IV Pa 62/16 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Toruniu z 2016-09-23
Sygn. akt IVPa 62/16
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 23 września 2016 r.
Sąd Okręgowy w Toruniu - IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący SSO Danuta Jarosz-Czarcińska (spr.)
Sędziowie SSO Małgorzata Maleszka
SSO Joanna Janiszewska-Ziołek
Protokolant st.sekr.sądowy Renata Zielińska
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 września 2016 r. w T.
sprawy z powództwa M. W.
przeciwko Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W.
o odszkodowanie
na skutek apelacji pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W.
od wyroku Sądu Rejonowego w Toruniu - IV Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
z dnia 12 maja 2016 r. sygn. akt IV P 83/16
I. oddala apelację;
II. zasądza od pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. na rzecz powódki M. W. kwotę 180,00 zł (sto osiemdziesiąt złotych 00/100) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.
SSO Joanna Janiszewska-Ziołek SSO Danuta Jarosz-Czarcińska SSO Małgorzata Maleszka
IV Pa 62/16
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w Toruniu wyrokiem z dnia 12 maja 2016 roku zasądził od pozwanej Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w W. na rzecz powódki M. W. tytułem odszkodowania za rozwiązanie umowy o pracę 20.182,80 zł (dwadzieścia tysięcy sto osiemdziesiąt dwa złote osiemdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 12 marca 2016 roku do dnia zapłaty; oddalił powództwo
w pozostałej części; kosztami procesu obciążył pozwaną; zasądził od pozwanej na rzecz powódki 360 zł (trzysta sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu; nakazał pobrać od pozwanej na rzecz Skarbu Państwa kasy Sądu Rejonowego w Toruniu 1.010 zł (tysiąc dziesięć złotych) tytułem opłaty, od której zwolniona była powódka; wyrokowi nadał rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 6.727,60 zł (sześć tysięcy siedemset dwadzieścia siedem złotych sześćdziesiąt groszy).
Sąd Rejonowy ustalił, że powódka była pracownikiem pozwanego od 3 lutego 2003 roku, przy czym od 22 marca 2011 roku została powołana na stanowisko kierownika G. Biura Powiatowego na czas nieokreślony, z ostatnim wynagrodzeniem w kwocie 6.727,60 złotych. Od 2014 roku powódka jest radną Rady Powiatu G. - (...). W dniu 4 lutego 2016 roku powódka otrzymała akt odwołania ze stanowiska oraz informacje o trzymiesięcznym okresie wypowiedzenia stosunku pracy, bez pouczenia
o możliwości złożenia odwołania. Przed odwołaniem powódki ze stanowiska pozwana nie zwróciła się do Rady Powiatu o wyrażenie zgody na rozwiązanie z powódką stosunku pracy. Powódka nie wiedziała o przysługującym jej prawie do złożenia odwołania. Przed rozwiązaniem umowy z pozwaną otrzymała wypowiedzenie tylko raz, w roku 2001 i nie pamiętała o towarzyszących temu pouczeniach. Nigdy wcześniej nie składała odwołania od wypowiedzenia, nie miała do czynienia z taką sytuacją w rodzinie ani wśród znajomych.
W dniu 27 lutego 2016 roku udała się po poradę prawną. W dniu 29 lutego 2016 roku złożyła niniejszy pozew.
Ustalając stan faktyczny sprawy Sąd dał wiarę zeznaniom powódki, ponieważ korespondują one z treścią zebranej dokumentacji, której wiarygodność nie była kwestionowana.
Sąd oddalił wnioski dowodowe stron o przesłuchanie świadków A. O. i Z. W. na okoliczność, że pozwana nie zwracała się do Rady Powiatu o wyrażenie zgodny na rozwiązanie stosunku pracy z powódką, gdyż nie było to sporne, a także świadka K. S. na okoliczność przyczyn rozwiązania umowy z powódką, uznając że kwestia ta pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. Prawdziwość dołączonych do akt dokumentów nie była kwestionowana. Zgodnie z art. 69 pkt 2 k.p. do stosunku pracy na podstawie powołania stosuje się przepisy dotyczące umowy o pracę na czas nieokreślony, z wyłączeniem przepisów regulujących rozpatrywanie sporów ze stosunku pracy w części dotyczącej orzekania o bezskuteczności wypowiedzeń oraz o przywracaniu do pracy. Oznacza to, że
w razie sprzeczności rozwiązania stosunku pracy z obowiązującymi przepisami prawa, powódce przysługiwało prawo do złożenia odwołania, jednak mogła domagać się wyłącznie odszkodowania. Na mocy art. 264 §1 k.p. odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę
o pracę. Na mocy art. 265 §1 k.p., jeżeli pracownik nie dokonał - bez swojej winy -
w terminie czynności, o których mowa w art. 264, sąd pracy na jego wniosek postanowi przywrócenie uchybionego terminu. Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że powódka otrzymała odwołanie ze stanowiska, równoznaczne z wypowiedzeniem, w dniu 4 lutego 2016 roku. Odwołanie wniosła w dniu 21 lutego 2016 roku, a zatem po upływie ustawowego terminu. Jednakże powódka wykazała, że istniały niezawinione przez nią przyczyny opóźnienia. Powódka nie została pouczona o możliwości i terminie odwołania, nie miała również takiej wiedzy z innych źródeł, do dnia zasięgnięcia porady prawnej. Po uzyskaniu pomocy prawnika niezwłocznie wystąpiła z niniejszym pozwem. Wobec tego istniały podstawy do przywrócenia terminu. Zgodnie z art. 22 ust. 2 ustawy z 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym (Dz. U. 2015.1445 j.t. ze zm.), rozwiązanie z radnym stosunku pracy wymaga uprzedniej zgody rady powiatu, której jest członkiem, przy czym rada powiatu odmówi zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, jeżeli podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu. Rozwiązując stosunek pracy z powódką pozwany nie dochował zacytowanych wymogów. Przepisy ustawy o samorządzie powiatowym przewidują bezwzględny wymóg uzyskania zgody rady powiatu na rozwiązanie umowy o pracę z osobą pełniącą mandat radnego, niezależnie od tego, na jakiej podstawie powstał stosunek pracy: umowy o pracę, mianowania, powołania, wyboru czy też spółdzielczej umowy o pracę (por. uchwała Sądu Najwyższego z 24 listopada 1992 roku, I PZP 55/92, OSNCP 1993, nr 7-8, poz. 116).
Sądowi znane jest stanowisko, zgodnie z którym zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu nie są wyłączną przyczyną, dla której rada może odmówić wyrażenia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym. Mogą to być także inne okoliczności, nie wymienione w zacytowanym przepisie. Nie oznacza to oczywiście, że uchwała w wyżej wymienionym przedmiocie może zostać podjęta w sposób arbitralny, niezależnie od motywów podanych przez pracodawcę (por. m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 20 marca 2014 r., III SA/Gd 55/14, LEX nr 1471574, także w bazie orzeczeń http://orzeczenia.nsa.gov.pl). Ochrona stosunku pracy radnego ma na celu zapewnienie swobodnego, a jednocześnie jak najskuteczniejszego sprawowania funkcji radnego, a nie zabezpieczenie go przed utratą pracy. Organ stanowiący powiatu podejmując uchwałę na podstawie art. 22 ust. 2 u.s.p. nie powinien ingerować w prawo pracodawcy tam, gdzie ma ono swe uzasadnienie w obowiązującym porządku prawnym i nie jest związane z wykonywaniem przez radnego mandatu (por. rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Lubuskiego, z dnia 15 listopada 2013 r., NK-I.4131.256.2013.MGrz, NZS 2014/1/23). Uchwała w sprawie niewyrażenia zgody na zwolnienie z pracy radnego wymaga przeanalizowania wszystkich istotnych w sprawie okoliczności, które powinny być uwzględnione w jej uzasadnieniu. Brak uzasadnienia, wskazującego na motywy, jakimi kierowała się rada, uniemożliwia bowiem ocenę, czy wystąpiła sytuacja określona w art. 22 ust. 2 u.s.p. (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 27 sierpnia 2013 r., III SA/Kr 1817/12, LEX nr 1453164, także w bazie orzeczeń http://orzeczenia.nsa.gov.pl).
Podsumowując powyższe rozważania wskazać należy, iż odmowa wyrażenia przez radę powiatu zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym podlega ocenie Sądu pod kątem jej zgodności z obowiązującym prawem i z zasadami współżycia społecznego. Taka ocena może jednak nastąpić wyłącznie po zajęciu przez radę stanowiska, w formie uchwały
z uzasadnieniem. W niniejszej sprawie taka uchwała nie zapadła, ponieważ pracodawca nie zwrócił się do Rady Powiatu G. – (...) ze stosownym zawiadomieniem
o zamiarze rozwiązania stosunku pracy z powódką. Brak jest podstaw prawnych do uznania, że zakład pracy jest upoważniony do oceny, że ewentualna decyzja Rady odmawiająca wyrażenia zgody będzie wydana z naruszeniem przepisów, a zatem do rozwiązania stosunku pracy bez uzyskania uprzedniego stanowiska Rady, tak jak uczynił pozwany. Wskazane okoliczności przesądzają o wadliwości rozwiązania stosunku pracy z powódką.
W tym stanie rzeczy, uznając, że rozwiązanie z powódką stosunku pracy naruszyło przepis art. 22 ust. 2 ustawy z 5 czerwca 1998 roku o samorządzie powiatowym (Dz. U. 2015.1445 j.t. ze zm.), na podstawie art. 45 §1 k.p i art. 47 1 k.p. w zw. z art. 69 pkt 2 k.p., Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powódki odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.
Na mocy art. 481 §1 i 2 k.c. i art. 455 k.c. w związku z art. 300 k.p., Sąd orzekł
o odsetkach od zasądzonego roszczenia od dnia następnego po doręczeniu pozwanemu odpisu pozwu, oddalając żądanie zasądzenia odsetek od dnia wytoczenia powództwa.
O kosztach procesu Sąd postanowił zgodnie z art. 100 zd. 2 k.p.c., obciążając pozwaną całością kosztów procesu, gdyż przegrana powódki jest minimalna – dotyczy jedynie części odsetek.
Na koszt procesu złożyły się koszty zastępstwa procesowego powódki oraz opłata od pozwu.
Wysokość kosztów zastępstwa procesowego w stawce podstawowej Sąd ustalił
w oparciu o § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804).
W chwili wniesienia pozwu powstał obowiązek uiszczenia opłaty stosunkowej
w wysokości 5% od wartości przedmiotu sporu. Na mocy art. 96 ust. 1 pkt 4 ustawy
o kosztach sądowych w sprawach cywilnych powódka była zwolniona od poniesienia tej opłaty.
Zgodnie z art. 113 tej ustawy kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić, Sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.
Na podstawie art. 477 2 §1 k.p.c. Sąd nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty jednomiesięcznego wynagrodzenia powódki.
W apelacji od powyższego wyroku pozwana zarzucała:
1.
niedokonanie jakichkolwiek ustaleń na okoliczność przyczyn odwołania powódki
z zajmowanego stanowiska, które to uchybienie mogło mieć istotny wpływ na treść rozstrzygnięcia;
2.
naruszenie przepisów postepowania tj. art. 227 k.p.c. w zw. z art. 217 § 1 oraz § 3 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku o dopuszczenie dowodu z przesłuchania świadka K. S. na okoliczność przyczyn rozwiązania stosunku pracy z powódką, pomimo że okoliczność ta ma istotne znaczenie dla rozpoznania sprawy, w tym ustalenia, czy gdyby pozwana zwróciła się do Rady Powiatu
o wyrażenie zgody na odwołanie powódki, Rada ta byłaby uprawniona do odmowy udzielenia zgody oraz ustalenia istnienia przesłanek z art. 8 k.p., uniemożliwiających uwzględnienie roszczenia powódki;
3.
naruszenie prawa materialnego tj. art. 8 k.p. w zw. z art. 22 ust. 2 u.s.p. przez jego niezastosowanie mimo, iż powołanie się przez powódkę na szczególną ochronę pracy radnego było sprzeczne ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem prawa
w sytuacji, gdy rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło na podstawie odwołania i nie miało związku z wykonywaniem mandatu radnego;
4. naruszenie prawa materialnego tj. art. 265 § 1 k.p. w zw. z art. 264 §1 k.p. poprzez niezasadne przywrócenie powódce terminu na wniesienie odwołania mimo brak podstaw do uznania, że uchybienie terminowi nastąpiło bez winy powódki.
Mając powyższe na uwadze pozwana wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części poprzez:
1. oddalenie powództwa w całości,
2. zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za obie instytucje,
ewentualnie o:
uchylenie zaskarżonego wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania wraz z obowiązkiem orzeczenia o kosztach procesu.
Powódka wniosła o oddalenie apelacji i zasądzenie od pozwanej na jej rzecz kosztów postepowania odwoławczego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.
Sąd Okręgowy zważył co następuje:
Apelacja pozwanej nie była uzasadniona i jako taka nie zasługiwała na uwzględnienie.
Wbrew twierdzeniom apelującej Sąd Rejonowy w prawidłowy sposób ustalił stan faktyczny, jaki wystąpił w niniejszej sprawie, wyciągając z niego zasadne wnioski prawne. Postępowanie w przedmiotowej sprawie zostało przeprowadzone starannie, ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd I instancji jest dokładna, wnikliwa i w pełni pozwala na przyjęcie poczynionych na jej podstawie prawidłowych ustaleń faktycznych.
Ponadto, Sąd Rejonowy, nie dopuścił się uchybień natury procesowej, które by skutkowały nieważnością postępowania, a także nie popełnił żadnych naruszeń w zakresie zastosowania przepisów prawa materialnego trafnie przeprowadzając rozważania w zakresie wszystkich poruszanych kwestii spornych, co skutkowało prawidłowym rozstrzygnięciem. Zgłoszone na tym polu zarzuty apelującej nie zasługiwały na uwzględnienie.
Apelacja sprzeciwiła się uznanym przez Sąd Rejonowy za zbędne przesłuchanie świadka K. S. na okoliczność przyczyn rozwiązania stosunku pracy z powódką, uznając, że kwestia ta pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. Powódka nie kwestionowała przyczyn rozwiązania stosunku pracy. Zarzucała jedynie, że pozwana nie dochowała wymogów przewidzianych w art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym rozwiązując stosunek pracy bez uzyskania zgody rady powiatu.
Prowadzenie postępowania dowodowego w tym kierunku (przyczyn rozwiązania stosunku pracy z powódką) nie miało w związku z powyższym uzasadnionych podstaw i jako takie słusznie zostało przez Sąd Rejonowy ograniczone. Zgłoszony na tym tle zarzut naruszenia art. 227 k.p.c. i art. 217 § 1 i § 3 k.p.c. nie mógł zostać uznany za skuteczny.
W tym miejscu należy dodatkowo wskazać, że w art. 70 § 1 k.p. zawarta jest zasada, że pracownik zatrudniony na podstawie powołania może być odwołany w każdym czasie (niezwłocznie lub w określonym terminie). Skoro zaś odwołanie jest możliwe w każdym czasie, oznacza to, że nie wymaga ono uzasadnienia. Odwołanemu pracownikowi przysługuje roszczenie o odszkodowanie tylko wtedy, gdy naruszone zostały przepisy dotyczące odwołania.
Organ odwołujący nie musi wskazywać powodów odwołania, natomiast odwołanie może być wadliwe z innych względów i wtedy pracownikowi przysługuje roszczenie odszkodowawcze. Roszczenie takie należy także przyznać pracownikowi wtedy, gdy organ, nie mając obowiązku podawania przyczyny odwołania, przyczynę taką wskazuje – zwłaszcza podając, że zachowanie odwołanego pracownika naruszało obowiązki pracownicze,
a przyczyna taka w konkretnym przypadku nie wystąpiła.
Z art. 22 ust. 2 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U.
z 2015 poz. 1445 j.t.) wynika, że rozwiązanie z radnym stosunku pracy wymaga uprzedniej zgody rady powiatu, której radny jest członkiem. Rada Powiatu odmówi zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, jeżeli podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu. Przepis ten ma ten walor, że jako regulacja mająca charakter szczególny w stosunku do przepisów kodeksu pracy modyfikuje tryb rozwiązania stosunku pracy pracownika, który jest radnym. Tryb ten dotyczy też rozwiązania stosunku pracy na podstawie powołania (art. 69-70 k.p.). Jako przepis szczególny art. 22 ust. 2 ustawy o samorządzie powiatowym ma ten skutek, że w razie rozwiązania stosunku pracy z osobą zatrudnioną na podstawie powołania z naruszeniem tego przepisu możliwe jest na mocy art. 69 k.p. w zw. z art. 45 § 2 k.p. dochodzenie od pracodawcy odszkodowania. Przyjęcie odmiennego założenia oznaczałoby bowiem, że naruszenie przepisu o trybie rozwiązania stosunku pracy pracowników będących jednocześnie radnymi nie pociągałoby za sobą żadnych sankcji, a tym samym ustanowiona powinność uzyskania zgody nie miałby praktycznego znaczenia, co podważałoby racjonalność działań ustawodawcy.
W niniejszej sprawie nie była sporna kwestia dotycząca tego, że powódka była powołana na stanowisko Kierownika G. Biura Powiatowego ARiMR w G. D. oraz to, że jest radną Powiatu G.- (...).
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należało, że skoro pozwana odwołała powódkę ze stanowiska za wypowiedzeniem bez uzyskania zgody rady powiatu to naruszyła przepis art. 22 ust 2 ustawy o samorządzie powiatowym, a powódce przysługuje odszkodowanie. Jak wskazano wyżej wszelkie wyjaśnienia pozwanej, że odwołanie powódki ze stanowiska nie miało związku z pełnieniem przez nią funkcji radnego, nie mają żadnego znaczenia
w niniejszej sprawie. O tym fakcie decyduje Rada Powiatu, która w uchwale określa, czy wyraża zgodę na rozwiązanie stosunku pracy, czy też nie. Pozwana sama nie mogła decydować o tym, że rozwiązanie stosunku pracy z powódką nie ma związku z pełnieniem przez nią funkcji radnego i dlatego też nie zwracała się do Rady Powiatu o wyrażenie zgody. Odmienne twierdzenia i sposób postepowania pozwanej są sprzeczne z przepisami prawa.
Ochrona pracy radnego, o której mowa w cytowanym wyżej przepisie zapewnia pracownikowi będącemu jednocześnie radnym, że motywy pracodawcy zmierzające rozwiązać stosunek pracy będą zbadane, ponieważ od tych ustaleń będzie zależała decyzja rady. Wyrażenie zgody na rozwiązanie z radnym stosunku pracy lub odmowa są pozostawione uznaniu rady z wyjątkiem sytuacji, gdy rada dojdzie do przekonania, że podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu. W takim przypadku rada musi odmówić wyrażenia zgody. Rada winna ocenić wniosek pracodawcy, aby zweryfikować, czy rzeczywistą podstawą rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem będącym radnym nie było wykonywanie mandatu. Z treści cytowanego wyżej przepisu nie można wywodzić wniosku – jak chce pozwana- że w każdym innym przypadku nie dotyczącym pełnienia funkcji radnego- rada musi wyrazić zgodę.
W ocenie Sądu Okręgowego Sąd I instancji nie uchybił też dalszym przepisom prawa materialnego wskazanym w apelacji art. 265 k.p. w zw. z art. 264 k.p. oraz art. 8 k.p.
Sąd Rejonowy zasadnie przyjął, że w realiach niniejszej sprawy były podstawy do przywrócenia powódce terminu do złożenia odwołania od oświadczenia woli pozwanego pracodawcy.
Zgodnie z art. 264 § 1 k.p. – odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia doręczenia pisma rozwiązującego umowę o pracę. Przenosząc powyższy przepis na grunt niniejszej sprawy należy powiedzieć, że bezspornym było, iż powódce doręczono dokument zawierający oświadczenie woli strony pozwanej
o odwołaniu ze stanowiska za wypowiedzeniem umowy w dniu 4 lutego 2016 r.
Z kolei odwołanie od tego rozwiązania powódka wniosła 29 lutego 2016 r. Jednocześnie należy dodać, że oświadczenie woli pozwanego pracodawcy nie zawierało pouczenia o dopuszczalności, sposobie i – co w sprawie najważniejsze – wiążącym pracownika terminie do złożenia odwołania.
Odwołanie – pozew wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do wniesienia odwołania został wniesiony przez pełnomocnika procesowego wybranego i ustanowionego przez powódkę i to w ciągu 7 dni od momentu dowiedzenia się przez powódkę o możliwości
i terminie odwołania.
Przepis art. 265 § 1 i 2 k.p. stanowi, iż jeżeli pracownik – nie dokonał – bez swojej winy –
w terminie czynności, o których mowa w art. 264 k.p., sąd pracy na jego wniosek postanowi przywrócenie uchybionego terminu.
Wniosek o przywrócenie terminu wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia ustalenia przyczyny uchybienia terminu.
We wniosku należy uprawdopodobnić okoliczności uzasadniające przywrócenie terminu. Równocześnie z wnioskiem trzeba też dokonać czynności procesowej. Przepis art. 265 k.p. nie określa formy złożenia wniosku przez pracownika o przywrócenie terminu, a więc może on być złożony w dowolnej formie. W judykaturze przyjmuje się, iż samo wniesienie pozwu po upływie terminu należy potraktować jako zawierające implicite wniosek o przywrócenie terminu (por. uchwała SN 7 sędziów – zawarte w piśmie z 14 marca 1986 r. III PZP 8/86 OSNC 1986/12/194).
Sąd Rejonowy trafnie uznał – rozpoznając w pierwszej kolejności kwestie przywrócenia terminu do wniesienia odwołania – iż w przytoczonych okolicznościach istniały podstawy do przywrócenia powódce terminu do wniesienia odwołania. W myśl art. 265 § 1 i 2 k.p. przywrócenie terminu do wniesienia odwołania może nastąpić tylko w razie, gdy pracownik nie dokonał tej czynności w terminie bez swojej winy. Przez stronę rozumieć należy także pełnomocnika strony, a jego błąd procesowy obciąża stronę (por. również: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 marca 2000 r., IV CKN 841/00, niepubl., z dnia 23 2002 r., II CZ 72/02, niepubl. I z dnia 3 grudnia 2003 r., ICZ 139/03, niepubl.).
Powódka w dniu otrzymania pisma o odwołaniu ze stanowiska kierownika wniosła zastrzeżenie, że jest ono niezgodne z przepisami prawa. Nie oznacza to, wbrew zarzutom apelacji, że miała świadomość, iż może wnieść odwołanie do sądu. Również to, że jest osobą wykształconą, zajmującą stanowisko kierownicze i mającą możliwość obserwowania zmian kadrowych nie świadczy o powyższym a już w żadnym razie nie może usprawiedliwiać błędu pracodawcy tj. braku pouczenia.
Powódka o prawie wniesienia odwołania dowiedziała się dopiero po udzieleniu jej porady prawnej przez prawnika i dopiero wtedy to odwołanie złożyła. Brak winy strony
w uchybieniu terminu stanowi podstawową przesłankę przywrócenia terminu. W niniejszej sprawie w ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy postąpił prawidłowo, przywracając powódce termin do wniesienia odwołania. Przy czym należy jeszcze dodać, iż uchybienie tego terminu nie było nadmierne (14 dni). Nieuzasadnione jest podniesiony w apelacji zarzut naruszenia art. 8 k.p. Przepis ten pozwala na modyfikację uprawnień stron stosunku pracy jeżeli w określonych okolicznościach skorzystanie z nich stanowi nadużycie prawa tj. jest sprzeczne z jego społeczno-gospodarczym przeznaczeniem lub zasadami współżycia społecznego.
Wyżej wskazana klauzula generalna umożliwia zatem uniknięcie sytuacji, w której stosowanie prawa doprowadziłoby do skutków niemożliwych do zaakceptowania z uwagi na cel regulacji lub normy moralne.
Postawa powódki w żadnym razie nie zasługuje na negatywną ocenę. Nie można bowiem traktować w kategoriach naruszenia zasad współżycia społecznego i nadużycia prawa podmiotowego skorzystania przez powódkę z przysługującego jej jako radnej ustawowo zagwarantowanego prawa do ochrony przed rozwiązaniem z nią stosunku pracy. Podkreślenia wymaga właśnie to, że powódka nie tylko została odwołana ze stanowiska, ale i rozwiązano
z nią stosunek pracy. Działanie powódki należało ocenić jako mieszczące się w granicach przysługującego jej prawa podmiotowego, tym bardziej, że powódka przy jego wykonywaniu w żaden sposób nie naruszyła określonego przez ustawodawcę zakresu korzystania z niego.
Z powyższych względów apelacja pozwanej na mocy art. 385 k.p.c. podlegała oddaleniu.
O kosztach zastępstwa procesowego orzeczono po myśli art. 98 k.p.c. w zw. z § 9 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015, poz. 1804).
/-/ SSO J. Janiszewska-Ziołek /-/ SSO D. Jarosz-Czarcińska /-/ SSO M. Maleszka
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Toruniu
Osoba, która wytworzyła informację: Danuta Jarosz-Czarcińska, Małgorzata Maleszka , Joanna Janiszewska-Ziołek
Data wytworzenia informacji: