IV U 74/23 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Toruniu z 2023-04-12
IV U 74/23
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 12 kwietnia 2023 roku
Sąd Okręgowy w Toruniu - IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodnicząca: Sędzia Danuta Domańska
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 12 kwietnia 2023 roku w Toruniu
sprawy (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w T.
o zwrot nienależnie wypłaconego dodatku solidarnościowego
na skutek odwołania (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w T.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w T.
z dnia 23 grudnia 2022 roku znak: (...)
zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustala, iż (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w T. nie jest zobowiązana do zwrotu nienależnie wypłaconego dodatku solidarnościowego dla A. G. (1) za miesiąc sierpień 2020 roku w łącznej kwocie 1660,75 zł. ( jeden tysiąc sześćset sześćdziesiąt złotych, 75/100), stanowiącą należność główną wraz z odsetkami.
Sędzia Danuta Domańska
IV U 74/23
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 23 grudnia 2022r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na podstawie art. 12 ustawy z dnia 19 czerwca 2020r. o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom (...)19 ( Dz. U. z 2020r. poz. 1068) i art. 84 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2021r. poz. 423 ze zm.) zobowiązał (...) Spółkę z o.o. w T. do zwrotu nienależnie wypłaconego dodatku solidarnościowego w wysokości 1400,0 zł. za okres od 01.08.2020r. do 31.08.2020r. dla A. G. (1). Organ rentowy stwierdził, iż nienależnie wypłacony dodatek solidarnościowy wynosi 1660,75 zł. ( w tym są odsetki w kwocie 260,75 zł za okres od 06.08.2020r. do 23.12.2022r.) . W uzasadnieniu decyzji wskazano, że dodatek solidarnościowy nie przysługiwał A. G. (1), ponieważ
- ⚫
-
w okresie od 01.07.2020r. do 30.09.2020r. została zgłoszona przez (...) Spółkę z o.o. do ubezpieczenia jako osoba pobierająca stypendium w okresie pobierania szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które została skierowana przez Powiatowy Urząd Pracy lub inny podmiot kierujący oraz osoba pobierająca stypendium w okresie pobierania studiów podyplomowych,
- ⚫
-
dokumenty zgłoszeniowe w sprawie zostały złożone przez Spółkę dopiero 18.01.2021r.
W związku z tym dodatek solidarnościowy za miesiąc sierpień 2020r. został nienależnie A. G. (1) wypłacony.
Odwołanie od powyższej decyzji wniosła (...) Spółka z o.o. w T., domagając się zniesienia przedmiotowego zobowiązania, ponieważ zostało niesłusznie nałożone. W uzasadnieniu odwołania stwierdzono, iż wniosek o przyznanie dodatku solidarnościowego był składany poza projektem i Realizator projektu nie ingerował ww. czynności. Po stronie Realizatora było zgłoszenie do ubezpieczenia z tytułu przyznania stypendium szkoleniowego i stażowego, w ramach których dokumenty zgłoszeniowe zostały złożone 12.06.2020r. ( z datą 09.06.2020r.). Na prośbę Uczestnika Projektu dokonano korekty w terminach ubezpieczenia, która została zrealizowana w okresie późniejszym, tj. 18.01.2021r.
W związku z powyższym odwołująca Spółka poinformowała, że do dnia naniesienia korekty, tj. 18.01.2021r. A. G. (1) widniała jako osoba podlegająca ubezpieczeniom społecznym z tytułu pobierania stypendium nieprzerwanie od dnia 09.06.2020r. Oznacza to, że na dzień składania wniosku o dodatek solidarnościowy, tj. 26.06.2020r. A. G. (1) była zgłoszona do ubezpieczenia przez (...) Spółkę z o.o.
Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. w odpowiedzi na odwołanie podtrzymał stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji i wniósł o oddalenie odwołania oraz o zasądzenie od odwołującej Spółki na rzecz organu rentowego zwrotu kosztów postępowania sądowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie wskazano, iż z dokumentów przedłożonych w organie rentowym wynika, że w okresie od dnia 1 lipca 2020r. do dnia 30 września 2020r. A. G. (1) była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych przez odwołującą Spółkę jako osoba pobierająca stypendium w okresie stażu. W związku z tym jednak, że dokumenty zgłoszeniowe i wyrejestrowujące dotyczące w/w okresu zostały złożone przez odwołującą Spółkę z opóźnieniem, tj. dopiero w dniu 18 stycznia 2021r., organ rentowy wypłacił A. G. (1) dodatek solidarnościowy za miesiąc sierpień 2020r., zgodnie z wnioskiem złożonym przez A. G. (1) w dniu 26 czerwca 2020r. Nie ulega wiec wątpliwości, że dodatek ten stanowi świadczenie nienależne, podlegające obecnie zwrotowi. W dacie wypłaty dodatku brak było bowiem podstaw do jego przyznania. ZUS stwierdził, iż dodatek solidarnościowy za miesiąc sierpień 2020r. został wypłacony A. G. (1) wyłącznie w wyniku nieprzekazania przez odwołującą Spółkę dokumentów zgłoszeniowych i wyrejestrowujących w ustawowym terminie, stąd Spółka zobowiązana jest do zwrotu tego dodatku wraz z odsetkami ( art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o dodatku solidarnościowym w zw. z art. 84 ust. 1 ustawy systemowej).
Postanowieniem z dnia 22 lutego 2023r. Sąd, na podstawie art. 477 11 § 2 k.p.c. zawiadomił o toczącym się postępowaniu A. G. (1) i poinformował ją, iż na podstawie art. 477 11 § 2 k.p.c. może przystąpić do sprawy w ciągu dwóch tygodni od doręczenia postanowienia Sądu. A. G. (1) nie przystąpiła do sprawy ( ani w zakreślonym terminie, ani do dnia wydania wyroku).
/vide: - postanowienie Sądu - k. 20 akt/.
W piśmie procesowym z dnia 6 marca 2023r. profesjonalny pełnomocnik Spółki, który przystąpił do sprawy, podtrzymał stanowisko (...) Spółki z o.o. w przedmiocie braku podstaw do zwrotu nienależnie wypłaconego dodatku solidarnościowego wypłaconego A. G. (1).
/ vide: - pismo procesowe - k. 32- 33 akt/.
Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:
A. G. (1) urodziła się (...), ubezpieczona jest obywatelem Polski i podlegała ubezpieczeniom społecznym z tytułu stosunku pracy na podstawie ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w 2020r. przez łączny okres co najmniej 60 dni.
/ okoliczności bezsporne i nie były kwestionowane przez żadną ze stron/.
A. G. (1) była uczestnikiem projektu unijnego skierowanego do osób zagrożonych zwolnieniem, przewidzianych do zwolnienia lub zwolnionych z przyczyn leżących po stronie zakładu pracy. Przystąpienie do projektu nastąpiło z datą 08.05.2020r. Przysługiwało jej stypendium szkoleniowe ( kurs zawodowy w okresie od 09.06.- 25.06.2020r.) oraz stypendium stażowe ( staż zawodowy w okresie od 01.07.- 30.09.2020r.). A. G. (1) jako stażysta miała wypłacone stypendium stażowe w wysokości 120% zasiłku w kwocie 997,40 zł. + składki na ubezpieczenie społeczne płacone przez płatnika ( za każdy przepracowany miesiąc).
/ okoliczności wskazane przez Spółkę, nie kwestionowane przez organ rentowy/.
A. G. (1) została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych przez (...) Spółkę z o.o. z kodem 0920, tj. jako osoba pobierająca stypendium w okresie odbywania szkolenia stażu lub przygotowania zawodowego dorosłych, na które została skierowana przez powiatowy urząd pracy lub inny niż powiatowy urząd pracy podmiot kierujący oraz osoba pobierająca stypendium w okresie odbywania studiów podyplomowych, w okresach:
1) od 9 czerwca 2020 r. do 26 czerwca 2026 r. (zgłoszenie nastąpiło w dniu 17 czerwca 2020 r., zaś wyrejestrowanie w dniu 18 stycznia 2021r.);
2)
od 1 lipca 2020 r. do 01 października 2020r. (zgłoszenie i wyrejestrowanie nastąpiło
18 stycznia 2021 r.).
Dowód: - okresy ubezpieczenia A. G. (1) - k. 8 akt ZUS,
- dokumenty zgłoszeniowe i wyrejestrowujące z ZUS - k. 9- 12 akt ZUS,
- okoliczności bezsporne.
Przekazanie dokumentów zgłoszeniowych i wyrejestrowujących do ZUS w dniu 18 stycznia 2020r. było spowodowane niedopatrzeniem biura rachunkowego.
/ okoliczności nie kwestionowane przez organ rentowy/.
W dniu 26 czerwca 2020r. A. G. (1) złożyła w organie rentowym wniosek o dodatek solidarnościowy.
Dowód: - wniosek - k. 1 akt ZUS, okoliczność bezsporna.
ZUS uznał, że złożony wniosek jest poprawny, przyznał i wypłacił A. G. (1) dodatek solidarnościowy za czerwiec, lipiec i sierpień 2020r.
Dowód: - zestawienie czynności w sprawie dodatku solidarnościowego dla A. G. (1) - k. 3 akt ZUS.
Decyzją z dnia 23 grudnia 2022r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. na podstawie art. 12 ustawy z dnia 19 czerwca 2020r. o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID -19 ( Dz. U. z 2020r. poz. 1068) i art. 84 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2021r. poz. 423 ze zm.) zobowiązał (...) Spółkę z o.o. w T. do zwrotu nienależnie wypłaconego dodatku solidarnościowego w wysokości 1400,0 zł. za okres od 01.08.2020r. do 31.08.2020r. dla A. G. (1). Organ rentowy stwierdził, iż nienależnie wypłacony dodatek solidarnościowy wynosi 1660, 75 zł. ( w tym są odsetki w kwocie 260,75 zł za okres od 06.08.2020r. do 23.12.2022r.).
Dowód: - zaskarżona decyzja - k. 14 akt ZUS.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Sąd ustalił okoliczności faktyczne na podstawie okoliczności bezspornych oraz dokumentów w aktach organu rentowego dotyczących dodatku solidarnościowego wypłaconego A. G. (1). Sąd rozpoznał sprawę bez udziału A. G. (1), która była zawiadomiona o toczącym się postępowaniu i nie przystąpiła do sprawy w zakreślonym przez Sąd terminie ( nie przystąpiła do dnia wydania wyroku).
Sąd rozpoznał sprawę na posiedzeniu niejawnym na podstawie art. 148 1 § 1 k.p.c., uznając, że przeprowadzenie rozprawy nie jest konieczne, a żadna ze stron w pierwszym piśmie procesowym nie złożyła wniosku o przeprowadzenie rozprawy. Sąd uznał, że nie jest takim wnioskiem żądanie ,,przeprowadzenia rozprawy pod nieobecność organu rentowego - w przypadku skierowania sprawy na rozprawę” ( zgłoszone przez profesjonalnego pełnomocnika ZUS w II punkcie odpowiedzi na odwołanie). Wynika z niego, że przeprowadzenie rozprawy jest pozostawione uznaniu Sądu, co więcej, że rozprawa ma być przeprowadzona pod nieobecność organu rentowego, a więc wszystko, co istotne dla organu rentowego, zostało zawarte w odpowiedzi na odwołanie. Sąd uznał więc, że nie jest to wniosek ZUS o przeprowadzenie rozprawy, tym bardziej, że nie zostały zgłoszone żadne wnioski dowodowe, które mogłyby być przeprowadzone na rozprawie.
Stan faktyczny w niniejszej sprawie był w zasadzie bezsporny. Sporna była ocena prawna, czy w świetle ustalonego stanu faktycznego i obowiązujących przepisów prawa (...) Spółka z o.o. była zobowiązana do zwrotu nienależnie wypłaconego A. G. (1) dodatku solidarnościowego wraz z odsetkami za sierpień 2020r.
Zdaniem Sądu odwołanie było uzasadnione, a zaskarżona decyzja podlegała zmianie.
Przechodząc do obowiązujących w tym zakresie przepisów prawnych, należy wskazać, co następuje:
W świetle art. 2 pkt 1-3 ustawy z dnia 19 czerwca 2020r. o dodatku solidarnościowym przyznawanym w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom CIVID - 19 ( Dz. U. 2022r.93), zwanej dalej ustawą - dodatek solidarnościowy przysługuje osobom mającym miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są:
1) obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub
2) posiadającymi prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, lub
3) cudzoziemcami przebywającymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o których mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. d-g, ha, i, j, I oraz pkt 3 i 4 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2021r. poz. 1100,1162 i 1621).
Jak stanowi art. 3 ust. 1 pkt 1-2 ustawy dodatek solidarnościowy przysługuje osobie, która w 2020 r. podlegała ubezpieczeniom społecznym z tytułu stosunku pracy na podstawie ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych przez łączny okres co najmniej 60 dni oraz:
1) z którą po dniu 15 marca 2020r. pracodawca rozwiązał umowę o pracę za wypowiedzeniem lub
2) której umowa o pracę po dniu 15 marca 2020r. uległa rozwiązaniu z upływem czasu, na który była zawarta.
Na podstawie art. 3 ust. 2
ustawy dodatek solidarnościowy przysługuje osobie uprawnionej, która nie podlega ubezpieczeniom społecznym na podstawie ustawy z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, ubezpieczeniu społecznemu rolników na podstawie
ustawy
z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników
lub obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego na podstawie
ustawy
z dnia 27 sierpnia 2004 r.
o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych
.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy ustalenie prawa do dodatku solidarnościowego następuje na wniosek osoby uprawnionej, złożony do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, nie później niż do dnia 31 sierpnia 2020 r. Wnioski złożone po dniu 31 sierpnia 2020 r. pozostawia się bez rozpatrzenia.
Jednocześnie art. 7 ust. 2 ustawy wskazuje, że ocena spełnienia warunków,
o których mowa w art. 2 i art. 3 ust. 1-4, oraz nabycie prawa do dodatku solidarnościowego następuje na
dzień złożenia wniosku
, o którym mowa w art. 5 ust. 1.
W rozumieniu art. 3 ust. 5 ustawy warunki, o których mowa w art. 3 ust. 2 i art. 2, osoba uprawniona powinna spełniać przez okres pobierania dodatku solidarnościowego, począwszy od dnia nabycia prawa do tego dodatku.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy - do dodatku solidarnościowego stosuje się odpowiednio art. 84 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( zwanej dalej ustawą systemową).
Stosownie do treści art. 84 ust. 1 ustawy systemowej osoba, która pobrała nienależne świadczenie z ubezpieczeń społecznych, jest obowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego, z uwzględnieniem ust. 11. Odsetki, z zastrzeżeniem ust. 1a, są naliczane od dnia następującego po dniu wypłaty świadczenia do dnia spłaty.
Według art. 84 ust. 2 ustawy systemowej - za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się:
1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania;
2)
świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania
w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia
;
3) świadczenia z tytułu niezdolności do pracy spowodowanej chorobą z ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego, co do których stwierdzono, że w okresie ich pobierania świadczeniobiorca wykonywał w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystywał zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia.
Nie można żądać zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych za okres dłuższy niż ostatnie 12 miesięcy, jeżeli osoba pobierająca świadczenia zawiadomiła organ wypłacający świadczenia o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, a mimo to świadczenia były nadal wypłacane, a w pozostałych przypadkach - za okres dłuższy niż ostatnie 3 lata (art. 84 ust. 3).
Artykuł 84 ust. 6 ustawy wprowadza obowiązek zwrotu świadczenia przyznanego lub wypłaconego nienależnie na skutek przekazania nieprawdziwych danych przez płatnika składek lub inny podmiot.
Przepis ten stanowi: ,,Jeżeli wypłacenie nienależnych świadczeń zostało spowodowane przekazaniem przez płatnika składek lub inny podmiot nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość, obowiązek zwrotu tych świadczeń wraz z odsetkami, o których mowa w ust. 1, obciąża odpowiednio płatnika składek lub inny podmiot, za cały okres, za który nienależne świadczenia zostały wypłacone.”
Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 8 stycznia 2013 r., III AUa 998/12, LEX nr 1282553, stwierdził, że art. 84 ust. 6 ustawy jest tak skonstruowany, że nie wymaga ustalenia winy za przekazanie nieprawdziwych danych organowi rentowemu. Przepis ten stanowi o samodzielnej, szeroko określonej i odrębnej kategorii stanów, w których pobranie nienależnych świadczeń zostało spowodowane przekazaniem przez pracodawcę nieprawdziwych danych. Również Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyrokach z dnia
14 listopada 2008 r., III AUa 644/08, LEX nr 551999, i z dnia 3 grudnia 2003 r., III AUa 2325/02, LEX nr 193512, wyraził pogląd o odpowiedzialności pracodawcy
z art. 84 ust. 6 ustawy niezależnie od możliwości przypisania złej woli. Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 3 grudnia 2013 r., III AUa 297/13, LEX nr 1409156, wskazał, że w przepisie art. 84 ust. 6 u.s.u.s. mowa jest tylko o przekazaniu nieprawdziwych danych, a więc danych niezgodnych z rzeczywistością. Przepis ten nie wyszczególnia natomiast przyczyn ich przekazania, jak ma to miejsce w art. 84 ust. 2 pkt 2 ustawy. Płatnik składek może być obciążony zwrotem nienależnie pobranej przez pracownika emerytury tylko wówczas, gdy przekazał dane stanowiące podstawę przyznania świadczenia organowi rentowemu w formie przewidzianej odpowiednimi przepisami. Prawdziwość danych przekazanych przez płatnika składek należy oceniać wedle stanu rzeczy istniejącego w chwili składania dokumentów.
Odnosząc powyższe przepisy i poglądy do niniejszej sprawy wskazać trzeba, że A. G. (1) w okresie od 1 lipca 2020r. do 30 września 2020r. była zgłoszona do ubezpieczeń społecznych przez odwołującą spółkę jako osoba pobierająca stypendium w okresie stażu ( dokumenty zgłoszeniowe i wyrejestrowujące dotyczące tego okresu zostały złożone przez Spółkę z opóźnieniem, tj. w dniu 18 stycznia 2021r., co było bezsporne). Z powyższego wynika, że w sierpniu 2020 r. ubezpieczona nie spełniała wszystkich przesłanek przyznania prawa do dodatku solidarnościowego, bowiem w sierpniu 2020r. podlegała ubezpieczeniom społecznym ( co było bezsporne między stronami: - odpowiedź na odwołanie i punkt 3 pisma pełnomocnika spółki - k. 32v.)
(...) Spółka z o.o. nie jest zobowiązana do zwrotu przedmiotowego dodatku. W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie nie zachodzą przesłanki wskazane w art. 84 ust. 6 ustawy systemowej. Należy przychylić się do stanowiska Spółki, że zgłoszenie dokumentów zgłoszeniowych i wyrejestrowujących A. G. (1) z ubezpieczeń w dniu 18 stycznia 2021r. nie ma znaczenia w kontekście zastosowania art. 84 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Brak jest bowiem związku przyczynowego pomiędzy zgłoszeniem dokumentów do ZUS z opóźnieniem a wypłaceniem A. G. (1) dodatku solidarnościowego za sierpień 2020r. zgodnie z jej wnioskiem złożonym w dniu 26 czerwca 2020r.
A. G. (1) złożyła wniosek o przyznanie dodatku solidarnościowego w dniu 26 czerwca 2020r. W dniu złożenia wniosku pozostawała w ubezpieczeniu od 9 czerwca 2020r. (zgłoszenie nastąpiło w dniu 17 czerwca 2020r.) . Wyrejestrowanie z ubezpieczenia nastąpiło dopiero w dniu 18 stycznia 2021r. ( od 26 czerwca 2020r.). Tym niemniej w dokumentach ZUS do dnia 18 stycznia 2021r. A. G. (1) pozostawała w ubezpieczeniu i ZUS posiadał wiedzę, że istnieje przesłanka negatywna za miesiąc sierpień 2020r. w postaci podlegania ubezpieczeniom społecznym i dodatek solidarnościowy nie przysługuje A. G. (1).
Dokonanie zgłoszenia i wyrejestrowania A. G. (1) w dniu 18 stycznia 2021r. ( od 1 lipca 2020 r. do 1 października 2020r. ) potwierdziło tylko stan podlegania ubezpieczeniom społecznym między innymi za miesiąc sierpień 2021r. Gdyby (...) nie dokonała czynności wyrejestrowania i ponownego zarejestrowania A. G. (1) w dniu 18 stycznia 2021r., to A. G. (1) w ciągłości podlegałaby ubezpieczeniom społecznym od dnia 9 czerwca 2020r. W związku z tym oczywiste jest, że organ rentowy w momencie wypłaty dodatku za sierpień 2020r. powinien być świadomy, że A. G. (1) nadal widnieje jako osoba zgłoszona do ubezpieczeń społecznych od dnia 9 czerwca 2020r. i odmówić wypłaty dodatku solidarnościowego za sierpień 2020r.
Organ rentowy nie ocenił w sposób prawidłowy przesłanki określonej w art. 3 ust. 2 ustawy o dodatku solidarnościowym.
Należy też zauważyć, że art. 84 ust. 6 ustawy systemowej wprost wskazuje, iż wypłacenie nienależnych świadczeń musi być spowodowane przekazaniem przez płatnika składek nieprawdziwych danych mających wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. W niniejszej sprawie zgłoszenie dokumentów do ZUS w dniu 18 stycznia 2021r. nie wykreowało nowego stanu faktycznego co do miesiąca sierpnia 2020r., bowiem od dnia 9 czerwca 2020r. do dnia 18 stycznia 2021r. A. G. (1) pozostawała ciągle w ubezpieczeniu i ZUS nie powinien był wypłacać jej dodatku solidarnościowego za miesiąc sierpień 2020r. W dacie wypłaty brak było podstaw do jego przyznania, ale dane te znajdowały się w ewidencji ZUS.
Odpowiedzialność płatnika składek lub innego podmiotu za pobrane nienależnie świadczenia z ubezpieczeń społecznych ma charakter obiektywny i do jej wystąpienia wystarczające jest ustalenie, że pobranie nienależnych świadczeń z ubezpieczeń społecznych jest wynikiem przekazania przez płatnika składek lub inny podmiot nieprawdziwych danych. W przepisie art. 84 ust. 6 ustawy mowa jest tylko o przekazaniu nieprawdziwych danych,
a więc danych niezgodnych z rzeczywistością, choć w istocie przepis ten nie wyszczególnia przyczyn ich przekazania, jak ma to miejsce w art. 84 ust. 2 pkt 2 ustawy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 3 grudnia 2013 r., III AUa 297/13, LEX nr 1409156). W zakresie pojęcia nieprawdziwe dane (art. 84 ust. 6 u.s.u.s.) nie mieszczą zaś się dane niekompletne. Określenie "nieprawdziwe" oznacza bowiem tyle co niezgodne ze stanem faktycznym, zmyślone i pozbawione cech rzeczywistości. (Wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 24 czerwca 2015 r. III AUa 206/15 LEX nr 1754022) W wyroku z dnia 6 marca 2013 r.
w sprawie sygn. akt III AUa 124/13 Sąd Apelacyjny w Lublinie stwierdził wprost, iż odpowiedzialność płatnika składek (innego podmiotu) na podstawie art. 84 ust. 6 ustawy wynika z nieprawdziwości przekazanych danych, a nie z ewentualnego przekazania danych niekompletnych. W tym ostatnim przypadku, to na organie rentowym spoczywa obowiązek zgromadzenia danych niezbędnych do wydania decyzji. Nadto w każdym przypadku, czyli nawet w przypadku ewentualnego podania przez odwołującego nieprawdziwych danych, organ rentowy jako organ administracji publicznej odpowiedzialny za wypłatę świadczeń z ubezpieczeń społecznych - nie jest zwolniony z dokładnego, merytorycznego zbadania kierowanej do niego dokumentacji. (tak SA w Krakowie z dnia
16 stycznia 2014 r., III AUa 883/13, LEX nr 1425424). Jeżeli pobranie nienależnych świadczeń spowodowane było nie tylko błędem płatnika czy innego podmiotu, ale i organu rentowego, nie może ów organ wydać decyzji zobowiązującej ten podmiot do zwrotu pobranych świadczeń (wyrok s.apel. III AUa 493/15).
Reasumując, zrealizowanie obowiązku zgłoszeniowego w dniu 18 stycznia 2021r. przez Spółkę nie miało wpływu na wydanie pozytywnej decyzji w przedmiocie dodatku solidarnościowego dla A. G. (1) za sierpień 2020r. W momencie wypłaty tego dodatku organ rentowy winien być świadomy, że A. G. (1) nadal widnieje jako osoba zgłoszona do ubezpieczeń społecznych.
W przedmiotowej sprawie wniosek o dodatek solidarnościowy został złożony w dniu 26 czerwca 2020 r. W tej dacie organ rentowy posiadał informacje o zgłoszeniu ubezpieczonej do ubezpieczeń społecznych z kodem 0920 od 9 czerwca 2020 r. Powinien był zatem podjąć działania zmierzające do wyjaśnienia tej sytuacji. Prawdą jest, że płatnik składek dopiero w dniu 18 stycznia 2021 r. dokonał korekty zgłoszenia ubezpieczonej do ubezpieczeń społecznych, lecz korekta ta nie zmieniła wiedzy organu rentowego co do podlegania ubezpieczeniom społecznym A. G. za sierpień 2020r. Korekta w dniu 18 stycznia 2021r. nie polegała na przekazaniu nieprawdziwych informacji, poza tym wypłacenie dodatku solidarnościowego A. G. za sierpień 2020r. nie zostało spowodowane przekazaniem przez płatnika składek nieprawdziwych danych.
W związku z tym odwołanie jest zasadne, skutkujące zmianą zaskarżonej decyzji na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. Sąd nie orzekał o kosztach zastępstwa procesowego (...) Spółki z o.o. z uwagi na brak stosownego wniosku.
Sędzia Danuta Domańska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Danuta Domańska, Danuta Domańska
Data wytworzenia informacji: