Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 grudnia 2013 roku

Sąd Okręgowy w Toruniu IX Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Jarosław Sobierajski (spr.)

Sędziowie SO Andrzej Walenta

SO Barbara Plewińska

Protokolant st.sekr.sądowy Katarzyna Kotarska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Toruniu Marzenny Mikołajczak

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2013 roku

sprawy skazanego R. P.

o wydanie wyroku łącznego

na skutek apelacji, wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Rejonowego w Chełmnie VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Wąbrzeźnie

z dnia 30 sierpnia 2013 roku sygn. akt VII K 335/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchyla orzeczenie zawarte w pkt II i na podstawie art. 572 kpk umarza postępowanie o wydanie wyroku łącznego w zakresie kar grzywien orzeczonych wyrokami opisanymi w pkt 2 i 3;

II.  w pozostałym zakresie tenże wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Chełmnie) na rzecz adwokata J. B. kwotę 147,60 zł (sto czterdzieści siedem złotych i sześćdziesiąt groszy) brutto tytułem wynagrodzenia za obronę skazanego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zwalnia skazanego od zapłaty wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym, którymi obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt IX Ka 596/13

UZASADNIENIE

R. P. został skazany następującymi prawomocnymi wyrokami:

1. wyrokiem Sądu Rejonowego w Grudziądzu z dnia 15 lipca 2002 roku, w sprawie II K 455/02, za występek z art. 279§1 kk, na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, dozór kuratora, zobowiązanie do wykonywania pracy zarobkowej oraz powstrzymania się od nadużywania alkoholu,

gdzie następnie postanowieniem Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z dnia 24 marca 2005 roku zarządzono wykonanie warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności, a następnie postanowieniem z dnia 16 marca 2006 roku warunkowo zwolniono skazanego na okres próby do dnia 16 marca 2008 roku;

2. wyrokiem Sądu Rejonowego w Grudziądzu z dnia 30 października 2008 roku, w sprawie VIK 565/08 za występek z art. 244 kk popełniony w dniu 19 sierpnia 2008 roku, na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 2 lat próby, karę 30 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej grzywny za równoważną kwocie 10 zł,

gdzie następnie postanowieniem Sądu Rejonowego w Grudziądzu z dnia 16 września 2009 roku zarządzono wobec niego wykonanie kary 8 miesięcy pozbawienia wolności, której odbywanie ma rozpocząć od 05 marca 2014 roku;

3. wyrokiem Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z dnia 14 listopada 2008 roku, w sprawie VIK 297/08 za występek z art. 244 popełniony w dniu 27 sierpnia 2008 roku, na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat tytułem próby, karę 80 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej grzywny za równoważną kwocie 10 zł oraz dozór kuratora,

gdzie następnie postanowieniem Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z dnia 25 czerwca 2009 roku, sygn. akt II Ko 712/09 zarządzono wobec niego wykonanie kary 6 miesięcy pozbawienia wolności, której odbywanie rozpoczął od dnia 24 maja 2013 roku;

4. wyrokiem Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z dnia 20 marca 2009 roku, w sprawie IIK 101/09 za występek z art. 244 kk popełniony w dniu 21 stycznia 2009 roku, na karę 1 roku pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania okres 3 lat tytułem próby, karę 100 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej grzywny na kwotę 10 zł,

gdzie następnie postanowieniem Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z dnia 26 listopada 2009 roku, sygn. akt II Ko 1352/09 zarządzono wobec niego wykonanie kary 1 roku pozbawienia wolności, której odbywanie ma rozpocząć od 05 listopada 2014 roku;

5. wyrokiem Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie z dnia 25 września 2009 roku, w sprawie IIK 238/09 za występek z art. 244 kk popełniony w dniu 17 kwietnia 2009 roku, na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, której odbywanie ma rozpocząć od 05 września 2013 roku.

Sąd Rejonowy w Chełmnie VII Zamiejscowy Wydział Karny z siedzibą w Wąbrzeźnie wyrokiem łącznym z dnia 30 sierpnia 2013 r. (sygn. akt VII K 335/13):

I. na mocy art. 85 kk, art. 86§1 kk połączył skazanemu jednostkowe kary pozbawienia wolności za przestępstwa orzeczone prawomocnymi wyrokami Sądu Rejonowego w Grudziądzu i Wąbrzeźnie opisanymi w pkt 2 i 3 i wymierzył mu karę łączną 8 miesięcy pozbawienia wolności;

II. na mocy art. 85 kk, art. 86§1 i 2 kk połączył skazanemu jednostkowe kary grzywny za przestępstwa orzeczone prawomocnymi wyrokami Sądu Rejonowego w Grudziądzu i Wąbrzeźnie opisanymi w pkt 2 i 3 i wymierzył mu karę łączną 80 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej grzywny za równoważną kwocie 10 złotych;

III. na podstawie art. 577 kpk zaliczył skazanemu na poczet orzeczonej powyżej w pkt I wyroku łącznej kary pozbawienia wolności wykonaną w części karę 6 miesięcy pozbawienia wolności orzeczoną w sprawie VIK 297/08 Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie, to jest od dnia od dnia 24 maja 2013 roku;

IV. stwierdził, że pozostałe rozstrzygnięcia zawarte w wyrokach, w których orzeczone kary połączono podlegają odrębnemu wykonaniu;

V. na podstawie art. 572 kpk umorzył postępowanie o wydanie wyroku łącznego w sprawach opisanych powyżej w pkt 1, 4 i 5 części wstępnej wyroku;

VI. zwolnił skazanego od ponoszenia kosztów związanych z wydaniem wyroku łącznego, którymi obciążył Skarb Państwa.

Od powyższego wyroku apelację wniósł prokurator zaskarżając wyrok w części dotyczącej orzeczenia o karze łącznej grzywny na korzyść skazanego.

Wyrokowi zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego tj. art. 85 kk, art. 86 kk i art. 71 §2 kk polegającą na połączeniu orzeczonych wobec skazanego obok kar pozbawienia wolności kar jednostkowych grzywny, pomimo braku ku temu podstaw prawnych, albowiem kary te - wymierzone na podstawie art. 71§1 kk - wobec prawomocnego zarządzenia wykonania kar pozbawienia wolności, nie podlegają już wykonaniu.

Powołując się na powyższy zarzut prokurator – precyzując wniosek apelacji na rozprawie odwoławczej – wniósł ostatecznie o zmianę zaskarżonego wyroku i uchylenie orzeczenia z punktu II wyroku oraz umorzenie postępowania w zakresie wydania wyroku łącznego w odniesieniu do kar grzywien.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora okazała się zasadna i na skutek uwzględnienia podniesionego w niej zarzutu sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok zgodnie z wnioskiem prokuratora sprecyzowanym na rozprawie apelacyjnej.

O ile Sąd Rejonowy nie mylił się przesądzając, że zachodziły warunki do połączenia węzłem kary łącznej kar pozbawienia wolności orzeczonych wyrokami w sprawach VI K 565/08 i VI K 297/08, o tyle jednak orzeczenie o karze łącznej grzywny zawarte w punkcie II zaskarżonego wyroku nie mogło się ostać. Rację ma bowiem prokurator, że w sprawie doszło do naruszenia przepisów prawa karnego materialnego pod postacią art. 85 kk oraz art. 71 § 2 kk, gdyż Sąd Rejonowy nieprawidłowo uznał, że istnieją podstawy do połączenia kar grzywien orzeczonych wyrokami w sprawach VI K 565/08 oraz VI K 297/08.

Zgodnie z treścią przepisu art. 71 § 2 kk, w razie zarządzenia wykonania kary pozbawienia wolności grzywna orzeczona na podstawie art. 71 § 1 kk nie podlega wykonaniu, a w przypadku jej uiszczenia kara pozbawienia wolności lub ograniczenia wolności ulega skróceniu o okres odpowiadający liczbie uiszczonych stawek dziennych.

Jak wynika z jednolitego orzecznictwa Sądu Najwyższego, kara grzywny orzekana na podstawie art. 71 § 1 kk, ma charakter akcesoryjny, zależny od aktualności warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności i stosownie do treści art. 71 § 2 kk, w razie zarządzenia wykonania warunkowo zawieszonej kary pozbawienia wolności lub ograniczenia wolności - nie podlega wykonaniu. W takiej sytuacji brak jest podstaw prawnych wymaganych w art. 85 i art. 86 § 1 kk do połączenia tego rodzaju kar grzywny w wyroku łącznym. Jeżeli przed wydaniem wyroku łącznego zapadły postanowienia o zarządzeniu wykonania kar pozbawienia wolności, których wykonanie było uprzednio warunkowo zawieszone, to - zgodnie z uregulowaniem zawartym w treści art. 71 § 2 kk - orzeczone grzywny nie podlegają wykonaniu i tym samym nie powinny być objęte karą łączną grzywny.

Tego rodzaju sytuacja miała miejsce w niniejszej sprawie. Sąd Rejonowy nie dostrzegł, że kary grzywny wymierzone wyrokami w sprawach VI K 565/08 oraz VI K 297/08 zostały orzeczone na podstawie art. 71 § 1 kk w związku z warunkowym zawieszeniem wykonania kar pozbawienia wolności, a nadto że zarówno w sprawie VI K 565/08, jak i w sprawie VI K 297/08 doszło do prawomocnego zarządzenia wymierzonych skazanemu kar pozbawienia wolności. Wobec prawomocnego zarządzenia wykonania kar pozbawienia wolności - stosownie do dyspozycji art. 71 § 2 kk – kary grzywny orzeczone na podstawie § 1 tego przepisu nie podlegają wykonaniu. Nie było więc prawnej możliwości połączenia węzłem kary łącznej kar grzywien orzeczonych w sprawach VI K 565/08 oraz VI K 297/08. Kary te nie podlegają bowiem wykonaniu.

W związku z powyższym, sąd odwoławczy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że uchylił orzeczenie zawarte w punkcie II i na podstawie art. 572 kpk umorzył postępowanie o wydanie wyroku łącznego w zakresie kar grzywien orzeczonych wyrokami opisanymi w punktach 2 i 3.

Sąd odwoławczy nie dopatrzył się w zaskarżonym orzeczeniu żadnych uchybień mogących stanowić bezwzględne przyczyny odwoławcze, będących podstawą do uchylenia lub zmiany wyroku z urzędu w dalszej części, dlatego też zaskarżony wyrok w pozostałym zakresie utrzymał w mocy.

Na podstawie art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk Sąd Okręgowy zwolnił skazanego od zapłaty wydatków poniesionych w postępowaniu odwoławczym, obciążając wydatkami tymi – w tym kosztami nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej skazanemu z urzędu - Skarb Państwa. Za takim rozstrzygnięciem przemawiają względy słuszności; wszak postępowanie odwoławcze zostało wszczęte, a zaskarżony wyrok uległ zmianie na skutek błędu Sądu Rejonowego.