – w dłuższych odstępach czasu, nie będącą więc jednorazowym wytworem (w przeciwieństwie do dzieła występującego w ramach umowy o dzieło) lub też jednorazową czynnością (wyjątek stanowi umowa na czas wykonania określonej pracy, przypominająca umowę o dzieło);

4) wykonywaną na ryzyko pracodawcy, który na ogół dostarcza pracownikowi narzędzi do wykonywania pracy, ale też ponosi ujemne konsekwencje niezawinionych błędów popełnianych przez pracownika (tzw. ryzyko osobowe), jak również ponosi ryzyko gospodarcze i ekonomiczne związane z prowadzoną działalnością (na ogół jest to działalność gospodarcza) – musi więc np. płacić pracownikom za niezawinione przez nich przestoje, wypłacać odprawy w przypadku likwidacji stanowisk pracy z przyczyn nie dotyczących pracowników itp.;

5) wykonywaną pod kierownictwem pracodawcy; w praktyce oznacza to, że pracownik jest zobowiązany do stosowania się do poleceń pracodawcy – o ile są one zgodne z prawem i dotyczą pracy świadczonej przez danego pracownika (przepis art. 100 § 1 k.p.); pracownik zobowiązany jest w czasie pracy pozostawać do dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę (przepis art. 128 k.p.). Podporządkowanie pracownika w stosunku do pracodawcy dotyczy wyłącznie podległości organizacyjnej, nie ma natomiast zastosowania do sytuacji prawnej pracobiorcy, która jest określona postanowieniami umowy o pracę oraz bezwzględnie obowiązującymi przepisami prawa pracy (por. Tadeusz Zieliński, [w:] Kodeks pracy – komentarz pod redakcją Ludwika Florka, Dom Wydawniczy ABC, 2005, wydanie 4, s. 249 - 251).

Z kolei definicję pracownika na gruncie prawa ubezpieczeń społecznych zawiera przepis art. 8 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w myśl którego za pracownika uważa się osobę pozostającą w stosunku pracy, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a. Mając na względzie spójność systemu prawnego oraz zasadę racjonalnego prawodawcy uznać należy, że pojęcia „pracownika” używane przez ustawodawcę w przepisie art. 22 § 1 k.p. oraz w art. 8 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych są ze sobą tożsame (wyrok SN z dnia 13 lipca 2005 r., I UK 296/04, LEX nr 171652).

Przechodząc na grunt niniejszego postępowania Sąd - mając na uwadze stanowisko organu rentowego - dokonał oceny łączącego ubezpieczoną i płatnika składek stosunku prawnego w postaci umowy o pracę przez pryzmat przepisu
art. 83 § 1 kc, czyli pod kątem dokonania czynności pozornej.

Zgodnie z treścią art. 83 § 1 k.c. pozorność czynności prawnej ma miejsce wówczas, gdy oświadczenie woli jest złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Rezultatem takiej czynności jest jej nieważność. Przy omawianiu czynności prawnej pozornej należy wskazać jej trzy elementy, które muszą wystąpić łącznie, tj. oświadczenie woli musi zostać złożone dla pozoru, oświadczenie woli musi być złożone drugiej stronie oraz adresat oświadczenia woli musi zgadzać się na dokonanie czynności prawnej dla pozoru. Jak słusznie stwierdził Sąd Najwyższy, pozorność czynności prawnej zachodzi w sytuacji, gdy strony stwarzają pozór dokonania jednej czynności prawnej, podczas gdy w rzeczywistości dokonują innej czynności prawnej np. zawierają umowę darowizny, gdy w rzeczywistości chodzi o sprzedaż (patrz wyrok SN z 13 kwietnia 2005 r., IV CK 684/04, LEX nr 284205). Analogicznie fikcyjna czynność prawna ma miejsce m. in. wtedy, gdy strony zawierają umowę o pracę, a faktycznie łączy je umowa zlecenia. Warto przy tym wskazać, że umowę o pracę, pomimo poprawności formalnej strony zatrudnienia, uważa się za zawartą dla pozoru, jeżeli przy składaniu oświadczeń woli obie strony mają świadomość, że osoba określona w umowie o pracę jako pracownik nie będzie świadczyć pracy, a osoba wskazana jako pracodawca nie będzie korzystać z jej pracy (patrz wyroki SN z dnia 4 sierpnia 2005 r., II UK 321/04, OSNP 2006/11-12/190, z dnia 25 stycznia 2005 r., II UK 141/04, OSNP 2005/15/235, z dnia 17 grudnia 1996 r., II UKN 32/96, OSNAPiUS 1997 nr 15, poz. 275, z dnia 16 marca 1999 r., II UKN 512/98, OSNAPiUS 2000 nr 9, poz. 368, z dnia 28 lutego 2001 r., II UKN 244/00, OSNAPiUS 2002 nr 20, poz. 496 oraz dnia 18 maja 2006 r., II UK 164/05, PiZS 2006/9/33).

Zatem, aby przyjąć, iż nawiązanie stosunku pracy między stronami było pozorne, należało zbadać świadomość działającego za Spółkę Prezesa, tj. czy godził się na to, aby zawrzeć przedmiotową umowę wyłącznie w celu skorzystania przez ubezpieczoną z zasiłku opiekuńczego oraz, czy praca była rzeczywiście świadczona, czy też czynności wykonywane przez ubezpieczoną miały na celu jedynie stworzenie pozoru realizacji umowy.

Oceniając spełnienie powyższych przesłanek należy wskazać, iż sporna umowa o pracę nie została zawarta dla pozoru, gdyż została podpisana w dniu 1 kwietnia 2021r. przy czym, co potwierdza spójny materiał dowodowy w postaci list obecności, zeznań świadków i stron – ubezpieczona faktycznie podjęła pracę w dniu 1 kwietnia 2021r. i po dniu 18 kwietnia 2021r. wróciła do pracy i świadczy ją do dnia dzisiejszego. Organ rentowy nie wykazał w niniejszym postępowaniu, że A. C., podpisując umowę o pracę, zawarła ją tylko w tym celu, aby otrzymać zasiłek opiekuńczy.

Ubezpieczona świadczy pracę osobiście do dnia dzisiejszego, jest to praca w warunkach pracowniczego podporządkowania, w wyznaczonym miejscu i czasie, posiada przełożonego, czas pracy ubezpieczonej jest ewidencjonowany. Płatnik składek, jako pracodawca, wypełnia również swoje obowiązki, zorganizował miejsce pracy ubezpieczonej, wypłaca wynagrodzenie oraz opłaca obowiązujące składki do ZUS – u za ubezpieczoną, czego organ rentowy nie kwestionował.

(...) Spółka z o.o. wykazała gospodarczą potrzebę zatrudnienia ubezpieczonej na stanowisku menagera. Gdyby takiej potrzeby nie było, stosunek pracy stron po zasiłku opiekuńczym uległby rozwiązaniu. Tymczasem A. C. pracuje do chwili obecnej na tych samych warunkach, z przerwą uzasadniającą zasiłek opiekuńczy, który został spowodowany stanem epidemii i następnie chorobą dziecka. Ubezpieczona nie mogła zaplanować choroby dziecka, a zamknięcie przedszkoli i wynikający stąd brak opieki nad dzieckiem był również okolicznością obiektywną, niezależną od woli ubezpieczonej. Potrzeba zatrudnienia menagera w restauracji istniała niezależnie od udzielania urlopów bezpłatnych kucharzom i pomocnikom kucharzy, gdyż nie są to porównywalne stanowiska. Z zeznań świadków i stron wynikało, że restauracja była otwarta przez cały okres pandemii, a wiec obsada w kuchni do funkcjonowania restauracji była wystarczająca.

Zaskarżona decyzja ZUS jest nieprawidłowa, a zastrzeżenia organu rentowego w zakresie fikcyjności zawartej umowy nie są zasadne. Zarzut, że zawarta umowa o pracę ma charakter fikcyjny, bowiem zbiegła się z możliwością skorzystania z uprawnienia do zasiłku opiekuńczego, nie może znaleźć uznania Sądu. To domniemanie organu rentowego zostało obalone poprzez wykazanie rzeczywistej potrzeby zatrudnienia i faktycznego świadczenia pracy przez ubezpieczoną.

W okresie pandemii szkoły, przedszkola i żłobki zostały zamknięte, a pracownikom opiekującym się małymi dziećmi stworzono możliwość skorzystania z zasiłku opiekuńczego. Z tego uprawnienia ubezpieczona skorzystała, po czym powróciła do pracy. W sytuacji wcześniejszego nawiązania stosunku pracy i jej faktycznego wykonywania nie można twierdzić, iż umowa o pracę została zawarta tylko po to, aby ubezpieczona skorzystała z zasiłku opiekuńczego, zwłaszcza przy wykazaniu potrzeby zatrudnienia. Nie bez znaczenia jest to, że stosunek pracy z O. K. został rozwiązany z jej inicjatywy z dniem 15 marca 2021r, oraz że ubezpieczonej skończył się urlop wychowawczy i była bez zatrudnienia, a młodsze dziecko chodziło do przedszkola. Zrozumiałe jest więc to, że ubezpieczona poszukiwała pracy. Były to okoliczności skłaniające Prezesa Spółki do podjęcia decyzji o zatrudnieniu pracownika na koniecznym stanowisku menagera i o wyborze A. C. na to stanowisko.

Podkreślić ponownie trzeba, iż Prezes Spółki nie znał języka polskiego, stąd zatrudnienie osoby zaufanej wydawało się jak najbardziej uzasadnione. A. C. znała specyfikę pracy restauracji i była osobą bliską dla Prezesa Spółki, wybór jej do zatrudnienia jest więc zrozumiały i zawarcie umowy o pracę od razu na czas nieokreślony.

Wynagrodzenie A. C. na stanowisku menagera w kwocie 5.000 zł. również nie było wygórowane. Jest oczywiste, że musiało być wyższe od wynagrodzenia kelnerek czy kucharzy, z uwagi na większy zakres obowiązków i odpowiedzialności ubezpieczonej.

Prezes Spółki również wykazał i uzasadnił, dlaczego wynagrodzenie ubezpieczonej było wyższe od wynagrodzenia O. K.. Powodem tego było to, że O. K. wykonywała przede wszystkim pracę kelnerki, a obowiązki menagera świadczyła w okrojonym zakresie. Było również generalnie mniej klientów i mniej obowiązków. Nie można więc podzielić poglądu organu rentowego, jakoby o pozorności umowy o pracę świadczyła wysokość zarobków otrzymywanych przez ubezpieczoną.

W ocenie Sądu stan epidemii i lock down nie jest argumentem przeciwko zatrudnianiu pracowników, a nawet straty Spółki w poszczególnych miesiącach 2021r. W styczniu i lutym 2021r. Spółka odnotowała zyski, a straty tylko w marcu 2021r. Prowadzenie działalności gospodarczej jest przecież procesem długofalowym, wiąże się z ryzykiem podejmowanych decyzji, które są decyzjami autonomicznymi każdego pracodawcy. Należy tylko wskazać, iż zatrudnienie ubezpieczonej nastąpiło 1 kwietnia 2021r., wówczas nikt nie wiedział, jaki będzie dalszy los epidemii i gospodarki. Gdyby płatnik składek z uwagi na epidemię chciał zaniechać działalności, to nie zatrudniałby ubezpieczonej i innych pracowników, ale zawiesiłby działalność lub ją zlikwidował. Otwarcie restauracji w lock downie świadczy o woli przetrwania i poszukiwania nowych rozwiązań, do których należy zaliczyć zatrudnienie ubezpieczonej.

Reasumując, Sąd Okręgowy nie podziela stanowiska Organu rentowego, iż rzeczywistym celem zawarcia przedmiotowej umowy nie była wola realizowania przez A. C. obowiązków pracowniczych, ale skonstruowanie okoliczności faktycznych świadczących o pozorowaniu stosunku pracy. Na podstawie zgromadzonych w aktach sprawy dokumentów oraz zeznań świadków i stron Sąd uznał, że ubezpieczona zawartą umowę o pracę faktycznie realizowała. Pracę podjęła z dniem 1 kwietnia 2021r. i świadczy ją do chwili obecnej, nie korzystała ze zwolnień lekarskich.

Praca jest świadczona osobiście, za umówionym wynagrodzeniem, w warunkach pracowniczego podporządkowania, ( czas pracy był ewidencjonowany, ubezpieczona posiadała przełożonego, miała wyznaczone miejsce pracy i zakres obowiązków oraz czynności) i na ryzyko pracodawcy.

Umowa o pracę zawarta pomiędzy ubezpieczoną a (...) Spółką z o.o. w T. była zatem zgodna z prawem i nie nosiła cech pozorności w myśl art. 83 § 1 k.c. w zw. z art.300 k. p. Tym samym brak było podstaw do wyłączenia ubezpieczonej z ubezpieczeń społecznych na podstawie zaskarżonej decyzji, albowiem ubezpieczona posiadała tytuł prawny do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem społecznym, wynikającym z treści art. 6 ust. 1 pkt. 1, art. 11 ust. 1 i art. 12 ust. 1 ustawy systemowej, tj. była pracownikiem. Odwołanie zasługiwało zatem na uwzględnienie.

Reasumując, Sąd, działając na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję i stwierdził, że A. C. jako pracownik u płatnika składek (...) Spółki z o.o. w T. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym, chorobowemu oraz wypadkowemu od dnia 01 kwietnia 2021r. (punkt I wyroku).

W przedmiocie kosztów zastępstwa procesowego Sąd orzekł, mając na uwadze zasadę odpowiedzialności za wynik postępowania, w oparciu o art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Wysokość kosztów została ustalona na podstawie art. 109 § 2 k.p.c. oraz § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz. U. 2015.1800). Sąd uznał za celowe zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonej zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w wysokości stawki minimalnej z uwagi na nakład pracy pełnomocnika ubezpieczonej, jak też duży wkład przede wszystkim Prezesa Spółki w wyjaśnieniu okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy.

W tym stanie rzeczy orzeczono, jak w punkcie II wyroku.

Sędzia Danuta Domańska