Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Toruniu

UZASADNIENIE

(...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. wniósł pozew przeciwko B. Z., w którym żądał:

I.  na podstawie art. 358 ¹ § 3 k.c. zmiany wysokości świadczenia (ukształtowanie) w ten sposób, że kwota należności banku od pozwanego z tytułu rozliczenia nieważności umowy kredytu zostanie zwaloryzowana w ten sposób, że poza roszczeniem o zwrot środków udzielonego kredytu w ich nominalnej wysokości powodowi przysługuje dodatkowa kwota 131 110,69 zł, wynikająca z istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza, i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 131 110,69 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od daty uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty (żądanie główne);

II.  na wypadek nieuwzględnienia żądania głównego, o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 84 669,12 zł, stanowiącą realną wartość kapitału udostępnionego na podstawie umowy kredytu, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia następnego po dacie doręczenia pozwanemu pozwu do dnia zapłaty (żądanie ewentualne);

III.  zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa podała, że strony łączyła umowa kredytu. Pozwany wystąpił przeciwko bankowi z pozwem o uznanie umowy kredytu za nieważną. Prawomocnym wyrokiem sąd stwierdził nieważność umowy. Wyrok nie rozstrzygnął jednak wszystkich rozliczeń między stronami. Jako podstawę prawną roszczenia głównego powód wskazał art. 358 ¹ § 3 k.c., a roszczenia ewentualnego przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu (k. 3-11).

W odpowiedzi na pozew pozwany B. Z. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na swoją rzecz kosztów postępowania. Zdaniem pozwanego nie zachodzą ustawowe przesłanki ani do sądowej waloryzacji kapitału kredytu, ani do zwrotu przez kredytobiorcę bezpodstawnego wzbogacenia. Oba roszczenia powoda pozostają w sprzeczności z prawem europejskim.

Wraz z odpowiedzią na pozew B. Z. złożył pozew wzajemny, w którym żądał zasądzenia od (...) Banku S.A. na swoją rzecz kwoty 3444,78 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 29 sierpnia 2024 roku do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów postępowania z powództwa wzajemnego. Powód wzajemny powołał się na wzajemne potrącenia, w wyniku których w celu całkowitego rozliczenia nieważnej umowy kredytu bank powinien zwrócić kredytobiorcy kwotę dochodzoną pozwem wzajemnym (k. 57-63).

W odpowiedzi na pozew wzajemny (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. wniósł o oddalenie powództwa wzajemnego w całości oraz zasądzenie od powoda wzajemnego kosztów postępowania. Bank przelał na rzecz powoda wzajemnego 28 sierpnia 2024 roku kwotę 22 020,43 zł, czym definitywnie rozliczył się ze świadczenia na rzecz powoda wzajemnego. Pozwany wzajemny podniósł, że w sprawie z powództwa kredytobiorcy Sąd Okręgowy we Wrocławiu przyjął, że bank spełnił świadczenie na rzecz kredytobiorcy w wysokości 376 169,17 zł, które to orzeczenie jest wiążące w myśl art. 365 § 1 k.p.c., a nie - jak twierdzi powód wzajemny - jedynie w wysokości 370 000 zł (k. 130-133).

Sąd ustalił, co następuje:

21 czerwca 2007 roku B. Z. zawarł z (...) Bankiem S.A. umowę kredytu hipotecznego nominowanego do (...) nr (...) standardowe oprocentowanie. Kwota kredytu wynosiła 376 169,17 zł ((...) umowy). Po potrąceniu opłaty na ubezpieczenie kredytu (1655,14 zł) i składki ubezpieczenia na życie (4514,03 zł) bank wypłacił kredytobiorcy kwotę 370 000 zł (§ 3 ust. 1 umowy).

Dowód:

- umowa kredytu (k. 16-18).

B. Z. wniósł w 2020 roku przeciwko (...) Bankowi S.A. pozew o ustalenie nieważności umowy kredytu z 21 czerwca 2007 roku i zapłatę kwoty 275 173,60 zł, ze względu na występujące w umowie klauzule niedozwolone dotyczące waloryzacji kredytu do CHF. Wyrokiem z 14 czerwca 2023 roku w sprawie o sygn. akt XII C 263/20 Sąd Okręgowy we Wrocławiu ustalił nieważność umowy kredytu i oddalił w całości powództwo o zapłatę. W uzasadnieniu wyroku sąd wskazał, że w umowie kredytu zawarte były klauzule niedozwolone w myśl art. 385 ¹ § 1 k.c., co skutkowało uznaniem umowy za nieważną w całości. B. Z. dochodził od banku zwrotu świadczeń za okres od 21 czerwca 2007 roku do 9 stycznia 2020 roku, które wyniosły łącznie 277 253,60 zł. Powództwo o zapłatę zostało oddalone z uwagi na skuteczne potrącenie przez bank roszczenia kredytobiorcy z roszczeniem banku o zwrot kapitału kredytu, przy czym Sąd Okręgowy we Wrocławiu przyjął, że udostępniony kapitał kredytu wynosił 376 169,17 zł. Powyższy wyrok uprawomocnił się 21 maja 2024 roku. Sąd Apelacyjny we Wrocławiu wyrokiem w sprawie o sygn. akt I ACa 2349/23 oddalił apelację banku. Sąd odwoławczy w całości podzielił argumentację sądu pierwszej instancji odnośnie do abuzywności postanowień umownych.

Dowody:

- wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z 14.06.2023 r., sygn. akt XII C 263/20, z uzasadnieniem (k. 21-31),

- wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z 21.05.2024 r., sygn. akt I ACa 2349/23, z uzasadnieniem (k. 32-38).

B. Z. w wykonaniu nieważnej umowy kredytu uiścił na rzecz banku następujące należności:

- 277 253,60 zł tytułem świadczeń za okres od 21 czerwca 2007 roku do 9 stycznia 2020 roku, które były dochodzone w sprawie o sygn. akt XII C 263/20 Sądu Okręgowego we Wrocławiu,

- 99 866 zł tytułem świadczeń za okres od 10 lutego 2020 roku do 14 grudnia 2023 roku,

- 14 800 zł tytułem świadczeń za okres od 12 stycznia 2024 roku do 15 maja 2024 roku.

Dowody:

- zaświadczenie o spłatach za okresie od 21.06.2007 r. do 9.01.2020 r. (k. 77-79),

- potwierdzenia przelewów za okres od 10.02.2020 r. do 14.12.2023 r. (k. 80-117),

- potwierdzenia przelewów za okres od 21.01.2024 r. do 15.05.2024 r. (k. 118-122).

Pismem z 22 stycznia 2024 roku B. Z. wezwał (...)Bank do zapłaty kwoty 99 866 zł tytułem dalszej kwoty nieobjętej powództwem, a pobranej przez bank w wykonaniu nieważnej umowy w okresie od 10 lutego 2020 roku do 14 grudnia 2023 roku – w terminie 7 dni od otrzymania wezwania. Bank odebrał wezwanie 29 stycznia 2024 roku.

Dowody:

- wezwanie do zapłaty z potwierdzeniami nadania i odbioru (k. 67-69).

Pismem 23 maja 2024 roku B. Z. wezwał (...) Bank do zapłaty kwoty 14 800 zł zapłaconej bankowi tytułem spłaty rat kredytu w okresie od 12 stycznia 2024 roku do 15 maja 2024 roku – w terminie 7 dni. Bank odebrał wezwanie 31 maja 2024 roku.

Dowody:

- wezwanie do zapłaty z potwierdzeniami nadania i odbioru (k. 70-72).

Pismem z 16 lipca 2024 roku B. Z. złożył (...)Bankowi oświadczenie o potrąceniu wzajemnych wierzytelności, tj. nieumorzonej wierzytelności banku o zwrot kapitału kredytu w wysokości 94 726,40 zł oraz swoich wierzytelności wobec banku, na które składały się kwoty:

- 99 866 zł tytułem świadczeń za okres od 10 lutego 2020 roku do 14 grudnia 2023 roku,

- 5017,24 zł tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych za opóźnienie liczonych od kwoty 99 866 zł za okres od 5 lutego 2024 roku do 16 lipca 2024 roku,

- 14 800 zł tytułem świadczeń za okres od 12 stycznia 2024 roku do 15 maja 2024 roku.

Bank odebrał oświadczenie o potrąceniu 19 lipca 2024 roku.

Dowody:

- oświadczenie o potrąceniu z potwierdzeniami nadania i odbioru (k. 73-75).

28 sierpnia 2024 roku (...) Bank zapłacił na rzecz B. Z. kwotę 22 020,43 zł tytułem rozliczenia wzajemnych roszczeń z nieważnej umowy kredytu.

Dowód:

- potwierdzenie przelewu (k. 76, 136).

Sąd zważył, co następuje:

Przedstawiony powyżej stan faktyczny sąd ustalił na podstawie dokumentów wymienionych w poprzedniej części uzasadnienia. Dokumenty stanowiące podstawę ustaleń faktycznych nie były kwestionowane przez strony i stanowiły wiarygodne środki dowodowe. Pozostałe dokumenty nie miały istotnego znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy.

W rozpoznawanej sprawie nie było potrzeby dopuszczenia dowodów z opinii biegłych na tezy wskazane w punktach IV. i V. pozwu głównego (k. 4-4v). Wyliczenia wysokości roszczeń powoda z tytułu waloryzacji kwoty kapitału kredytu (punkt IV. pozwu) oraz kwoty wzrostu realnej wartości kapitału (punkt V. pozwu) nie zasługiwały na uwzględnienie co do zasady, do czego sąd odniesie się szerzej w dalszej części uzasadnienia. Z ww. względów, na podstawie art. 235 ² § 1 pkt. 2 i 5 k.p.c., sąd pominął dowody z opinii biegłych zgłoszone pozwie jako nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy i zmierzające jedynie do przedłużenia postępowania (k. 149v).

Ustalony przez sąd stan faktyczny można było uznać w przeważającej części za bezsporny. Sporna między stronami była jedynie kwota udostępnionego kredytobiorcy kapitału kredytu. Zdaniem powoda (pozwanego wzajemnego) była to kwota 376 169,17 zł, a zdaniem pozwanego (powoda wzajemnego) 370 000 zł.

Sąd rozpoznający niniejszą sprawę przyjął, że kwota kredytu udostępnionego wynosiła 370 000 zł i stanowiła ona różnicę między wskazaną w § (...)umowy kwotą kredytu 376 169,17 zł a pobranymi przez bank już w dniu uruchomienia kredytu opłatą na ubezpieczenie kredytu w kwocie 1655,14 zł i składką ubezpieczenia na życie w kwocie 4514,03 zł (§ (...)umowy).

Wbrew twierdzeniom banku sąd rozpoznający niniejszą sprawę nie był związany w myśl art. 365 § 1 k.p.c. ustaleniami faktycznymi dokonanymi przez sądy w sprawie z powództwa kredytobiorcy przeciwko bankowi (sygnatury akt XII C 263/20 Sądu Okręgowego we Wrocławiu i I ACa 2349/23 Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu). Moc wiążąca prawomocnego orzeczenia sądu dotyczy bowiem treści tego orzeczenia (sentencji), a nie motywów, które legły u podstaw wydania tego orzeczenia. Sąd rozpoznający niniejszą sprawę w pełni podziela ugruntowane w doktrynie i orzecznictwie stanowisko, że wynikający z mocy wiążącej prawomocnego orzeczenia stan związania ograniczony jest co do zasady tylko do rozstrzygnięcia zawartego w sentencji orzeczenia i nie obejmuje jego motywów. Przedmiotem prawomocności materialnej jest jedynie ostateczny rezultat rozstrzygnięcia, a nie przesłanki, które do niego doprowadziły (tak Sąd Najwyższy w postanowieniu z 3 czerwca 2009 roku, IV CSK 511/08; podobnie Sąd Najwyższy w wyroku z 13 stycznia 2000 roku, II CKN 655/98; w wyroku z 23 maja 2002 roku, IV CKN 1073/00; w wyroku z 8 czerwca 2005 roku, V CK 702/04; w wyroku z 21 czerwca 2007 roku, IV CSK 63/07; w wyroku z 15 listopada 2007 roku, II CSK 347/07; w wyroku z 13 marca 2008 roku, III CSK 284/07; w wyroku z 3 czerwca 2008 roku, I PK 301/07; w wyroku z 4 marca 2009 roku, IV CSK 441/08; w wyroku z 13 stycznia 2011 roku, III CSK 94/10; w wyroku z 17 maja 2012 roku, I CSK 315/11; w wyroku z 30 stycznia 2013 roku, V CSK 82/12; w wyroku z 15 stycznia 2015 r., IV CSK 181/14). W wyroku z 8 grudnia 2016 roku (III CNP 29/15) Sąd Najwyższy wprost wskazał, że mocą wiążącą prawomocnego orzeczenia nie są objęte w szczególności rozstrzygnięcia o zasadności zarzutów podnoszonych przez pozwanego, w tym zarzutu potrącenia, a zagadnienia te mogą być przedmiotem odmiennego osądu w późniejszych procesach bądź jako objęte żądaniem i wówczas rozstrzygnięcie to będzie wiązać inne sądy w kolejnych postępowaniach w myśl art. 365 k.p.c., bądź ponownie jako kwestia prejudycjalna, ze skutkami wyłącznie dla konkretnego procesu. W konsekwencji sąd w niniejszej sprawie mógł zatem przyjąć inne ustalenia co do kwoty wypłaconego kredytu, jak i zakresu skuteczności potrącenia dokonanego przez bank.

Powództwo główne

W przypadku ustalenia nieważności umowy kredytu za bezsporny uznać należy obowiązek zwrotu przez kredytobiorcę kapitału udzielonego przez bank kredytu.

Zdaniem sądu roszczenie powoda o dokonanie sądowej waloryzacji kapitału na podstawie art. 358 ¹ § 3 k.c. i zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 131 110,69 zł nie zasługiwało na uwzględnienie.

Według strony powodowej żądanie waloryzacji kapitału kredytu znajduje podstawę prawną w art. 358 ¹ § 3 k.c., zgodnie z którym w razie istotnej zmiany siły nabywczej pieniądza po powstaniu zobowiązania, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, zmienić wysokość lub sposób spełnienia świadczenia pieniężnego, chociażby były ustalone w orzeczeniu lub umowie. Można zgodzić się z twierdzeniem powoda, że skumulowana inflacja za okres od udzielenia kredytu do dnia dzisiejszego stanowiła istotną zmianę siły nabywczej pieniądza. Trzeba jednak zauważyć, że w myśl art. 358 ¹ § 4 k.c. z żądaniem zmiany wysokości lub sposobu spełnienia świadczenia pieniężnego nie może wystąpić strona prowadząca przedsiębiorstwo, jeżeli świadczenie pozostaje w związku z prowadzeniem tego przedsiębiorstwa. Oczywistym powinno być, że bank z zasady jest stroną prowadzącą przedsiębiorstwo. Wątpliwość może budzić jedynie związek dochodzonego roszczenia z prowadzeniem przedsiębiorstwa. W ocenie sądu roszczenie banku o zwrot kapitału kredytu wypłaconego kredytobiorcy w wykonaniu nieważnej umowy kredytu wykazuje ścisły związek z prowadzeniem przez bank przedsiębiorstwa. Po pierwsze, spełnienie przez bank nienależnego świadczenia nastąpiło w wykonaniu nieważnej umowy kredytu, czyli czynności bankowej (art. 5 ust. 1 pkt 3 ustawy Prawo bankowe), tj. w obszarze podstawowej działalności gospodarczej banku. Po drugie, nieważność umowy powstała w rezultacie zamieszczenia przez bank w ramach czynności bankowej udzielenia kredytu niedozwolonych postanowień umownych we wzorcu umowy przedstawionym konsumentowi. Po trzecie, ustawodawca nie zdecydował się na zawężenie hipotezy art. 358 ¹ § 4 k.c. przez ograniczenie źródeł zobowiązania, których waloryzacji nie mogą domagać się przedsiębiorcy. Tym samym analizowany przepis obejmuje zobowiązania pochodzące z jakiegokolwiek źródła, w tym zobowiązania powstałe w reżimie odpowiedzialności z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia. Wreszcie po czwarte, dopuszczenie sądowej waloryzacji roszczenia banku o nienależne świadczenie w postaci kapitału kredytu postawionego do dyspozycji konsumenta prowadziłoby do obciążenia konsumenta dodatkowymi świadczeniami na rzecz banku, a przez to stałoby w sprzeczności z art. 6 ust. 1 i art. 7 ust. 1 dyrektywy 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich (tak też wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 czerwca 2022 roku w sprawie C-520/21, SIP Legalis).

Nie zasługiwało również na uwzględnienie żądanie ewentualne zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwoty 84 669,12 zł tytułem kwoty wzrostu realnej wartości udostępnionego kapitału na podstawie art. 405 k.c. w zw. z art. 410 k.c.

W ocenie sądu takie roszczenie powodowemu bankowi wobec kredytobiorcy w ogóle nie przysługuje. Nie znajduje ono podstawy prawnej w polskim porządku prawnym, jak też stoi w sprzeczności z Dyrektywą Rady 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich oraz całym systemem ochrony konsumenta (tak też wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 czerwca 2022 roku w sprawie C-520/21, z 7 grudnia 2023 roku w sprawie C-140/22 czy z 12 stycznia 2024 roku w sprawie C-488/23). Powoływane przez stronę powodową jako podstawa prawna roszczenia przepisy art. 405 k.c. i art. 410 k.c. stanowią jedynie o zwrocie uzyskanej korzyści w naturze, a więc bez powiększania jej o jakiekolwiek korzyści uzyskane przez bezpodstawnie wzbogaconego. Przepisy dotyczące bezpodstawnego wzbogacenia nie przewidują rozszerzenia obowiązku wzbogaconego o zwrot korzyści uzyskanych na skutek dysponowania przedmiotem wzbogacenia przez określony czas. Zubożony może co najwyżej domagać się odsetek za opóźnienie od daty wymagalności roszczenia o zwrot korzyści, po uprzednim wezwaniu do zapłaty w myśl art. 455 k.c.

Ponadto w ocenie sądu oba roszczenia banku pozostawały w sprzeczności z zasadami współżycia społecznego (art. 5 k.c.). To zachowanie banku przy zawarciu umowy kredytu i wykorzystanie silniejszej pozycji stanowiło naruszenie zasad przewidzianych w art. 5 k.c. i skutkowało ustaleniem nieważności całej umowy kredytu. W tej sytuacji bankowi nie powinna przysługiwać jakakolwiek dodatkowa korzyść z tytułu zawarcia z konsumentem wadliwej prawnie umowy kredytu.

Wobec powyższych uwag, na podstawie art. 358 ¹ § 3 w zw. art. 358 ¹ § 4 k.c. oraz art. 405 k.c. w zw. z art. 410 § 1 k.c. rozumianych a contrario, sąd oddalił powództwo w całości, o czym orzekł w punkcie I. podpunkcie 1) sentencji wyroku.

O kosztach procesu w punkcie I. podpunkcie 2) wyroku sąd orzekł na zasadzie art. 98 k.p.c. Pozwany wygrał sprawę z powództwa głównego w całości, w związku z czym należał się mu zwrot wszystkich poniesionych kosztów procesu, na które składały się wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem w wysokości 5400 zł (§ 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie /tekst jedn. Dz. U. z 2023 r., poz. 1964 ze zm./) i opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Powództwo wzajemne

Dochodzone pozwem wzajemnym roszczenie o zapłatę stanowiło roszczenie o zwrot nienależnego świadczenia oparte na art. 405 w zw. z art. 410 k.c. Z przepisu art. 405 k.c. wynika obowiązek zwrotu w naturze korzyści majątkowej uzyskanej kosztem innej osoby bez podstawy prawnej, a gdyby to nie było możliwe, obowiązek zwrotu jej wartości. Jedną z postaci bezpodstawnego wzbogacenia jest świadczenie nienależne (art. 410 § 1 k.c.), przy czym świadczenie jest nienależne, jeżeli ten, kto je spełnił, nie był w ogóle zobowiązany lub nie był zobowiązany względem osoby, której świadczył, albo jeżeli podstawa świadczenia odpadła lub zamierzony cel świadczenia nie został osiągnięty, albo jeżeli czynność prawna zobowiązująca do świadczenia była nieważna i nie stała się ważna po spełnieniu świadczenia. Powód wzajemny powoływał się na nieistnienie zobowiązania będące skutkiem nieważności umowy stanowiącej źródło zobowiązania (condictio sine causa), co zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądowym. Nieważność umowy jest stanem istniejącym od chwili jej zawarcia, a wszelkie świadczenia spełnione w wykonaniu nieważnej umowy mają charakter świadczeń nienależnych. W przypadku świadczeń pieniężnych zwrotowi podlega ich wartość nominalna.

W ocenie sądu oświadczenie kredytobiorcy o potrąceniu z 16 lipca 2024 roku (k. 73) zostało złożone skutecznie. Zgodnie z treścią art. 498 § 1 k.c. potrącenie jest możliwe, gdy spełnione są łącznie następujące przesłanki pozytywne: 1) dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami (wzajemność wierzytelności); 2) przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku (jednorodzajowość wierzytelności); 3) obie wierzytelności są wymagalne (wymagalność roszczenia); 4) obie wierzytelności mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym (zaskarżalność wierzytelności). Natomiast zgodnie z art. 499 k.c. potrącenia dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe. W rozpoznawanej sprawie wszystkie wymienione wyżej przesłanki zostały spełnione. Nie ulega wątpliwości, że przedmiotem obu wierzytelności były kwoty pieniężne. Zarówno wierzytelność powoda wzajemnego o zwrot świadczeń uiszczonych na podstawie nieważnej umowy i przedstawionych do potrącenia, jak i wierzytelność banku o zwrot udostępnionego kapitału kredytu były w tej dacie wymagalne i mogły być dochodzone przed sądem. Zarówno bank, jak i kredytobiorca wcześniej wezwali się wzajemnie do zwrotu świadczeń dokonanych na podstawie nieważnej umowy (kredytobiorca w wezwaniu z 22 stycznia 2024 roku). Obie wierzytelności były zatem wymagalne i nie uległy przedawnieniu, w związku z czym mogły być dochodzone przed sądem. Spełnione zostały więc wszystkie ustawowe przesłanki skutecznego potrącenia wierzytelności (art. 498 § 1 k.c. i art. 499 k.c.). W związku z dokonanym potrąceniem wierzytelności stron umorzyły się wzajemnie do wysokości wierzytelności niższej (art. 498 § 2 k.c.).

Z ustalonego stanu faktycznego wynikało następujące rozliczenie wzajemnych roszczeń stron z tytułu nieważności umowy kredytowej po prawomocnym zakończeniu sprawy o sygn. akt XII C 263/20 Sądu Okręgowego we Wrocławiu (I ACa 2349/23 Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu):

– roszczenie banku wobec kredytobiorcy o zwrot kapitału kredytu wynosiło 94 826,40 zł (udostępniony kapitał 370 000 zł – kwota dochodzona pozwem kredytobiorcy 275 173,60 zł);

– kredytobiorcy przysługiwało wobec banku roszczenie o zwrot kwoty 99 866 zł tytułem świadczenia nienależnego za okres od 10 lutego 2020 roku do 14 grudnia 2023 roku;

– kredytobiorcy przysługiwało wobec banku roszczenie o zapłatę skapitalizowanych odsetek za opóźnienie liczonych od kwoty 99 866 zł za okres od 5 lutego 2024 roku (wymagalność roszczenia po wezwaniu do zapłaty z 22 stycznia 2024 roku) do 16 lipca 2024 roku (oświadczenie o potrąceniu), które wynosiły 5017,24 zł (wyliczenia na podstawie kalkulatora odsetek SIP Legalis);

– wierzytelność kredytobiorcy w wysokości 104 883,24 zł (99 866 zł + 5017,24 zł) z wierzytelnością banku w wysokości 94 826,40 zł została skutecznie potrącona oświadczeniem z 16 lipca 2024 roku, wskutek czego wierzytelność banku została umorzona w całości, a wierzytelność kredytobiorcy została umorzona do kwoty 10 056,84 zł (104 883,24 zł – 94 826,40 zł);

– dodatkowo kredytobiorcy przysługiwało wobec banku roszczenie o zwrot kwoty 14 800 zł tytułem świadczenia nienależnego za okres od 10 lutego 2020 roku do 14 grudnia 2023 roku;

– dodatkowo kredytobiorcy przysługiwało wobec banku roszczenie o zapłatę skapitalizowanych odsetek za opóźnienie liczonych od kwoty 10 056,84 zł za okres od 16 lipca 2024 roku (oświadczenie o potrąceniu) do 28 sierpnia 2024 roku (data kapitalizacji odsetek przez stronę powodową), które wynosiły 136,39 zł (wyliczenia na podstawie kalkulatora odsetek SIP Legalis);

– dodatkowo kredytobiorcy przysługiwało wobec banku roszczenie o zapłatę skapitalizowanych odsetek za opóźnienie liczonych od kwoty 14 800 zł za okres od 6 czerwca 2024 roku (wymagalność roszczenia po wezwaniu do zapłaty z 23 maja 2024 roku) do 28 sierpnia 2024 roku (data kapitalizacji odsetek przez stronę powodową), które wynosiły 383,18 zł (wyliczenia na podstawie kalkulatora odsetek SIP Legalis);

– w sumie należność kredytobiorcy wobec banku wynosiła 25 376,41 zł (10 056,84 zł + 14 800 zł + 136,39 zł + 383,18 zł);

– 28 sierpnia 2024 roku bank przelał na rzecz kredytobiorcy kwotę 22 020,43 zł;

– do zapłaty na rzecz kredytobiorcy pozostaje kwota 3355,98 zł (25 376,41 zł – 22 020,43 zł).

Mając powyższe na uwadze, art. 405 w zw. z art. 410 k.c., sąd orzekł, jak w punkcie II. podpunkcie 1) sentencji wyroku.

O odsetkach za opóźnienie sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c., zasądzając je zgodnie z żądaniem pozwu wzajemnego od 29 sierpnia 2024 roku, tj. od dnia następującego po dniu kapitalizacji odsetek przez powoda wzajemnego. Roszczenie o zwrot świadczenia nienależnego jest roszczeniem bezterminowym, którego termin zapłaty wyznacza wezwanie dłużnika do spełnienia świadczenia (art. 455 k.c.). Pozwany bank pozostawał w opóźnieniu w związku z wezwaniami do zapłaty z 22 stycznia 2024 roku i 23 maja 2024 roku. Zdaniem sądu wyznaczany w obu wezwaniach siedmiodniowy termin zapłaty był wystarczający do dobrowolnego zaspokojenia przez bank zgłoszonych roszczeń, a po jego upływie strona pozwana popadała w opóźnienie skutkujące powstaniem po stronie powodowej roszczeń odsetkowych.

W punkcie II. podpunkcie 2) sentencji wyroku sąd oddalił jako bezzasadne powództwo wzajemne w pozostałej części, tj. co do kwoty 88,80 zł (3444,78 zł – 3355,98 zł).

O kosztach procesu w punkcie II. podpunkcie 3) wyroku sąd orzekł na zasadzie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 100 k.p.c. Powód wzajemny wygrał sprawę z powództwa wzajemnego niemalże w całości (97,4%), w związku z czym należał się mu zwrot wszystkich poniesionych kosztów procesu, na które składały się opłata od pozwu w kwocie 200 zł i wynagrodzenie pełnomocnika będącego adwokatem w wysokości 900 zł (§ 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie /tekst jedn. Dz. U. z 2023 r., poz. 1964 ze zm./).

ZARZĄDZENIE

1)  (...)

2)  (...)

(...)