Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Toruniu

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 września 2016 r.

Sąd Okręgowy w. T. Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Hanna Łożyńska

Protokolant: staż. Grzegorz Nitka

po rozpoznaniu w dniu 2 września 2016 r. w. T.

sprawy z powództwa W. R.

przeciwko: Bankowi (...) S.A. w W., (...) Bank S.A. we W., Spółdzielczej Kasie Oszczędnościowo-Kredytowej (...) w G. i H. R.

o ustalenie i zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  koszty sądowe, od których zwolniona była powódka, ponosi Skarb Państwa;

3.  odstępuje od obciążenia powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesowych poniesionych przez pozwanych: Bank (...) S.A. w W., (...) Bank S.A. we W., Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową (...) w G.;

4.  zasądza ze Skarbu Państwa Kasy Sądu Okręgowego w. T. na rzecz radcy prawnego M. P. prowadzącego Kancelarię w B. przy ulicy (...) kwotę 10.957,28 zł (dziesięć tysięcy dziewięćset pięćdziesiąt siedem złotych 28/100) powiększoną o podatek VAT z tytułu nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu.

SSO Hanna Łożyńska

IC 234/13

UZASADNIENIE

Powódka W. R. wystąpiła z pozwem osobistym przeciwko 3 podmiotom o uznanie za bezskuteczne następujących wypowiedzeń umów, które ją wiązały z każdym z nich to jest:

- (...) w G. - wypowiedzenie z dnia 25.02.2010r. dotyczące umów nr (...)

- Bank (...) SA w W., dawniej (...) w W. - wypowiedzenie z dnia 27.05.2010r. dotyczące umowy nr (...)

(...) Bank SA we W.- wypowiedzenie z dnia 28.06.2010r. umowy nr (...)

Podnosiła, że te wypowiedzenia są niezgodne z elementarnymi prawami zawartymi w konstytucji RP, z zawartymi z pozwanymi bankami umowami i moralnym prawem człowieka do życia i godności oraz sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Ponadto wnosiła o zasądzenie od pozwanych solidarnie na jej rzecz zadośćuczynienia w kwocie 200.000zł. za wyrządzoną jej przez te podmioty krzywdę polegającą na nękaniu, prześladowaniu oraz traktowania jak „kombinatorów” i nieuczciwych kredytobiorców. Pozwane podmioty zdaniem powódki wykorzystały cierpienie i morderczą walkę o życie jej męża jako wymówkę dobrą na wszystko byle nie płacić rat.

W uzasadnieniu podała, na początku stycznia 2010r. zdiagnozowano u jej męża J. R. złośliwy nowotwór pęcherza moczowego w najgorszym stadium. Od tego czasu ona wraz z dziećmi podjęła działania w celu ratowania jego zdrowia. Nie przyniosły one jednak pozytywnych rezultatów, bo mąż powódki w dniu 17.07.2010r. zmarł. Wcześniej jednak po uzyskanej diagnozie dnia 12 i 16 stycznia 2010r. tj. przed upływem terminu spłat rat kredytów pisemnie zawiadomiła banki o tej trudnej sytuacji i wniosła o zawieszenie na pół roku spłaty rat i o konsolidację. O każdej zmianie informowała pozwanych przedstawiając odpowiednią dokumentację medyczną. Jednocześnie wraz z mężem składała oświadczenia, że nie zgadza się na wypowiedzenie umów, obciążanie ich kosztami i domagała się zaprzestania nieustannego nękania i prześladowania ich, poniżania i traktowania jak nieuczciwych kredytobiorców i „kombinatorów”. Podkreśliła, że zawsze z mężem była uczciwym i przyzwoitym kredytobiorcą i zawsze spłacała kredyty w terminie. Śmiertelna choroba męża powódki zmusiła ją do zmiany warunków tych kredytów, bo do tego miała prawo. Pozwani jednak nadużyli swojego prawa i wypowiedzieli umowy.

Następnie pełnomocnik powódki ustanowiony z urzędu, pismem procesowym z dnia 28.12.2010r. (k. 112-122) sprecyzował żądanie powódki wskazując, że domaga się ona ustalenia, że nieważne są wypowiedzenia dokonane przez każdego z wymienionych podmiotów umów łączących strony a opisanych przez powódkę w pozwie osobistym jako sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Jako podstawę prawną żądania powódki wskazał art. 58 paragraf 2 k.c. w zw. z art. 189 k.p.c. i domagał się w konsekwencji ustalenia nieprzerwanego istnienia stosunków prawnych wynikających z w/w umów pożyczek. Natomiast jako podstawę prawną żądania zadośćuczynienia wskazał przepis art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c.

Jako podstawę faktyczną żądania pierwszego wskazał:

- rozpoznanie u męża powódki J. R. pod koniec 2009r. nowotworu pęcherza moczowego, którego skutkiem był jego zgon dnia 17.07.2010r,

- konieczność przeznaczenia w I półroczu 2010r. wszystkich posiadanych środków rodziny na

leczenie J. R.,

- poinformowanie przez powódkę wszystkie pozwane podmioty o śmiertelnej chorobie J.

R. i wnioskowanie o zawieszenie na pół roku obowiązku regulowania zobowiązań kredytowych, ewentualnie skonsolidowanie zobowiązań posiadanych wobec pozwanych,

- zignorowanie przez pozwanych próśb powódki i wypowiedzenie powódce wszystkich umów będących przedmiotem tego postępowania, mimo, że było to w czasie kiedy J. R. walczył z chorobą.

Uzasadnieniem żądania zadośćuczynienia było zdaniem powódki naruszenie przez pozwanych jej dobra osobistego w postaci prawa do oczekiwania szacunku od innych ludzi wobec śmiertelnej choroby jej męża.

Powódka kwestionuje skuteczność wypowiedzenia przez pozwanych umów pożyczek, bo te wypowiedzenia były sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Kiedy na przełomie roku 2009/2010 zdiagnozowano u męża powódki J. R. nowotwór pęcherza moczowego, który następnie usunięto, w tym czasie powódka i jej mąż pobierali z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych łącznie około 1.850zł. miesięcznie. To był ich jedyny dochód. Zdecydowanie większą część z tych dochodów wcześniej przeznaczali na regulowanie zobowiązań wobec pozwanych podmiotów. W sytuacji rozwoju choroby u J. R. powstała konieczność przeznaczenia wszystkich posiadanych środków na jego leczenie. Powódce dodatkowo pomagały finansowo dzieci. Kiedy zdiagnozowano u jej męża nowotwór złośliwy, od razu poinformowała o tym wszystkich pozwanych i wniosła o zawieszenie przynajmniej na pół roku obowiązku spłaty rat, ewentualnie o udzielenie jednego kredytu konsolidacyjnego i zarachowanie na poczet rat kredytów, których nie mogła czasowo spłacać, składek na ubezpieczenie pożyczek, z których zrezygnowała. Pozwane podmioty nie zareagowały jednak na tą propozycje i nadal wzywały ją i jej męża do zapłaty. Ponadto stosowały bezpośrednie techniki windykacyjne tj. SMS- y i telefony, a następnie wypowiedziały umowy pożyczki nie biorąc pod uwagę tego, że zaległe były wyłącznie te raty, które przypadały już po ujawnieniu choroby nowotworowej u J. R.. Pozwani ignorowali prośby powódki i jej męża o zawieszenie spłaty rat na okres pół roku i nadal zmierzali do odzyskania pieniędzy pożyczonych powódce. Nie zwracali uwagi na śmiertelną chorobę J. R., mimo, że o niej wiedzieli. Ich działalność była nakierowana na odzyskanie od powódki zaciągniętych zobowiązań, a nie na to żeby leczyła męża. Skoro nie wywiązywała się z tych zobowiązań, to wypowiedziały jej umowy pożyczki. Zdaniem powódki wypowiedzenie tych umów w obliczu śmiertelnej choroby jej męża jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, a w szczególności z zasadą, która nakazuje ratować życie i zdrowie człowieka, a w szczególności osoby najbliższej przedkładając ten cel nad normalnie przestrzegane pryncypia np. pacta sunt serwanta. Pozwane podmioty oczekiwały, że powódka zamiast leczyć męża, odda im pożyczone pieniądze, które za pomocą wypowiedzeń umów uczynić chciały wymagalnymi w całości. Zdaniem powódki oświadczenie woli o wypowiedzeniu stosunku obligacyjnego np. pożyczek sprzeczne z zasadami współżycia społecznego jest nieważne z mocy art. 58 paragraf 2 k.c. a materialnoprawną podstawę ustalenia, że oświadczenie to, wobec nieważności nie spowodowało wygaśnięcia umowy pożyczki i w tym sensie było bezskuteczne, stanowi art. 189 k.p.c. (wyrok SN z dnia 6.03.2002r. VCKN 852/00, Legalis)

Uzasadniając dochodzoną kwotę 200.000zł. tytułem zadośćuczynienia powódka wskazała, że postępowanie pozwanych, za pośrednictwem windykatorów tj. obcesowość, nachalność, wielokrotne sms-y, telefony, naruszyły jej godność osobistą rozumianą jako uprawnione prawo osoby do oczekiwania szacunku dla innych ludzi. Przepis art. 448k.c. uprawnia Sąd do przyznania w przypadku naruszenia dóbr osobistych zadośćuczynienia za doznaną krzywdę. Wysokość żądanej kwoty tytułem zadośćuczynienia uzasadniają okoliczności naruszenia jej dóbr osobistych, a w szczególności zakłócenie możliwości przeżywania choroby i odejście jej męża, przez pozwane podmioty działające z czysto merkantylnych pobudek.

Pozwany (...) Bank SA we W. w odpowiedzi na pozew (k. 26 i 27 ) wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podał, że jego działania dotyczące wypowiedzenia umowy pożyczki były zgodne z prawem i postanowieniami umowy pożyczki. Między innymi z paragrafu 2 ust. 1 tej umowy wynikało, że powódka ma obowiązek spłacić pożyczkę w 60 ratach miesięcznych płatnych w terminach i wysokości określonej w harmonogramie spłat. Powódka natomiast zapłaciła tylko trzy raty za październik, listopad i grudzień 2009r. W tej sytuacji zgodnie z ustępem 11 paragrafu 2 pozwany miał prawo wypowiedzieć umowę pożyczki. Podkreślił jednak, że dokonał tego wypowiedzenia dopiero w dniu 3.08.2010r. mimo, że mógł to uczynić w momencie powstania zwłoki z zapłatą rat za styczeń i marzec 2010r. Takie działanie banku było zgodne z art. 14 ustawy o kredycie konsumenckim z dnia 20.07.2001r. który daje podstawę do wypowiedzenia umowy w przypadku zalegania przez konsumenta z zapłatą rat kredytu za co najmniej dwa okresy płatności. Co do żądania zadośćuczynienia to pozwany E. wskazał, że powódka nie wykazała przesłanek odpowiedzialności wynikających z art. 448 k.c. tj. nie wykazała, że doszło do naruszenia jej dobra osobistego oraz, że naruszenie to miało charakter zawinionego działania ze strony pozwanego, a więc nie wykazała istnienia krzywdy ani jej rozmiaru oraz, że postępowanie pozwanego banku w zakresie dokonanego wypowiedzenia miało charakter zawinionego działania. Oprócz tego nie wskazała, z czego wywodzi solidarną odpowiedzialność pozwanych domagając się zasądzenia od nich solidarnie wskazanej kwoty tytułem zadośćuczynienia.

Pozwany BANK (...) S.A. W W., dawniej (...) Bank w odpowiedzi na pozew (k. 39 i 40) wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na rzecz tego pozwanego kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu między innymi podał, że umowa pożyczki z powódką została zawarta w dniu 21.04.2008r. na kwotę 7.560,00zł. brutto i została rozłożona na 48 rat miesięcznych (tj. 4 lata) po 241zł. każda rata, a raty miały być płatne poczynając od dnia 25.05.2008r. do dnia 25.04.2012r. Powódka nie dokonała wpłaty w styczniu i lutym 2010r. i dlatego Bank podjął czynności windykacyjne (monity pisemne i telefoniczne). Z tego powodu powódka zaczęła składać reklamacje (miała pretensje). Bank odpisał 5.03.2010r. że deklaruje gotowość rozpatrzenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia, która miałaby polegać na zmniejszeniu wysokości rat, a wydłużeniu okresu spłaty, odroczeniu zaległych płatności na koniec okresu kredytowania. Ponadto bank poinformował, że kredyt konsolidacyjny jest oddzielną kwestią windykacji tej pożyczki i w tej sprawie odsyłał do jego placówki terenowej, która zajmowała się takimi kredytami. Powódka nie wykazała zainteresowania tymi propozycjami. Z uwagi na zaległości płatnicze za dwa okresy płatności bank wypowiedział umowę w dniu 24 maja 2010r. na podstawie paragrafu 2 pkt. 20a umowy. Mimo to dalej ten pozwany bank był otwarty na propozycje powódki aby w drodze porozumienia doprowadzić do jakiegoś korzystnego rozwiązania. Wskazał też, że zgon męża powódki nie powoduje automatycznego zawieszenia obowiązków wynikających z zawartych umów i pozostawienia ich do uznania dłużniczki. Podkreślił, że sytuacja rodzinna powódki nie była powodem wypowiedzenia umowy przez bank. Umowa z powódką jest obecnie na etapie windykacji prowadzonej na zlecenie banku przez firmę (...) S.A. we W.. Żądanie powódki zadośćuczynienia jest zdaniem tego pozwanego pozbawione podstaw faktycznych i prawnych. Powódka sama przyznała, że jest dłużniczką pozwanego i nie spłaca pożyczki, a więc jej zobowiązania są wymagalne. Z tego powodu zdaniem tego pozwanego powódka nie może mieć pretensji do banku, że domaga się zapłaty. Forma żądania zapłaty jest standardowa tj. monity telefoniczne i pisemne. Nie można ich jednak traktować jako nękanie czy prześladowanie. Mimo, że jest ona przykra dla powódki, to jest typowa. Zresztą powódka jak sama podaje od ponad 17 lat korzysta z pożyczek i kredytów. Toczy się od dłuższego czasu przeciwko powódce postępowanie egzekucyjne na wniosek innego wierzyciela. Ta ilość postępowań windykacyjnych jest konsekwencją zaciągania zobowiązań, bez przewidywania zdarzeń losowych np. zgonu męża. Teraz dopominanie się przez banki spłaty wywołuje u powódki stres, ale jest on wynikiem jej wcześniejszych działań. Ponadto podkreślił, że sformułowania jakich używa powódka wobec pozwanych gdzie zarzuca bankom słowami „za pomocą tego bezprawia, w sposób podły, haniebny w oczywisty sposób nadużyły swego prawa” sama narusza dobre imię pozwanych. Co do wysokości żądanej kwoty, to zdaniem pozwanego nie pozostaje ona w żadnej proporcji do zarzucanych naruszeń i realiów strony powodowej.

Pozwany (...) w G. w odpowiedzi na pozew (k. 54-57) wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz tego pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podał, że koniecznymi elementami powództwa o ustalenie stosunku prawnego lub prawa są dwie przesłanki:

- interes prawny powoda w dokonaniu żądanego ustalenia,

- istnienie stosunku prawnego lub prawa, którego powództwo dotyczy.

Pozwany (...) stoi na stanowisku, że nie została spełniona pierwsza przesłanka w odniesieniu do wypowiedzenia umów pożyczek:

- nr (...) z dnia 20.03.2009r.

- nr (...) z dnia 20.08.2009r.

bo pozwana wystąpiła do Sądu Rejonowego w N. z pozwami z dnia 14.05.2010r. i z dnia 18.05.2010r. przeciwko J. R. i W. R. o zapłatę zadłużenia wynikającego z w/w umów w postępowaniu upominawczym. Sprawom tym nadano sygnatury INc 512/10 i INc 528/10. W obu sprawach sędziowie złożyli wnioski o ich wyłączenie od rozpoznania tych spraw. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy wyłączył sędziów Sądu Rejonowego w N. od rozpoznania obu tych spraw i przekazał te sprawy do rozpoznania do Sądu Rejonowego w Szubinie. Sprawy te są nadal w toku (zawieszone). Powództwa te zostały wytoczone przed złożeniem pozwu w niniejszej sprawie. Pozwana stoi na stanowisku podobnie jak Sąd Najwyższy, że interes prawny w wytoczeniu powództwa o ustalenie istnienia lub nie istnienia prawa lub stosunku prawnego w zasadzie nie zachodzi, jeżeli zainteresowany może na innej drodze osiągnąć ochronę swoich praw. Jej zdaniem nie ma interesu prawnego. Merytorycznie pozwany (...) podniósł, że powódka składała wnioski o zawieszenie spłaty rat, konsolidację, czego nie udowodniła, a mimo to umowy zostały wypowiedziane. Jednak na podkreślenie zasługuje to, że wypowiedzenia umów pożyczek zostały wystosowane w dniu 25.02.2010r. a więc zaległości w spłacie rat powstały znacznie wcześniej niż podaje powódką. Jeśli chodzi o umowę pożyczki nr (...), to wypowiedzenie umowy nastąpiło 25.02.2010r. Na dzień wypowiedzenia zaległe były w całości rata za miesiąc grudzień 2009r. wysokości 582,90zł., w całości rata za m-c styczeń 2010r. w tej samej kwocie, ponadto w całości rata za luty 2010r. w tej samej wysokości. W stan natychmiastowej wymagalności umowa pożyczki została postawiona w dniu 7.04.2010r. W przypadku obu umów powstały zaległości w wysokości 2 pełnych rat. Gdyby powódka uregulowała należności wraz z dalszymi odsetkami karnymi w terminie 7 dni od otrzymania wypowiedzenia, to spowodowałoby to cofnięcie tych wypowiedzeń i powrót do pierwotnych planów spłaty. Do spłaty nie doszło. Ponadto dodał, że obie pożyczki zostały zaciągnięte przez powódkę na spłatę wcześniejszego zadłużenia, co oznacza, że powódka już wcześniej miała problemy z regulowaniem swoich zobowiązań i żeby uniknąć windykacji należności zaciągnęła kolejne zobowiązania.

Następnie w piśmie procesowym z dnia 28.01.2011r. Bank (...) w W. w odpowiedzi na sprecyzowane w dniu 28.12.2010r. przez pełnomocnika powódki żądanie wskazał, że powódka przedstawiła rewolucyjną tezę, w świetle której z uwagi na śmiertelną chorobę jej męża, niemoralne było wypowiedzenie umowy pożyczki i jako takie było nieważne. Zdaniem tego pozwanego szacunek do terminalnej choroby dłużnika nie rozciąga się na jego zobowiązania finansowe wobec osób trzecich. (w tym przypadku dłużnik tak powinien planować swoje zobowiązania żeby ich dochować nawet w sytuacjach kryzysowych). Gdyby przyjąć za właściwe odmienne stanowisko, to godziłoby ono w podstawy bezpieczeństwa obrotu prawnego, bo uzależniałoby ważność umowy od wypłacalności dłużników. W tej sytuacji standardowe działania windykacyjne tj. monity telefoniczne, pisemne i wizyty mogą być nietaktem, ale tylko tak należy to oceniać. Zachowania windykatorów, ich rzekome wypowiedzi niewątpliwie naruszały powagę sytuacji, ale nie przekraczały granic przyzwoitości i nie szargały dobrego imienia. Ponadto pozwany zakwestionował wysokość żądanej kwoty, która wprawia w zdumienie w stosunkach ludzi niezamożnych utrzymujących się z pracy lub świadczeń społecznych, do których należy powódka.

Drugi z pozwanych (...) w G. w piśmie z dnia 2.02.2011r. (k. 200-204) w odpowiedzi na sprecyzowane w dniu 28.12.2010r. przez pełnomocnika powódki żądanie podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko podkreślając, że powódka nie ma interesu prawnego w wytoczeniu powództwa o ustalenie za nieważne wypowiedzenie umów pożyczek zawartych ze (...) przez J. R. i poręczonych przez W. R., a to z tego powodu, że ten pozwany wytoczył przeciwko powódce powództwo o zapłatę. Jeśli chodzi o zarzut niezgodności wypowiedzeń umów pożyczek z zasadami współżycia społecznego, to pozwany rozumie rozgoryczenie powódki, jednakże w sytuacji gdy pożyczka nie jest spłacana zgodnie z planem spłaty i powstaje zaległość, to pożyczkodawca ma prawo zgodnie z umową wypowiedzieć stosunek umowny, a pożyczkobiorca nie może skorzystać z przysługującego mu uprawnienia ze względu na okoliczności osobiste dotyczące pożyczkobiorcy. W praktyce w większości przypadków zaległości w spłacie pożyczki są następstwem okoliczności niezależnych od pożyczkobiorców np. utrata pracy, wypadek, choroba, śmierć w rodzinie, których nie przewidzieli w chwili zawierania umowy pożyczki. Gdyby pożyczkodawca uwzględniał takie sytuacje, to nie mógłby odzyskać słusznie należnych mu świadczeń i mogłoby to doprowadzić do upadku wszystkich instytucji finansowych zajmujących się udzielaniem pożyczek. Pozwany stoi na stanowisku, że każdy rozsądny człowiek zawierając umowę pożyczki zdaje sobie sprawę z tego, że musi zwrócić pożyczone pieniądze i uwzględnia też fakt, że to jego obciąża ryzyko wystąpienia okoliczności, które mogą wpłynąć na jego wypłacalność. Żaden też rozsądny człowiek nie liczy na to, że jak dotkną go takie okoliczności, będzie mógł skutecznie domagać się aby pożyczkodawca odstąpił od dochodzenia od niego swoich roszczeń i udzieli mu prolongaty, która będzie najkorzystniejsza dla pożyczkobiorcy. Co do żądania kwoty 200.000zł. tytułem zadośćuczynienia, to pozwany ten nadal stoi na stanowisku, że powódka w pierwszej kolejności powinna wskazać konkretne zdarzenie, które można przypisać pozwanemu oraz jego działania, które naruszały dobra osobiste powódki, a dopiero w dalszej kolejności pozwany ma obowiązek wskazać istnienie okoliczności usprawiedliwiających to działanie, tj. wyłączające bezprawność. Zdaniem tego pozwanego nie można uznać wysyłania wezwań do zapłaty do osoby chorej lub jej rodziny za naruszenie dóbr osobistych. Poza tym powódka nie wykazała, że pozwana nękała ją i jej małżonka zwłaszcza, że powódka ogólnie takie zarzuty stawiała wszystkim pozwanym. Winna wskazać który konkretnie pozwany dopuścił się takich zachowań i winna przedstawić dowody potwierdzające takie okoliczności. Tego jednak nie uczyniła.

Powódka za pośrednictwem swojego pełnomocnika w piśmie z dnia 11.03.2011r. (k. 235-240) podtrzymała swoje stanowisko i dodatkowo podała, że żądanie zasądzenia zadośćuczynienia solidarnie od pozwanych opiera na przepisie art. 441 paragraf 1 k.c.

Na rozprawie w dniu 16.03.2011r. powódka podtrzymała swoje stanowisko i dodatkowo wskazała, że działania pozwanych naruszyły jej godność osobistą oraz godność osobistą jej męża. Jeśli chodzi o jej dobra osobiste, to zostały naruszone dobra w postaci jej dobrego imienia, czci i wizerunku.

W piśmie procesowym z dnia 12.03.2012r. (k. 443-447) złożonym przez pełnomocnika powódki sprecyzował on jej stanowisko domagając się od pozwanych aby dokonali konsolidacji zobowiązań powódki udzielając jej przez jednego z pozwanych kredytu konsolidacyjnego, na warunkach jakie są oferowane w obrocie i zaliczyli na poczet nowo ukonstytuowanego (w miejsce stosunków obligacyjnych) zobowiązania (wynikającego z kredytu konsolidacyjnego) kwoty, które są należne powódce z tytułu składki ubezpieczeniowej uregulowanej przy zawarciu umów będących przedmiotem niniejszej sprawy. Jako podstawę prawną powołała tu przepis art. 189 k.p.c. w zw. z art. 56 k.c. Natomiast w sytuacji gdyby Sąd uznał, że roszczenie wyżej wskazane nie zasługuje na uwzględnienie, to domaga się ewentualnie :

- wobec nadzwyczajnej zmiany stosunków (wywołanej przez śmierć męża powódki), powodujące nadmierne trudności w spełnieniu świadczenia w kształcie wynikającym z łączących powódkę z pozwanymi stosunków obligacyjnych (wynikających z poręczenia umów pożyczki konsumenckiej o numerach (...) i (...) zawartych z pozwaną (...), umowy pożyczki gotówkowej zawartej 21.04.2008r. przez Bank (...) S.A. oraz umowy pożyczki nr (...) zawartej 16.09.2009r. przez (...) S.A.

* aby Sąd zmienił sposób wykonania tych zobowiązań oraz ich wysokość w ten sposób, że zobowiązania powódki wobec pozwanych zostałyby skonsolidowane przez jedną z pozwanych instytucji finansowych (objęte jednym stosunkiem obligacyjnym), a wysokość raty jaką miałaby comiesięcznie płacić powódka wynosiłaby 700zł,

* względnie nie dokonując tej konsolidacji (gdyby uznał za niemożliwe), tak oznaczył czas trwania stosunków obligacyjnych między stronami i wysokość spełnianych w związku z nimi przez powódkę comiesięcznych rat aby nie przekroczyła ona globalnie 700zł. miesięcznie.

Jako podstawę prawną wskazała do roszczenia ewentualnego przepis art. 357(1) k.c.

Dodatkowo powódka rozszerzyła powództwo o kolejnego pozwanego tj. domagała się zapłaty przez pozwaną H. R. (dotychczasowego sędziego sprawozdawcy w niniejszej sprawie) kwoty takiej jakiej domaga się od pozostałych pozwanych z tytułu zadośćuczynienia.

W uzasadnieniu podała, że ta pozwana pozbawiła ją publicznego prawa podmiotowego w postaci prawa do sądu i jest to czyn niedozwolony, co w konsekwencji narusza jej dobro osobiste w postaci prawa do spokoju psychicznego.

W tej sytuacji skoro pozwana H. R. jest sędzią Sądu Okręgowego w B., to postanowieniem z dnia 29.03.2012r. ten Sąd wyłączył Sędziego Sądu Okręgowego w(...) H. R. od rozpoznania niniejszej sprawy. (k. 455) Następnie od rozpoznania sprawy zostali wyłączeni pozostali sędziowie tego Sądu na ich wniosek i sprawa została przekazana do rozpoznania Sądowi Okręgowemu w. T..

Pozwany (...) w G. w piśmie z dnia 21.03.2012r. (k. 458 i 459) nadal wnosił o oddalenie powództwa wskazując między innymi, że po zmianie powództwa żaden przepis prawa nie nakłada na pozwanych obowiązku zawarcia z powódką umowy kredytu konsolidacyjnego i udostępnienia jej środków pieniężnych w znacznej wysokości, a poza tym podniósł, że żądanie powódki zmierza do osiągnięcia korzyści ekonomicznej kiedy interes prawny w rozumieniu art. 189 k.p.c. należy rozumieć istniejącą po stronie podmiotu prawa chęć uzyskania określonej korzyści w sferze jego sytuacji prawnej istotnym jest także to, że pozwany jest uprawniony do żądania spłaty przysługujących jej wierzytelności, które powódka chciałaby spłacić kredytem konsolidacyjnymi. Działania pozwanej nie naruszają jej prawnie chronionych interesów. Natomiast co do żądania ewentualnego, to zgodnie z art. 357(1) k.c. jeżeli zostaną spełnione określone przesłanki, to na drodze sądowej można dochodzić dostosowania zobowiązania do nowych, zmienionych warunków. Powołał się na wyrok SN z 7.05.1993r. ICR 5/93 LEX nr 374455. Zgodnie z nim łącznie muszą być spełnione następujące przesłanki interwencji sądu:

- nadzwyczajna zmiana stosunków,

- spełnienie świadczenia zgodnie z treścią zobowiązania byłoby połączone z nadmiernymi

trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą,

- związek przyczynowy między dwiema wskazanymi wyżej przesłankami,

- przy zawieraniu umowy strony nie przewidywały ryzyka związanego ze zmianą stosunków („zmiana stosunków” nie określa zmiany indywidualnej sytuacji strony zobowiązania np. kłopoty finansowe, choroba, ale zmiany w zakresie stosunków społecznych, dotyczące większej grupy podmiotów, a w szczególności zmiany warunków gospodarczych o charakterze powszechnym i niezależne od stron. Pozwany podniósł, że niniejszej sprawie śmierć męża powódki – pożyczkobiorcy nie stanowi nadzwyczajnej zmiany stosunków.

Pismem z dnia 4.07.2013r. (k. 615) pozwany Bank (...) w W. nadal wnosił o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powódki kosztów procesu według norm przepisanych. Wskazał, że zmiana powództwa oznacza cofnięcie pierwotnych żądań wraz z konsekwencjami w zakresie kosztów procesu, o których zasądzenie wniósł. Ponadto podziela i przyjmuje za własne argumenty prawne przedstawione przez pozwanego (...) im. (...) w G. w piśmie z dnia 21.03.2012r.

Pozwany Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo – Kredytowa (...) w G. w piśmie procesowym z dnia 9.07.2013r. (k. 620) w odpowiedzi na pismo powódki z dnia 12.03.2012r. nadal wnosił o oddalenie powództwa. Na marginesie wskazał, że pismo powódki z dnia 6.05.2013r. dotyczy zobowiązania powódki wobec (...) BANKU S.A. i wydanego na jego rzecz tytułu wykonawczego i to ten bank powinien się wypowiedzieć, ale zdaniem tego pozwanego roszczenie o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności oparte na art. 5 k.c. nie zasługuje na uwzględnienie.

Pozwana H. R. w odpowiedzi na pozew (k. 617-619) wniosła o oddalenie powództwa w całości, które powódka opierała na przepisie art. 448 k.c. w zw. z art. 24 paragraf 1 zd. 3 k.c.

W uzasadnieniu swojego stanowiska podała, że w tej sprawie jako sędzia referent podejmowała wszelkie czynności w ramach wykonywanych obowiązków sędziego. Zarzuty podnoszone przez powódkę polegające na zakwestionowaniu przez nią czynności procesowych podejmowanych przez pozwaną np. oddalenie wniosku dowodowego o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków może zakwestionować w ewentualnym środku odwoławczym. Natomiast zarzut co do nierozpoznania innych wniosków dowodowych np. dopuszczenia dowodu z opinii biegłego, czy sprowadzenie dokumentacji medycznej, to nie pamięta tej sytuacji, podobnie jak i tego czy powódka miała możliwość swobodnego zaprezentowanie swoich racji. Pozwana podkreśliła, że jeśli powódka miała jakieś wątpliwości co do bezstronności tego sędziego referenta, to miała możliwość złożenia wniosku o wyłączenie sędziego. W ocenie pozwanej okoliczność, że sędzia reprezentuje pogląd prawny niekorzystny dla strony, w tym przypadku dla powódki, to jeszcze nie jest to podstawa do wytoczenia powództwa o naruszenie dóbr osobistych strony. Wskazała też, że powódka cały czas korzysta z pomocy profesjonalnego pełnomocnika. To na niej spoczywa ciężar wykazania, że doszło do naruszenia dóbr osobistych. To osoba żądająca ochrony dóbr winna precyzyjnie określić naruszone dobro oraz udowodnić, że jego naruszenie nastąpiło. Dopiero wtedy ciężar wykazania działania zgodnego z prawem spoczywa na pozwanym. Do tej pory także powódka nie określiła jakiej kwoty domaga się tytułem zadośćuczynienia od pozwanej.

W dalszym piśmie procesowym z dnia 21.08.2013r. (k. 624) powódka W. R. dodatkowo domagała się od (...) w G. zaliczenia przez tego pozwanego zwrotu ubezpieczenia za niewykorzystany okres ochrony ubezpieczeniowej na poczet niespłaconych rat.

Sąd ustalił co następuje:

J. R., mąż powódki zawarł ze Spółdzielczą Kasą Oszczędnościowo – Kredytową w G. dwie umowy pożyczki:

- nr (...) z dnia 20.03.2009r. na kwotę 23.000zł. na 6 lat (k. 86)

- nr (...) z dnia 20.08.2009r. na kwotę 12.260zł. na 5 lat (k. 73)

Powódka była poręczycielem tych pożyczek. Z pkt. 24 drugiej pożyczki wynika, że w przypadku uchybienia warunkom wynikającym z umowy dotyczącym warunkom zasad i terminu spłat pożyczkobiorca ma obowiązek uiścić nas rzecz (...) opłaty windykacyjne z tytułu:

- zawiadomień,

- wezwań do zapłaty,

- wypowiedzenia umowy,

- ustalenia adresów zamieszkania,

- monitów telefonicznych w kwocie nie większej niż 300zł.. W przypadku zlecenia podmiotowi zewnętrznemu działań windykacji terenowej (w szczególności zmierzającej do bezpośredniego kontaktu z dłużnikiem w miejscu zamieszkania lub pracy w kwocie nie wyższej niż 350zł.

Pkt. 26 umowy nr (...) stanowi, że pożyczkodawca ma prawo do wypowiedzenia niniejszej umowy z 30-dniowym terminem wypowiedzenia i postawienia całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wykonalności w przypadku stwierdzenia, że warunki udzielenia pożyczki nie zostały dotrzymane, a także gdy pożyczkobiorca nie zapłacił w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy listem poleconym do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy. (k. 73v)

Zostały przesłane do powódki zawiadomienia o zaległościach w spłacie obydwu pożyczek na dzień 15.01.2010r. na kwotę 795,87zł. z pożyczki nr (...) i w kwocie 505,15zł. z pożyczki nr (...). Także 15.01.2010r. zostały przesłane do J. R. wezwania do zapłaty zaległych kwot z obu pożyczek. Powódka pisała do tego pozwanego pisma z wnioskiem o restrukturyzację zadłużenia z umowy nr (...) z dnia 25.09.2008r. która nie jest przedmiotem niniejszego postępowania i pożyczki nr (...). Pismem z dnia 28.01.2010r. poinformowano ją, że rozpatrzenie tego wniosku nie jest możliwe. Wskazano, że modyfikacja planu spłaty możliwa jest w przypadku uregulowania w terminie co najmniej 3 rat pożyczki na wniosek głównego dłużnika. Dodatkowo poinformowano powódkę, że w przedmiocie tych pożyczek jest możliwe zawieszenie spłaty zadłużenia na okres 3 m-cy skutkujące przeksięgowaniem należności z tego okresu do ostatniej raty, ewentualnie zawieszenie spłaty zadłużenia na okres 3 m-cy skutkujące zwiększeniem wysokości kolejnych wymaganych rat w stopniu umożliwiającym zakończenie spłaty zgodnie z pierwotnie określonym terminem. Aby jednak było to możliwe, to należy uregulować co najmniej 3 raty na pożyczce nr (...). Tej samej treści pismo zostało wysłane do powódki dnia 25.02.2010r. W dniu 29.01.2010r. zostały przesłane do powódki kolejne zawiadomienia o zaległościach z obu pożyczek na dzień 29.01.2010r. na kwoty odpowiednio 1.441,46zł. i 910,30zł. Ponadto tego samego dnia zostały przesłane do J. R. ostateczne wezwania do zapłaty tych kwot. Dnia 25.02.2010r. zostały wysłane do powódki zawiadomienia o wypowiedzeniu umów obu pożyczek oraz wypowiedzenia umów. W obu umowach zaległość dotyczyła rat za grudzień 2009r. styczeń 2010r. i luty 2010r. W obu przypadkach zaległość dotyczyła nie tylko 2 ale 3 rat. Wszystkie wymogi wynikające z umowy a dotyczące zawiadomień zostały spełnione. Po tym czasie była wymieniana korespondencja pomiędzy powódką, pozwanym (...).

(dowód: wniosek o przyznanie pożyczki k. 63 i 64, umowy pożyczki zawarte ze (...) w G. k. 73 i 74, 86 i 87, zawiadomienia o zadłużeniu na dzień 15.01.2010r. k. 65 i 67, wezwania do zapłaty k. 69 i 71, ostateczne wezwania do zapłaty k. 75 i 77, zawiadomienia o zadłużeniu na dzień 29.01.2010r. k. 79 i 81, zawiadomienie o wypowiedzeniu umowy k. 83, wypowiedzenia umowy k. 88 i 90 wraz z dowodami doręczenia k. 89 i 91, pisma (...) do powódki k. 258 i 261 - 263)

W związku z tym zostały przez Spółdzielczą Kasę Oszczędnościowo-Kredytową (...) z siedzibą w G. wytoczone w dniu 14.05.2010r. dwa powództwa do Sądu Rejonowego w N. o zapłatę w postępowaniu upominawczym przeciwko powódce i jej mężowi. Sprawy zostały zarejestrowane pod sygnaturą INc 512/10 i INc 528/10. Postanowieniem z dnia 15.06.2010r. Sąd Okręgowy w B. wyłączył od rozpoznania tych spraw sędziów Sądu Rejonowego w (...) i wyznaczył do rozpoznania Sąd Rejonowy w S.. Sprawa została zarejestrowana pod sygnaturą IC 72/11.

(dowód: kopie pozwów o zapłatę k. 92 i 94, postanowienia SO w B. k. 84 i 85, postanowienie SR w Szubinie k. 586)

W dniu 16.09.2009r. powódka zawarła w N. umowę pożyczki nr (...) z (...) Bankiem Spółką Akcyjną z siedzibą we W. na kwotę łączną 9.686,69zł. która została rozłożona na 60 rat z obowiązkiem spłaty każdej raty w kwocie 241,86zł. przez okres 5 lat. Ostatnia rata miała być płatna do 27.08.2014r.

Z pkt. 11 paragrafu 2 tej umowy wynika, że w przypadku zwłoki z zapłatą co najmniej dwóch pełnych rat za co najmniej dwa okresy płatności Bank wezwie pożyczkobiorcę korespondencyjnie do zapłaty zaległych rat w terminie 7 dni od otrzymania wezwania pod rygorem wypowiedzenia umowy pożyczki. W przypadku gdy pożyczkobiorca nie ureguluje zaległości w powyższym terminie bank ma prawo wypowiedzieć umowę z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia. Początek płatności tej pożyczki był do 27.10.2009r. i powódka dokonała tej wpłaty. Druga wpłata nastąpiła w dniu 27.11.2009r. a trzecia wpłata miała miejsce w dniu 24.12.2009r. Następne okresy płatności nie doszły do skutku. Pozwany (...) Bank wzywał kilkakrotnie powódkę do zapłaty, ale bezskutecznie. Wypowiedzenie umowy tej pożyczki nastąpiło dopiero 28.06.2010r. a podstawą było zaleganie z zapłatą za co najmniej dwa okresy płatności.

(dowód: umowa pożyczki k. 28-30, harmonogram spłat k. 31, wypowiedzenie umowy pożyczki k. 124, wezwania do zapłaty k. 290 - 292)

W dniu 21.04.2008r. w B. W. R. zawarła umowę pożyczki gotówkowej z Bankiem (...) z siedzibą w W. na kwotę 7.560zł. brutto, rozłożonej na 48 rat miesięcznych po 241zł. każda rata. Termin spłaty pierwszej raty przypadał na dzień 25.05.2008r. a termin spłaty ostatniej raty przypadał na dzień 25.04.2012r. Z pkt. 20 tej umowy wynikało, że bank ma prawo wypowiedzieć umowę w formie pisemnej z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia w przypadkach określonych przepisami prawa, a szczególności w razie niespłacenia przez pożyczkobiorcę w terminach wynikających z umowy pełnych rat pożyczki za dwa okresy płatności o ile bank wyznaczy dodatkowy termin do spłaty zaległości, wynoszący co najmniej 7 dni od daty otrzymania przez pożyczkobiorcę wezwania do zapłaty pod rygorem wypowiedzenia umowy i w terminie pożyczkobiorca nie spłaci zaległości. W miesiącu styczniu i lutym 2010r. powódka nie dokonała wpłaty wymaganych rat. Bank (...) pismem z dnia 5.03.2010r. poinformował powódkę, że podjął działania windykacyjne tj. wysłał monity windykacyjne, monit telefoniczny, potem monit listowny. Na kontakty telefoniczne powódka nie reagowała. Natomiast zaczęła składać reklamacje i wnioski o restrukturyzację zadłużenia. W związku z tym pismem z dnia 1.04.2010r. Bank poinformował ją, że kontakt telefoniczny w sprawie restrukturyzacji zadłużenia jest konieczny. Kolejnym pismem z dnia 1.06.2010r. Bank poinformował powódkę, że w związku z brakiem kontaktu powódki w sprawie pisma z dnia 1.04.2010r. nie jest już możliwe dokonanie restrukturyzacji zadłużenia powódki, choć wcześniej Bank deklarował gotowość rozpatrzenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia i odroczenie zaległych płatności na koniec okresu kredytowania, ale ona nie wykazała inicjatywy w tym zakresie, a co do konsolidacji to udzielono jej informacji, że to jest oddzielna kwestia od windykacji i odsyłał ją do placówki terenowej. Pismem z dnia 6.05.2010r. Bank (...) wysłał do powódki ostateczne wezwanie do zapłaty. Do wypowiedzenia umowy doszło 27.05.2010r. Pismem z tego samego dnia pozwany Bank zobowiązał powódkę do niezwłocznego zwrotu kwoty należności głównej wraz z odsetkami, opłatami prowizjami należnymi Bankowi, które na dzień 26.05.2010r. wynosiło 5.851,37zł. Potem jeszcze pismem z dnia 1.08.2010r. pozwany zawiadomił, że z uwagi na zaległość w spłacie zobowiązań oraz brak woli współpracy zgromadzono dokumentację w celu rozpoczęcia postępowania sądowego przed właściwym miejscowo Sądem Rejonowym, którego następstwem będzie egzekucja komornicza, z którą się wiążą dodatkowe koszty.

Pismem z dnia 24.02.2011r. Bank (...) poinformował powódkę, że wyczerpał już swoje możliwości dochodzenia należności w trybie polubownym i została podjęta decyzja o skierowaniu sprawy na drogę postępowania sądowego. Jednakże zastrzegł, że cały czas istnieje jeszcze możliwość polubownego zakończenia sprawy, ale w tym przypadku jest konieczny kontakt powódki z pozwanym.

W 2011r. Bank (...) wystąpił z powództwem przeciwko powódce o zapłatę do Sądu Rejonowego (...)w L.. Toczy się także sprawa przeciwko powódce w Sądzie Rejonowym wS. pod sygnaturą IX C 126/13.

Pismem z dnia 21.01.2015r. Bank (...) S.A. w W. poinformował powódkę, że na podstawie umowy z dnia 26.11.2014r. dokonał przelewu wierzytelności z tytułu umowy pożyczki nr (...) zawartej z Bankiem (...) w dniu 21.04.2008r. na rzecz funduszu sekurytyzacyjnego (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą we W.. Przeniesienie wierzytelności stało się skuteczne dnia 3.12.2014r.

(dowód: umowa pożyczki z Bankiem (...) k. 50, korespondencja banku z powódką k. 51-53, wypowiedzenie umowy pożyczki gotówkowej k. 125, pismo o skierowaniu sprawy na drogę sądową k. 234, monity o zapłatę k. 302 – 316, 321, 322, 395, ostateczne wezwanie do zapłaty k. 317, pismo SR w L. k. 426, pismo z SR w Szubinie k. 681, pismo pozwanego do powódki k. 778, pismo z firmy (...) k. 780)

Pod koniec 2009r. mąż powódki J. R. zaczął chorować. Początkowo stwierdzono u niego czynną chorobę wrzodową dwunastnicy. Otrzymał jednak skierowanie na dalsze badania celem dokładnej diagnostyki. Rozpoznano u niego między innymi raka pęcherza moczowego. Przebywał kilkakrotnie w szpitalu. Ostatnio w Centrum Onkologii w B. na Oddziale Urologii Onkologicznej. Dnia 7.07.2010r. zmarł.

(dowód: dokumentacja medyczna k. 7, 8, 156 i 157, k. 159- 176, k. 182-187, kopia aktu zgonu k. 188)

W trakcie trwania choroby J. R. tj. w okresie od 12.01.2010r. powódka zwracała się z pismami do pozwanych podmiotów informując o stanie zdrowia swojego męża oraz o braku możliwości zapłaty rat pożyczek z uwagi na zły jego stan zdrowia. W pismach tych zawarte były też wnioski o zawieszenie przynajmniej na pół roku spłaty rat pożyczek zaciągniętych u tych pozwanych.

(dowód: pisma powódki do pozwanych k. 129-142, pisma pozwanych do powódki w odpowiedzi k. 286, 288)

Po śmierci męża powódka W. R. dnia 2.12.2010r. zwróciła się do notariusza M. M. prowadzącego Kancelarię Notarialną w B. o dokonanie otwarcia i ogłoszenia testamentu. Notariusz ten poświadczył, że spadek po J. R. na podstawie testamentu własnoręcznego z dnia 12.02.2010r. nabyła żona W. R. w całości.

(dowód: akt poświadczenia dziedziczenia k. 128)

W dniu 29.07.2010r. powódka wystąpiła z powództwem przeciwko 3 podmiotom, które udzieliły jej pożyczek i kredytów. Następnie w toku tego procesu pismem z dnia 12.03.2012r. rozszerzyła powództwo obejmując swoim żądaniem czwartą pozwaną sędziego referenta prowadzącego dotychczas tą sprawę H. R. zarzucając naruszenie jej dóbr osobistych w postaci pozbawienia jej prawa do sądu.

Sąd zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu przede wszystkim o dokumenty zaoferowane przez strony. Z wiarygodne uznano wszystkie dokumenty urzędowe i częściowo także prywatne, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego, co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 k.p.c. – nie zostały podważone. Sąd nie dał wiary dokumentowi prywatnemu złożonemu przez powódkę w postaci jej pisma bez daty z zestawieniem treści sms-ów znajdujących się na k. 365 i 366 akt, albowiem treści te nie zostały poparte żadnymi dowodami np. w postaci wydruku z telefonu komórkowego lub zdjęć ekranu telefonu z w/w sms-ami. Powódka deklarowała okazanie Sądowi aparatu telefonicznego z takimi sms-ami, ale faktycznie do takiego okazania nigdy nie doszło. Zatem to pismo nie ma mocy dowodu.

Ponadto stan faktyczny został także ustalony częściowo na podstawie zeznań powódki złożonych w Sądzie Okręgowym w B. na rozprawie dnia 2.11.2011r. (k. 368 i 369)

Tym zeznaniom Sąd dał wiarę tylko w części tj. w takim zakresie w jakim pozostają one w zgodzie z ustalonym stanem faktycznym w sprawie. Nie dał wiary zeznaniom w części kiedy to powódka podawała, że pozwani codziennie nękali ją i męża telefonami, bądź sms-ami domagając się spłaty kredytów. W tym zakresie powódka nie przedstawiła żadnych dowodów na to, że takie zachowania miały miejsce codziennie. Ponadto Sąd nie dał wiary zeznaniom powódki także co do tego, że W. R. nigdy nie otrzymała odpowiedzi od banków na jej wnioski. W tym zakresie już same zeznania powódki nie są konsekwentne, gdyż w dalszej części zeznań podała, że pozwani odpowiedzieli jej, że nie ma żadnych szans na załatwienie wniosków w sposób proponowany przez powódkę. Ponadto powódka sama złożyła do akt szereg pism od pozwanych, w których przedstawiali swoje propozycje dotyczące rozwiązania problemów powódki.

Sąd na rozprawie w dniu 2.11.2011r. (k. 369v) oddalił składany dwukrotnie przez powódkę wniosek zawarty najpierw w piśmie jej pełnomocnika z dnia 28.12.2010r. o przesłuchanie w charakterze świadków: T. R., L. R., K. R. i R. R., a później złożony ustnie do protokołu przez powódkę na tej samej rozprawie, albowiem okoliczności na które mieliby złożyć zeznania zostały wykazane już za pośrednictwem innych dowodów. Świadkowie ci mieli potwierdzić przebieg choroby nowotworowej J. R. i działań podejmowanych w związku z tym przez jego rodzinę, dochodów osiąganych przez powódkę i jej męża w tym czasie, obciążeń jakie mieli oni z tytułu zaciągniętych zobowiązań. Te okoliczności zostały już wykazane przez powódkę poprzez złożone przez nią dokumenty. Natomiast okoliczność kosztów jakie miała ponosić powódka i jej rodzina w celu ratowania życia jej męża nie wymagała dowodzenia. Jest to okoliczność powszechnie znana, że takie koszty się ponosi. Co do okoliczności, że odwiedzali powódkę windykatorzy, to także nie wymagało dowodzenia, bo pozwani przyznali, że takie sytuacje mogły mieć miejsce i jest to normalna procedura. Pozostawała jedynie ocena tego faktu.

Sąd oddalił na rozprawie w dniu 29.10.2013r. (k. 652) wniosek dowodowy powódki zawarty w piśmie jej pełnomocnika z dnia 28.12.2010r. w pkt. 5 tj. o zażądanie dokumentacji medycznej z trzech zakładów opieki zdrowotnej, albowiem żaden z pozwanych nie kwestionował choroby męża powódki i faktu jego leczenia. Ponadto tym samym postanowieniem Sąd oddalił wniosek powódki zawarty w piśmie z tego samego dnia w pkt. 7 o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego w zakresie onkologii, chorób wewnętrznych, ewentualnie farmacji z tych samych względów jak wyżej. Ta okoliczność nie wymagała dowodzenia za pośrednictwem wspomnianych dowodów Oprócz tego Sąd oddalił także wnioski dowodowe powódki zawarte w piśmie z dnia 13.04.2011r. w pkt. 1 i 2 (k. 247), które dotyczyły przeprowadzenia oględzin aparatu telefonii komórkowej w celu odczytania krótkich wiadomości tekstowych, a w przypadku zakwestionowania autentyczności takich sms-ów o zwrócenie się przez Sąd do operatorów sieci komórkowych o dane abonentów numerów z jakich były wysyłane te sms-y. Sąd oddalił te wnioski, albowiem powódka nie przedstawiła Sądowi aparatu telefonicznego do oględzin, co z kolei powodowało, że pozwani nie mogli zająć stanowiska co do autentyczności tych sms-ów. Na rozprawie w dniu 29.10.2013r. Sąd oddalił także pozostałe wnioski dowodowe, które zostały złożone przez powódkę na tej rozprawie. Co do przeprowadzenia dowodu z akt wówczas wymienionych przez powódkę na okoliczność, że pozwani pominęli wszystko o co zwracała się do nich powódka, w tym z wnioskiem o zawieszenie obowiązku spłaty kredytów, Sąd uznał ten wniosek za bezcelowy, skoro w niniejszej sprawie te kwestie powódka także starała się wykazać poprzez złożenie pism jakie wysyłała do tych podmiotów, a także pism jakie otrzymywała od nich. Natomiast co do wniosku o zwrócenie się do programu (...) o przesłanie nagania programu, nic nie stało na przeszkodzie aby powódka zwróciła się do tego programu, a następnie złożyła otrzymane nagranie do akt. To na niej spoczywał obowiązek dowodzenia swoich racji za pośrednictwem wszystkich możliwie dostępnych jej dowodów. Sąd na tej samej rozprawie także dopuścił dowód z przesłuchania powódki na dalsze jeszcze okoliczności związane z jej żądaniem, ale do tego przesłuchania nie doszło z uwagi na złożony przez powódkę wniosek o wyłączenie sędziego referenta. W efekcie kiedy doszło do następnej rozprawy w dniu 2.09.2016r. na ten termin powódka nie stawiła się i nie usprawiedliwiła swojej nieobecności, podobnie jak jej pełnomocnik. W tej sytuacji Sąd pominął dowód z przesłuchania powódki i wydał wyrok w sprawie. Wcześniej jednak oddalił wniosek powódki zawarty w piśmie jej pełnomocnika z dnia 16.04.2015r. w pkt. 1 i 2 tj. o zobowiązanie Banku o dołączenie całej dokumentacji związanej ze sprzedażą wierzytelności w stosunku do powódki oraz wniosek o zobowiązanie (...) w G. do zaliczenia z góry opłaconego ubezpieczenia. Sąd uznał, że te wnioski za bezpodstawne i niepotrzebne do rozstrzygnięcia sprawy.

W niniejszej sprawie powódka wskazywała jako podstawę prawną swojego żądania ustalenia bezskuteczności wypowiedzeń umów zawartych z pozwanymi podmiotami tj. (...) w G., (...) Bankiem S.A. we W. i Bankiem (...) w W. treść przepisu art. 189 k.p.c.

Pierwotnie domagała się ustalenia bezskuteczności wypowiedzenia umów z powodu ich sprzeczności z umowami zawartymi pomiędzy powódką, a tymi pozwanymi, sprzeczności z elementarnymi prawami zawartymi w konstytucji RP i moralnym prawem człowieka.

Postępowanie dowodowe, a w szczególności złożone przez strony umowy łączące powódkę z 3 pozwanymi wykazało, że wypowiedzenie tych umów zostało dokonane zgodnie z zapisami każdej z tych umów. Już z samych pism kierowanych przez powódkę do tych podmiotów wynikało, że powódka przyznała, że nie spłaca rat kredytów i pożyczek, które były przedmiotem postępowania. W toku procesu także ten fakt przyznała. Z każdej z tych umów wynikało, że wystarczyło aby dwie kolejne raty nie były spłacone, a pozwane banki (...) był uprawniony do wypowiedzenia umowy, co zresztą wszyscy pozwani uczynili. Natomiast co sprzeczności dokonanych wypowiedzeń umów z elementarnym prawami zawartymi w konstytucji, to powódka nie wskazała nawet o jakie dokładnie prawa chodzi i który przepis został złamany, a tym bardziej tego nie udowodniła. Na podkreślenie zasługuje także fakt, że wszystkie umowy będące przedmiotem niniejszego postępowania zostały zawarte w krótkich odstępach czasu. Pomiędzy powódką a Bankiem (...) umowa została zawarta w dniu 21.04.2008r. na kwotę 7.560zł. z terminem końcowym spłaty do dnia 21.04.2012. Później zaciągnęła dwie pożyczki w (...)w G. już w marcu 2009r, a potem w sierpniu 2009r. w łącznej kwocie 35.260zł. z obowiązkiem spłaty odpowiednio po 6 i 5 latach w celu spłaty wcześniejszego zadłużenia u tego samego pozwanego. To oznacza, że W. R. miała już znacznie wcześniej problemy ze spłatą swoich zobowiązań w (...) w G.. Później jeszcze zaciągnęła kolejny kredyt we wrześniu 2009r. w (...) Banku na kwotę 9.686zł. z obowiązkiem spłaty po 5 latach. Już suma rat z Banku wynosiła 482,80zł. Do tego dochodziła jeszcze kwota 2 pożyczek w (...) odpowiednio 582zł. i 345,15zł. co łącznie daje kwotę 924,15zł z dwóch pożyczek zaciągniętych w (...) w G.. Zatem łączne zobowiązania powódki wobec pozwanych wynosiły miesięcznie kwotę 1.406,95zł. a w tym czasie osiągała wraz z mężem łączny dochód jedynie w kwocie 1850zł. miesięcznie.

Z treści przepisu art. 189 k.p.c. który powódka wskazała jako podstawę swojego żądania wynika, że powód może żądać ustalenia istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny. Zatem koniecznymi elementami powództwa o ustalenie stosunku prawnego lub prawa są dwie przesłanki:

- interes prawny powoda w dokonaniu żądanego ustalenia,

- istnienie stosunku prawnego lub prawa, którego powództwo dotyczy

Zdaniem Sądu nie została spełniona w przypadku wszystkich pozwanych pierwsza przesłanka tj. brak wykazania interesu prawnego. Pozwany (...) w G. wytoczył przeciwko powódce już maju 2010r. dwa powództwa o zapłatę dotyczące dwóch umów, które są przedmiotem niniejszego procesu do Sądu Rejonowego w N.. Następnie sędziowie tego Sądu zostali wyłączeni od rozpoznania tych spraw i zostały one przekazane do rozpoznania do Sądu Rejonowego w S.. Pozostałe podmioty także wystąpiły do właściwych Sądów Rejonowych z powództwem o zapłatę kwot, które wynikają z umów będących przedmiotem niniejszego procesu. W tych postępowaniach można było ustalić skuteczność wypowiedzenia tych umów.

Sąd podziela stanowisko SN wynikające z postanowienia z dnia 29.10.2009r. IIICZP 79/09, z którego wynika, że „interes prawny do wytoczenia powództwa o ustalenie istnienia lub nieistnienia prawa lub stosunku prawnego w zasadzie nie zachodzi, jeżeli zainteresowany może na innej drodze osiągnąć w pełni ochronę swoich praw”. Tak było w przypadku wszystkich trzech pozwanych.

Powoływanie się na zasady współżycia społecznego, które miałyby skutkować ustaleniem bezskuteczności wypowiedzenia nie zasługuje na uwzględnienie. Zazwyczaj jeśli dłużnik przestaje płacić, to jest to wynikiem jakiejś trudnej sytuacji, której nie przewidział w chwili zawierania umowy pożyczki. Wówczas gdyby za każdym razem pożyczkodawca uwzględniał trudne sytuacje pożyczkobiorców, to nie miałby możliwości odzyskania słusznie należnych mu świadczeń, a to mogłoby doprowadzić do jego upadku i wywołałoby negatywny skutek dla obrotu gospodarczego. Każdy człowiek zawierając pożyczkę powinien zdawać sobie sprawę z tego, że musi zwrócić środki pieniężne i jednocześnie powinien brać pod uwagę, że to jego obciąża ryzyko powstania okoliczności, które mogą wpłynąć na jego wypłacalność. Nie może być tak, że ten który zaciąga pożyczkę co do zasady będzie mógł skutecznie domagać się od pożyczkodawcy odstąpienia od dochodzenia swoich roszczeń i udzieli mu dogodnych warunków do dalszej spłaty takich, które będą najkorzystniejsze dla pożyczkobiorcy. Szacunek do terminalnej choroby dłużnika nie rozciąga się na jego zobowiązania finansowe. Na uwzględnienie nie zasługuje także argument powódki, że pozwani mimo, że natychmiast ich powiadomiła o trudnej sytuacji zdrowotnej męża i wnosiła o zawieszenie obowiązku spłaty swoich zobowiązań nie reagowali na te wnioski. Oni reagowali składając jej różne propozycje pod warunkiem, że spłaci ona zaległe raty, ale ona nie była tym zainteresowana i składała dalsze wnioski o restrukturyzacje kredytu. Kiedy została poinformowana, że tą kwestia zajmuje się inna jednostka i wskazywali która, ona nie reagowała, a jedynie kierowała następne pisma do wierzyciela w tej sprawie domagając się zawieszenia obowiązku spłaty nie proponując ze swojej strony nic w zamian. Bank domagając się spłaty pożyczki nie może decydować dobrowolnie od kogo, kiedy i w jakich warunkach będzie domagać się zwrotu środków wynikających z udzielonych pożyczek, bo nie obraca własnymi środkami, ale środkami powierzonymi przez klientów. Wobec tego nawet w tak trudnej sytuacji w jakiej znalazła się powódka bank nie może kierować się osobistymi okolicznościami dotyczącymi pożyczkobiorcy. Musiałby zaprzestać działań windykacyjnych wobec wszystkich pożyczkobiorców, którzy twierdząc że mają trudną sytuację osobistą nie są w stanie spłacać swojego zadłużenia W ten sposób bank wkrótce stałby się niewypłacalny. W przypadku (...) Banku S.A. we W. mimo, że powódka nie spłacała zaległości i przekroczyła już wymagane 2 raty, to pozwany wypowiedział jej umowę pożyczki dopiero 28.06.2010r. Zatem mimo, że formalnie nie dokonano odroczenia spłaty na pół roku o co wnosiła powódka, to faktycznie i tak upłynęło ponad pół roku od czasu jak tego się domagała. Nic to jednak nie zmieniło w postępowaniu powódki.

Jeśli zaś chodzi o żądane zadośćuczynienie jak podaje powódka za cierpienia doznane za bezprawne działania pozwanych zmierzających do wyegzekwowania kwot z tytułu udzielonych kredytów, to Sąd stanął na stanowisku, że nie jest zasadne to żądanie, bo powódka winna wykazać przesłanki odpowiedzialności przewidziane w przepisie art. 448k.c., a więc dowody potwierdzające, że doszło do naruszenia jej dobra osobistego oraz że naruszenie to miało charakter zawinionego działania pozwanego. Koniecznym jest by naruszenie tych dóbr osobistych spowodowało wystąpienie szkody niemajątkowej, czyli krzywdy. Podanie rozmiaru i intensywności doznanej krzywdy, stopień negatywnych konsekwencji dla pokrzywdzonego wynikających z dokonanego naruszenia dóbr . Powódka nie wykazała zarówno istnienia krzywdy jak i jej rozmiaru.

Powódka podała, że podstawą żądania zadośćuczynienia 200.000zł. jest przepis art. 448k.c. w związku z art. 24 k.c. Zatem winna wskazać konkretne zdarzenie przypisane konkretnemu pozwanemu oraz działania każdego z tych pozwanych, które naruszyło jej dobro osobiste i określić to dobro. Dopiero potem każdy z pozwanych miałby obowiązek wykazania istnienia okoliczności usprawiedliwiających to działanie, a więc wyłączające bezprawność. Powinna przytoczyć dowody potwierdzające, że doszło do naruszenia jej dobra osobistego oraz, że to naruszenie miało charakter zawinionego działania ze strony konkretnego pozwanego. W piśmie precyzującym pozew z dnia 28.12.2010r. pełnomocnik powódki podał jedynie, że pozwani naruszyli dobro osobiste powódki w postaci prawa do oczekiwania szacunku od innych ludzi wobec śmiertelnej choroby jej męża. Nie podał żadnych konkretnych zdarzeń umiejscowionych w czasie z udziałem konkretnego pozwanego, które miałyby pokazać okazanie braku tego szacunku za wyjątkiem tego, że powódka tak twierdzi. Brak jest na to innych dowodów. Wprawdzie powódka do akt dołączyła szereg ulotek reklamowych przesyłanych jej m.in. przez pozwanych, ale z ich treści nie wynika, aby były one osobiście kierowane do powódki, a poza tym są to jedynie oferty produktów, którymi w tamtym czasie dysponowali pozwani. Nie mogą też być przejawem naruszenia dóbr osobistych powódki przesyłane przez pozwanych wezwania do zapłaty, czy odpowiedzi na jej pisma, nawet jeśli ich treść nie jest wygodna dla powódki. Powódka powoływała się też na „SMS-y”, które rzekomo miała otrzymywać od pozwanych, które ją szykanowały, ale takich sms-ów nie przedstawiła, bo nie można za nie uznać treści w odręcznym piśmie powódki znajdującym się na k. 365 akt, gdyż nie zostały one poparte żadnym dowodem. Zatem te treści nie mają wartości dowodowej. Nie można traktować wysyłanych przez pozwanych monitów do zapłaty, czy nawet próby kontaktu telefonicznego z pozwaną w sprawie obowiązku spłaty jako naruszenie jej dóbr. Jest to naturalne działanie pożyczkodawców, którzy domagają się od dłużnika spłaty długu. Może to być niewygodne dla powódki i wzbudzać jej niezadowolenie i zdenerwowanie, ale to ona doprowadziła do takiej sytuacji, że nie była w stanie spłacić zadłużenia i to nie tylko z powodu choroby męża, ale też z tego powodu, że do spłaty pozostawały 4 kredyty jednocześnie, których raty łącznie miesięcznie wynosiły 1.406,95zł., a dysponowała jedynie kwotą 1850zł. na utrzymanie dwóch osób. Powódka nie wykazała istnienia krzywdy ani jej rozmiaru. Tak na marginesie wskazać należy, że żądanie powódki zasądzenia solidarnie od 3 pozwanych kwoty 200.000zł. w żaden sposób nie zostało uzasadnione. Po pierwsze sposób zasądzenia tej kwoty tj. solidarnie, a po drugie samej wysokości żądania. Standardowe działania windykatorów np. monity pisemne i telefoniczne, wizyty mogą być nietaktem, ale nie naruszeniem dóbr osobistych. Wskazując potrzebę zasądzenia zadośćuczynienia solidarnie wskazała przepis art. 441 paragraf 1 k.c. Stanowi on, że jeżeli kilka osób ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym, ich odpowiedzialność jest solidarna. Przepis ten jednak nie może odnosić się do niniejszej sprawy. Każdy z pozwanych jest odrębną jednostką, która ma osobowość prawną, prowadzi odrębną działalność zupełnie w różnych miejscach i nie może ponosić odpowiedzialności solidarnie.

W piśmie procesowym z dnia 12.03.2012r. powódka za pośrednictwem swojego pełnomocnika rozszerzyła powództwo i domagała się ustalenia, że powódce przysługuje prawo, mocą którego domaga się ona od 3 pozwanych dokonania konsolidacji zobowiązań powódki jakie ona ma wobec tych banków poprzez udzielenie jej kredytu konsolidacyjnego i zaliczenia na poczet nowo powstałego zobowiązania kwoty należne powódce z tytułu składki ubezpieczeniowej uregulowanej przy zawarciu umów z pozwanymi będących przedmiotem sprawy oraz zgłosiła roszczenie ewentualnie aby sąd zmienił sposób wykonania tych zobowiązań i ich wysokość w ten sposób, że zobowiązania powódki zostałyby skonsolidowane prze jedną z pozwanych, a wysokość raty jaką powódka miałaby uiszczać wynosiłaby 700zł. miesięcznie, względnie nie dokonując tej konsolidacji Sąd tak oznaczyłby czas trwania stosunków obligacyjnych między stronami i wysokość spełnianych przez powódkę co miesięcznych rat wynosiłaby kwotę 700zl. Jako podstawę tak przedstawionego żądania wskazała art. 357 ¹ . § 1. k.c. Ta podstawa także nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie.

Przepis ten stanowi, że jeżeli z powodu nadzwyczajnej zmiany stosunków spełnienie świadczenia byłoby połączone z nadmiernymi trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą, czego strony nie przewidywały przy zawarciu umowy, sąd może po rozważeniu interesów stron, zgodnie z zasadami współżycia społecznego, oznaczyć sposób wykonania zobowiązania, wysokość świadczenia lub nawet orzec o rozwiązaniu umowy. Rozwiązując umowę sąd może w miarę potrzeby orzec o rozliczeniach stron, kierując się zasadami określonymi w zdaniu poprzedzającym.

Sąd Okręgowy w. T. podziela stanowisko jakie zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7.05.1993r. (ICR 5/93 LEX nr 374455) Z jego uzasadnienia wynika, że muszą być spełnione łącznie następujące przesłanki interwencji sądu:

- nadzwyczajna zmiana stosunków,

- spełnienie świadczenia zgodnie z treścią zobowiązania byłoby połączone z nadmiernymi

trudnościami albo groziłoby jednej ze stron rażącą stratą,

- związek przyczynowy między dwiema wskazanymi wyżej przesłankami,

- przy zawieraniu umowy strony nie przewidywały ryzyka związanego ze zmianą stosunków „Zmiana stosunków” nie określa zmiany indywidualnej sytuacji strony zobowiązania np. kłopoty finansowe, choroba, ale zmiany w zakresie stosunków społecznych, dotyczące większej grupy podmiotów, a w szczególności zmiany warunków gospodarczych o charakterze powszechnym i niezależne od stron. Ta sytuacja nie odnosi się do niniejszej sprawy. Śmierć męża powódki, który był pożyczkobiorcą nie można traktować jako nadzwyczajnej zmiany stosunków. Dlatego ten przepis nie ma tu zastosowania.

Jeśli chodzi o zarzuty skierowane do pozwanej H. R. i żądanie od niej zadośćuczynienia w kwocie 200.000zł. z powodu odjęcia jej prawa do sądu jak podaje powódka i popełnienia czynu niedozwolonego przez sędziego, czym naruszyła jej dobra w postaci prawa do spokoju, nie zasługuje na uwzględnienie. Zarzucała sędziemu, że

- oddaliła jej wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków,

- nie rozpoznała wniosków o zażądanie dokumentacji medycznej od podmiotów i o

dopuszczenie dowodu z opinii biegłych,

-uniemożliwiła jej swobodne zaprezentowania swoich racji w sprawie,

- sporządziła protokoły posiedzeń nie odzwierciedlających ich przebieg

Jako podstawę prawną tego żądania wskazała przepis art. 448 k.c. w zw. z art. 24 paragraf 1 zd. 3 k.c.

Zgodnie z art. 23 k.c. dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków, w szczególności ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy pieniężnej na wskazany cel społeczny (art. 24.k.c.)

Jak wynika z przytoczonych przepisów polskie prawo nie przewiduje zamkniętego katalogu dóbr chronionych prawnie. Tym niemniej aby dochodzić zadośćuczynienia za ich naruszenie, nie wystarczy samo wskazanie zdarzenia, które spowodowało to naruszenie, ale także powód musi wskazać jakie konkretnie dobra osobiste zostały naruszone. Przy wyjaśnianiu istoty dóbr osobistych i związanych z nimi praw osobistych dominujący jest pogląd wskazujący, iż przy ocenie czy doszło do naruszenia dóbr osobistych decydujące znaczenie ma nie tyle subiektywne odczucie osoby żądającej ochrony prawnej, ile to jaką reakcję wywołuje w społeczeństwie to naruszenie. Podkreśla się przy tym, że przy ocenie, czy doszło do naruszenia dobra osobistego, którego ochrony domaga się osoba zgłaszająca żądanie należy brać pod uwagę całokształt okoliczności, a nie np. zwrot wyrwany z całej wypowiedzi. (tak Komentarz do Kodeksu Cywilnego. Księga pierwsza. Część Ogólna Stanisław Dmowski, Stanisław Rudnicki, uwagi do art. 23 k.c. Wydawnictwo LexisNexis, Warszawa 2007). Ocena czy doszło do naruszenia dobra osobistego danego podmiotu oparta jest na przesłankach subiektywnych i obiektywnych. Przepisy art. 23 i 24 k.c. w odniesieniu do ogólnej reguły dowodowej nakładają na powoda obowiązek wykazania, iż doszło do naruszenia jego dobra osobistego i wskazania jakie dobro zostało naruszone.

Przepisy art. 23 i 24 k.c. konstruują domniemanie bezprawności działania. W tej sytuacji na pozwanym ciąży obowiązek udowodnienia, iż jego działanie nie było bezprawne. Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyrok z 7 kwietnia 2009 roku (M.P.Pr. (...)) do powstania roszczeń określonych w art. 24 k.c. nie jest wystarczająca sama bezprawność działania sprawcy. Niezbędny jest także skutek tego działania w postaci naruszenia jednego z dóbr osobistych, o których mowa w art. 23 k.c.

Z treści art. 24§1 k.c. wynika jednoznacznie, iż ochrona dóbr osobistych przysługuje jedynie przed działaniem bezprawnym. Przesłanka bezprawności działania jest przesłanką konieczną do udzielenia ochrony o charakterze niemajątkowym. Przesłanka bezprawności działania jest ujmowana w kodeksie cywilnym szeroko. Przyjmuje się mianowicie, że bezprawne jest każde działanie sprzeczne z normami prawnymi, a nawet z porządkiem prawnym oraz zasadami współżycia społecznego. W orzeczeniu z 19 października 1989 roku (II Cr 419/89 OSP 11-12/90, poz. 377) Sąd Najwyższy wskazał, iż za działania bezprawne uważa się każde działanie naruszająco dobro osobiste, jeśli nie zachodzi żadna ze szczególnych okoliczności usprawiedliwiających je. Sąd Najwyższy wskazał, iż do okoliczności wyłączających bezprawność naruszenia dóbr osobistych zalicza się: działanie w ramach porządku publicznego- tj. działanie dozwolone przez obowiązujące przepisy prawa, wykonywanie prawa podmiotowego, zgodę pokrzywdzonego, działanie w obronie uzasadnionego interesu społecznego.

W niniejszej sprawie pozwana H. R. podejmowała czynności w sprawie wykonując swoje obowiązki jako sędzia referent. Powódka w sytuacji jeśli nie była zadowolona ze sposobu wykonywania tych czynności przez pozwaną może zarzuty zgłaszać środkach odwoławczych od wydanych orzeczeń, a także składać wniosek o wyłączenie sędziego. Powódka korzystała ze swoich praw, bo wniosek o wyłączenie sędziego złożyła. Także instancja odwoławcza wypowie się co do słuszności podejmowanych decyzji przez sędziego, albowiem już teraz powódka za pośrednictwem swojego profesjonalnego pełnomocnika złożyła wniosek o uzasadnienie wyroku. Ponadto wskazać należy, że powódka nie udowodniła, że pozwana naruszyła jej dobro osobiste w postaci pozbawienia jej prawa do Sądu.

Reasumując w ocenie Sądu Okręgowego powództwo nie zasługuje na uwzględnienie w stosunku do żadnego z pozwanych, albowiem powódka nie przedstawiła dowodów na potwierdzenie swoich racji. Dlatego też powództwo to należało oddalić.

Z tych względów orzeczono jak w pkt. 1 wyroku.

Powódka na początku procesu została zwolniona od kosztów sądowych z uwagi na jej trudną sytuację materialną i to postanowienie Sąd utrzymał w mocy i wszystkie do tej pory nieuiszczone koszty sądowe przejął na Skarb Państwa, bo sytuacja powódki nie poprawiła się.

Zgodnie z art. 98 k.p.c. strona przegrywająca obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony. Powódka jako strona przegrywająca winna trzem pozwanym tj. (...) Bankowi, (...)i (...) zwrócić koszty które ponieśli, bo o to wnosili.

Po analizie sytuacji materialnej powódki, Sąd uznał, że należy odstąpić od obciążenia powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu poniesionych przez pozwanych w niniejszej sprawie na podstawie art. 102 k.p.c. Powódka utrzymuje się aktualnie z niewielkich dochodów, bo z emerytury w kwocie ponad 845,30zł. miesięcznie, która zresztą jest pomniejszona o dalsze 211,32zł. z powodu należności egzekwowanych na mocy tytułu wykonawczego i praktycznie jest wypłacana w kwocie 517,90zł. (k.14-16). Samodzielnie prowadzi gospodarstwo domowe. Musi dysponować środkami na swoje własne utrzymanie oraz ponosić opłaty za mieszkanie, które zajmuje. Zatem nie ma już środków na to aby ponieść koszty procesu.

Zatem o kosztach orzeczono na mocy art. 102 k.p.c. oraz na podstawie paragrafu 2 i 6 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.